Όσες και όσοι είχαν την ευκαιρία να εργαστούν σε σοβαρές επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα, γνωρίζουν άριστα ότι υπάρχουν διαδικασίες επιλογής ( selection) αλλά και αξιολόγησης ( assessment ) προσωπικού που τηρούνται απαρέγκλιτα.
Υποψήφια στελέχη περνούν από εξαντλητικές συνεντεύξεις, ψυχομετρικά τεστ, τεστ αξιολόγησης προσωπικότητας ακόμα και μετρήσεις δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης.
Αν και αστοχίες και κακές εκτιμήσεις μπορούν πάντα να υπάρξουν, κατά κανόνα οι εταιρίες διασφαλίζουν έτσι ότι θα προσλάβουν τους καλύτερους, αυτούς δηλαδή που θα μπορέσουν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της θέσης για την οποία αιτούνται, αξιολογούνται και προορίζονται.
Η αξιολόγηση επίσης σε τακτά χρονικά διαστήματα, βοηθά στο να παρακολουθείται η απόδοση και η εξέλιξη ενός εργαζόμενου σε σχέση πάντα με τους στόχους που του είχαν ζητηθεί να επιτύχει ώστε να υπάρξει και μια δίκαιη ανταμοιβή του.
Αυτές είναι στοιχειώδεις αρχές του management που εδώ και πολλά χρόνια μετουσιώνονται σε πολιτικές και διαδικασίες μιας εταιρίας που σέβεται τον εαυτό της αλλά και τους εργαζομένους της.
Αν και υπάρχουν πολλές ομοιότητες ανάμεσα στο management και την πολιτική, υπάρχουν εν τούτοις και κάποιες κραυγαλέες διαφορές.
Στην πολιτική δυστυχώς παρατηρούνται αδύναμες, εκφυλισμένες, χειραγωγούμενες ή και εντελώς ανύπαρκτες διαδικασίες επιλογής και αξιολόγησης του πολιτικού προσωπικού. Αυτό δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό φαινόμενο, στην Ελλάδα όμως συμβαίνει να εκδηλώνεται συχνότερα για ιστορικούς και κυρίως πολιτισμικούς λόγους.
Υποψήφιοι βουλευτές και κομματικά στελέχη επιλέγονται συχνά με βάση κουμπαριές, άκρες, γνωριμίες, συναλλαγές αλλά και συμφέροντα. Και αυτό αφορά σε όλα η σχεδόν όλα τα κόμματα. Ο λογαριασμός φυσικά πληρώνεται μετα με διαγραφές, αποπομπές και καρατομήσεις που δυσφημούν δυστυχώς το πολιτικό σύστημα. Αλλά τότε είναι αργά.
Άλλη μεγάλη διαφορά μεταξύ πολιτικής και σύγχρονου management είναι η αντίληψη της έννοιας της σύγκρουσης συμφερόντων ( conflict of interests ) κάτι που λαμβάνεται σοβαρά υπόψη στον κόσμο των επιχειρήσεων, σε αντίθεση με την πολιτική.
Σε σοβαρές εταιρίες του ιδιωτικού τομέα, δεν νοείται η ταυτόχρονη κατοχή θέσεων που έχουν εν δυνάμει αντικρουόμενα συμφέροντα από το ίδιο πρόσωπο ή η κατοχή θέσεων σε επίπεδο λήψης αποφάσεων, από συγγενείς η άτομα θεωρούμενα καθ’ οιονδήποτε τρόπο αλληλεξαρτώμενα.
Αυτό δυστυχώς δεν ισχύει κατ’ ανάγκη στην πολιτική.
Θυμάμαι πριν μερικά χρόνια, επι κυβέρνησης Κώστα Καραμανλή, το διορισμό σε ανώτατη κρατική θέση ενός ανεκδιήγητου, που επέμενε να παραμένει και πρόεδρος του συνδικαλιστικού του φορέα παρά την προφανή ύπαρξη αντικρουόμενου συμφέροντος.
Όταν άλλαξε ο υπουργός, του ζητήθηκε να επιλέξει ή να παραιτηθεί, αυτός αρνήθηκε και καρατομήθηκε μέσα σ ’ένα βραδύ ατιμωτικά.
Στην πενταετία των ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ, οι περιπτώσεις καταστρατήγησης του άγραφου κανόνα της πολιτικής δεοντολογίας για την αποφυγή διορισμού συγγενών σε θέσεις ευθύνης, ξεπέρασαν κάθε προηγούμενο.
Ο Θοδωρής Δρίτσας συνέπεσε για παράδειγμα για μεγάλο διάστημα της υπουργικής του θητείας στο υπουργείο Ναυτιλίας με τη σύζυγο του Τασία Χριστοδουλοπούλου που διορίστηκε στο υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, το ίδιο συνέβη και με τον Δημήτρη Βίτσα στο υπουργείο Άμυνας και τη σύντροφό του Πέτη Πέρκα στο υπουργείο Μεταφορών και αργότερα στη γενική γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, το ίδιο συνέβη με τη Ράνια Αντωνοπούλου στο υπουργείο Εργασίας και τον σύζυγό της Δημήτρη Παπαδημητρίου στο υπουργείο Ανάπτυξης, το ίδιο συνέβη με τη Ρένα Δούρου στην Περιφέρεια Αττικής και τον σύντροφό της που διορίστηκε τότε -και εντελώς αξιοκρατικά υποθέτω- διοικητής της ΕΥΔΑΠ.
Η διαγραφή του βουλευτή της ΝΔ για ανάρμοστη με τα καθήκοντά του, επαγγελματική δραστηριότητα, είναι απλώς ένα σύμπτωμα της υστέρησης του πολιτικού συστήματος αλλά και της παντελούς έλλειψης διαδικασιών ελέγχου, κυρίως όμως πολιτικής ενσυναισθησης.
Υπάρχει πρόβλημα που διατρέχει δυστυχώς οριζόντια και κάθετα το πολιτικό σύστημα.
Και το πρόβλημα αυτό θα πρέπει να το λύσουμε αν θέλουμε να πάμε κάποτε επιτέλους μπροστά.
* Ο Κυριάκος Μπερμπεριδης είναι μέλος του Τομέων Υγείας & Πολιτικής Υποστήριξης της Νέας Δημοκρατίας
