Επί διακυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας και ιδιαίτερα τα δύο τελευταία χρόνια, πραγματοποιήθηκαν και ολοκληρώθηκαν σημαντικές αλλαγές στον κρίσιμο τομέα της Υγείας με τον προσωπικό γιατρό, τις προληπτικές εξετάσεις, τις μεταμοσχεύσεις, την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, την ανακουφιστική φροντίδα και πολλά άλλα.
Το 2023 έχουν ήδη δρομολογηθεί δεκάδες παρεμβάσεις και μέτρα για να ολοκληρωθούν οι μεταρρυθμίσεις όπως αυτή για τον προσωπικό γιατρό, καθώς υπάρχει ακόμα μια σειρά κινήτρων τα οποία θα δοθούν σε σχέση με τις αυξημένες αμοιβές, ώστε να έχουμε την πλήρη και λειτουργική εφαρμογή του θεσμού μέσα στο έτος.
Η χρονιά που διανύουμε είναι πολύ σημαντική επίσης, καθώς ο πολύπαθος χώρος της Υγείας θα ξεκινήσει να υποστηρίζεται με 1,5 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Είναι μια εξαγγελία του Κυριάκου Μητσοτάκη για την επόμενη τετραετία, που θα περιλαμβάνει πολύ σημαντικές αλλαγές τόσο στα νοσοκομεία όσο και στα κέντρα υγείας, καθώς και στην ψηφιοποίηση του συστήματος αλλά και τη δημιουργία του ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς.
Σε ό,τι αφορά τη δευτεροβάθμια φροντίδα υγείας, θα ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση των νοσοκομείων, με την αναβάθμιση των τμημάτων Επειγόντων Περιστατικών 80 νοσοκομείων και την πλήρη ανακαίνιση 157 κέντρων υγείας, κάτι που θα συμβάλλει αποφασιστικά στην ποιοτική παροχή υγείας σε κάθε πολίτη.
Ταυτόχρονα υλοποιούνται ήδη και διευρύνονται τα προγράμματα πρόληψης. Να θυμίσουμε ότι το 2019 δεν υπήρχε κανένα πρόγραμμα πρόληψης, ενώ σήμερα μια μεγάλη τομή έχει επέλθει στη δημόσια υγεία με το ολοκληρωμένο πρόγραμμα «Σπύρος Δοξιάδης» και μια σειρά εκτεταμένων προληπτικών εξετάσεων για σοβαρές ασθένειες που απευθύνονται σε κάθε πολίτη.
Σε ό,τι αφορά τη φαρμακευτική πολιτική, βασική εκκρεμότητα είναι η κατάργηση του clawback που αναμένεται να γίνει έως το 2025, ώστε να ελέγχουμε τη συνταγογράφηση και να δίνουμε το κάθε φάρμακο με την τιμή και την αποζημίωση που πρέπει.
Επιπλέον, η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αυξήσει τη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη σε 300-400 εκατομμύρια.
Κομβικής σημασίας είναι ο σχεδιασμός, ώστε να πληρώνονται οι πανάκριβες γονιδιακές θεραπείες που είναι ό,τι πιο καινοτόμο υπάρχει αυτή τη στιγμή. Συγκεκριμένα, με τη συνεργασία των υπουργείων Υγείας και Οικονομικών, προβλέπεται ένα ξεχωριστό ταμείο που θα συμβάλλουν και κάποιοι εύποροι Έλληνες με χορηγίες, με ειδική βέβαια πρόβλεψη για να μην εκτοξευτούν οι δαπάνες του φαρμάκου.
Σημαντικό πεδίο σχεδιασμού και δράσης θα είναι τα επόμενα χρόνια η καινοτομία αλλά και το υψηλό κόστος θεραπειών που, αναμφισβήτητα, αποτελούν μια δύσκολη εξίσωση για τη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας.
Σε αυτό το πλαίσιο - θέλοντας να παρέχουμε καινοτόμα φάρμακα στον εκάστοτε ασθενή τη στιγμή που πρέπει - θα προωθηθούν συστήματα horizon scanning, με πρωτόκολλα ασθενειών και θεραπειών, έτσι ώστε να μπορούμε - με λειτουργικό τρόπο και έγκαιρα - να προβλέψουμε τι κόστος θα έχει ένα νέο καινοτόμο φάρμακο και να ενταχθεί άμεσα στη δαπάνη που έχουμε.
Πέρα όμως από τις παραπάνω μεταρρυθμίσεις και τους όποιους σχεδιασμούς, είναι επιβεβλημένο να χαράξουμε την πολιτική υγείας για την επόμενη δεκαετία, κάτι που προϋποθέτει μια σειρά διαρθρωτικών αλλαγών σε κάθε πεδίο.
Χαρακτηριστικά είναι κάποια από τα πορίσματα της έρευνας που υλοποιήθηκε ως μέρος της πρωτοβουλίας Partnership for Health System Sustainability & Resilience (PHSSR) για την Ελλάδα με τη συμμετοχή κορυφαίων επιστημών και στελεχών του τομέα της Υγείας όπως αυτά ανακοινώθηκαν στο DELPHI ECONOMIC FORUM.
Βασικό συμπέρασμα είναι ότι, για δεκαετίες, πραγματοποιείται πολιτική υγείας με βάση την προσφορά και όχι τη ζήτηση ή τις εξειδικευμένες ανάγκες και προτιμήσεις του πληθυσμού.
Τα συστήματα υγείας καλούνται να αντιμετωπίσουν συνεχόμενες προκλήσεις και κρίσεις, σαν αυτή της πανδημίας COVID-19, επομένως ένα ακόμα συμπέρασμα που προέκυψε μετά την πανδημία είναι η ανάγκη για περαιτέρω στελέχωση των συστημάτων υγείας. Πιο συγκεκριμένα αναδεικνύεται η ανάγκη αύξησης του αριθμού των νοσηλευτών στην Ελλάδα.
Παράλληλα είναι επιβεβλημένη η διασύνδεση όλων των δομών υγείας και ο ψηφιακός φάκελος υγείας που έχει ήδη τεθεί σε πιλοτική εφαρμογή.
Για να γίνουν τα παραπάνω πραγματικότητα, πρέπει να προβλεφθεί, και αυτό είναι δέσμευση της Ν.Δ., η εξοικονόμηση πόρων τα επόμενα χρόνια από τον υφιστάμενο τρόπο λειτουργίας του συστήματος, ώστε αυτό να επανεπενδύεται συνολικά στη δημόσια υγεία.
Επομένως, βασικό ζητούμενο για το μέλλον της υγείας στην Ελλάδα είναι η δημιουργία - μακροπρόθεσμα - βιώσιμων και ανθεκτικών συστημάτων υγείας με ολοκληρωμένες και μακροπρόθεσμες πολιτικές, σε πνεύμα δημιουργικού διαλόγου, πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης, που να εκπορεύονται παράλληλα από τις πραγματικές ανάγκες του ελληνικού πληθυσμού.
*Ο Μπάμπης Καραθάνος είναι Υποψήφιος Βουλευτής της Ν.Δ. Δυτικού Τομέα Αθηνών και Σύμβουλος Υπουργού Υγείας σε θέματα φαρμακευτικής πολιτικής
