Παρά τη σταθερότητα και τη θετική πορεία που παρουσιάζει η ελληνική οικονομία τα τελευταία χρόνια, η δημόσια συζήτηση εξακολουθεί να επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στις θεσμικές αστοχίες και στα αρνητικά γεγονότα, όπως οι υποκλοπές, η τραγωδία στα Τέμπη ή το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ. Το φαινόμενο αυτό αντανακλά τον τρόπο λειτουργίας του δημόσιου λόγου και τη δυσκολία να αναδειχθούν ψύχραιμα τα θετικά αποτελέσματα μιας σταθερής πολιτικής διακυβέρνησης σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, π.χ. Γαλλία.
Η σημερινή κυβέρνηση έχει επιτύχει δημοσιονομική εξυγίανση, πολιτική σταθερότητα και διατήρηση σημαντικών ρυθμών ανάπτυξης. Η αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια – που οφείλεται όχι μόνο στην κατανάλωση, αλλά και στην αύξηση των επενδύσεων στη μεταποίηση – είναι μεγαλύτερη από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, γεγονός που αποδεικνύει ότι η χώρα έχει εισέλθει σε τροχιά πραγματικής ανάκαμψης.
Παράλληλα, ο πληθωρισμός κινείται περίπου στο μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι σε ακραία ποσοστά που θα δικαιολογούσαν εικόνα γενικευμένης κρίσης. Η ανεργία έχει μειωθεί σταθερά, φτάνοντας στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων δεκαπέντε ετών, ενώ το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αποκλιμακώνεται σταθερά, γεγονός που ενισχύει την αξιοπιστία της χώρας στις αγορές και επιτρέπει πιο ευνοϊκούς όρους διεθνούς δανεισμού χαμηλότερους από την Ιταλία και τη Γαλλία. Ένα ακόμα σημαντικό –και συχνά παραγνωρισμένο– επίτευγμα είναι ο εκσυγχρονισμός και η ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων. Έπειτα από δεκαετίες υποεπένδυσης, η χώρα υλοποιεί ένα εκτεταμένο πρόγραμμα αμυντικού εξοπλισμού, που περιλαμβάνει νέα μαχητικά αεροσκάφη, φρεγάτες, συστήματα επιτήρησης και τεχνολογίες αιχμής.
Παρόλα αυτά, τα μέσα ενημέρωσης και η δημόσια συζήτηση εστιάζουν κυρίως στα αρνητικά. Οι υποκλοπές, το δυστύχημα στα Τέμπη ή οι δυσλειτουργίες των θεσμών έχουν πράγματι μεγάλη σημασία και δεν πρέπει να υποβαθμίζονται, αλλά συχνά επισκιάζουν μια συνολική εικόνα βελτίωσης και σταθερότητας. Το αρνητικό γεγονός προκαλεί έντονο συναίσθημα και «πουλάει» περισσότερο από μια θετική είδηση για ανάπτυξη ή επενδύσεις. Η αντιπολίτευση, φυσιολογικά, εστιάζει στις αδυναμίες, με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται ένας δημόσιος λόγος που προβάλλει κυρίως τη δυσπιστία και όχι την πρόοδο.
Φυσικά, οι προκλήσεις της καθημερινότητας παραμένουν: το υψηλό κόστος στέγασης και ενέργειας είναι υπαρκτά προβλήματα που πιέζουν τα νοικοκυριά. Όμως, η εικόνα αυτή πρέπει να ιδωθεί σε ένα ευρύτερο πλαίσιο: σε όλες σχεδόν τις ευρωπαϊκές χώρες παρατηρούνται ανάλογες πιέσεις λόγω του πληθωρισμού, των διεθνών κρίσεων και της ενεργειακής αστάθειας. Η Ελλάδα, αντίθετα από το παρελθόν, αντιμετωπίζει τις προκλήσεις αυτές με μεγαλύτερα περιθώρια αντοχής, χάρη στην οικονομική σταθερότητα που έχει διαμορφωθεί.
Η ουσία είναι ότι η χώρα έχει διανύσει μεγάλη απόσταση: χαμηλότερο χρέος, χαμηλότερη ανεργία, σταθερά δημόσια οικονομικά, ανάπτυξη πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πληθωρισμό κοντά σε αυτόν. Αυτά δεν είναι απλές επιτυχίες – είναι προϋποθέσεις για μια πιο δίκαιη και βιώσιμη κοινωνία.
Η πρόκληση για την κυβέρνηση είναι να επικοινωνήσει καλύτερα αυτά τα αποτελέσματα και να τα μεταφράσει σε απτές βελτιώσεις για τους πολίτες. Γιατί η σταθερότητα και η πρόοδος, όσο αθόρυβες κι αν είναι, αποτελούν το πιο πειστικό επιχείρημα υπέρ μιας πολιτικής συνέχειας και υπευθυνότητάς.
* Ο Ναπολέων Μαραβέγιας είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας ΕΚΠΑ, Σύμβουλος Υπουργού Ανάπτυξης, π. Αντιπρύτανης ΕΚΠΑ, π. Υπουργός
