Του Γιάννη Σιδέρη
«Μπήκα στη δημοσιογραφία τη δεκαετία του ''70 και ένα από τα θέματα που συζητούσαμε ήταν η αλλαγή της Δημόσιας Διοίκησης, βγαίνω σε λίγο στη σύνταξη, και πάλι τα ίδια συζητάμε», μονολογούσε παλαίμαχος δημοσιογράφος, με αφορμή τη χθεσινή σύσκεψη, υπό τον πρωθυπουργό, για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση (τα άλλα θέματα δημοσιογραφικής συζήτησης τότε ήταν το Κυπριακό, η Παιδεία και η Φοροδιαφυγή –όλα διαιωνιζόμενα και σήμερα ως προβλήματα!).
Κατά τη σύσκεψη έλαβαν μέρος συναρμόδιοι υπουργοί (Βερναρδάκης, Σταθάκης, Τσακαλώτος, Φλαμπουράρης και οι γ.γ. της κυβέρνησης, Μιχάλης Καλογήρου, και του πρωθυπουργού, Δημήτρης Τζανακόπουλος). Σύμφωνα με κυβερνητική ανακοίνωση, «επιβεβαιώθηκε η προσήλωση της κυβέρνησης στο στόχο της δημιουργίας μίας αποκομματικοποιημένης και αποτελεσματικής Δημόσιας Διοίκησης, που θα ανταποκρίνεται στις σύγχρονες ανάγκες των πολιτών και θα λειτουργεί αποκλειστικά υπέρ του δημοσίου συμφέροντος».
«Σε αυτήν την κατεύθυνση, αντικείμενα της συζήτησης αποτέλεσαν η επικαιροποίηση του Σχεδίου Εθνικής Στρατηγικής για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 2016-2018, η λήψη άμεσων νομοθετικών πρωτοβουλιών για τη μείωση της γραφειοκρατίας και την απλοποίηση διαδικασιών, η εφαρμογή της υποχρεωτικής ηλεκτρονικής διακίνησης των διοικητικών εγγράφων, καθώς και η διασύνδεση και διαλειτουργικότητα των πληροφοριακών συστημάτων της δημόσιας διοίκησης και των οργανισμών του δημοσίου τομέα».
Φυσικά διερωτάται κανείς, όντως δικαίως επιφυλακτικός, γιατί αλλάζει το αντίστοιχο σχέδιο 14-16, το οποίο διασφάλιζε πολλά από τα διαχρονικά ζητούμενα της Δημόσιας Διοίκησης. Ίσως επειδή συντάχθηκε επί εποχής των «άλλων»,(στην καλύτερη περίπτωση), είτε γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να μπολιάσει με το δικό του (μικρο-πολιτικό) στίγμα, την διάρθρωση της Δημόσιας Διοίκησης.
Θεμιτό εν μέρει (με βάση τα διαχρονικά πολιτικά μας ήθη) αλλά τίθεται το ερώτημα αν έχουν την πολυτέλεια να ξεκινούν από την αρχή σε μια περίοδο που η χώρα δοκιμάζεται, το εύρος των αναγκαίων αλλαγών είναι τεράστιο, ενώ ο χρόνος αναντίστοιχα μικρός, αφού το «πρότζεκτ» για την αλλαγή της Διοίκησης έχει χρονικό βάθος πέραν του έτους.
Πληροφορίες του liberal αναφέρουν ότι έχει αποφασισθεί να καταργηθούν οργανισμοί του Δημοσίου όπου κρίνονται μη αναγκαίοι, ενώ θα δημιουργηθούν άλλοι. Όμως όπως μας τόνισαν κυβερνητικά στελέχη, «δεν θα καταργηθούν οργανικές θέσεις». Οι δε αλλαγές και μετακινήσεις σε άλλους τομείς απασχόλησης των υπαλλήλων, θα γίνουν μετά από «εξαντλητικό διάλογο» –όπερ το έτος είναι μάλλον πολύ μικρό διάστημα για τις αλλαγές που αναμένεται να λάβουν χώραν…
Οι πληγές της Δημόσιας Διοίκησης
Οι πληγές της Δημόσιας Διοίκησης, όπως περιγράφονται στο σχέδιο «Εθνική Στρατηγική Για τη Διοικητική Μεταρρύθμιση 20014-16, συνοπτικώς είναι: Αδυναμία σχεδιασμού και εφαρμογής δημόσιων πολιτικών - Έλλειψη συντονισμού - Ανεπαρκής αξιοποίηση και ανορθολογική κατανομή ανθρώπινου δυναμικού - Προβληματικό ρυθμιστικό πλαίσιο: (= πολυνομία, κακονομία, πολυπλοκότητα των κανονιστικών κειμένων) - Υστέρηση σε ζητήματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης - Απουσία σύγχρονων μεθόδων, τεχνικών και εργαλείων διοίκησης.
Ευνοϊκή η συγκυρία για αλλαγές
Η συγκυρία είναι ευνοϊκή για αλλαγές, καθώς - παρά την περιρρέουσα καφενόβια μυθολογία περί «τεράστιου Δημοσίου» - αυτό έχει, αν όχι αποδεκατιστεί, τουλάχιστον συρρικνωθεί στο έπακρο. Στο σχέδιο του 14-16, διαβάζουμε: «Από τα τέλη του 2009 έως το Μάρτιο του 2014 η απασχόληση στο Δημόσιο Τομέα έχει συρρικνωθεί κατά 27% (247,678 λιγότεροι μισθοδοτούμενοι). Το σύνολο των μισθοδοτούμενων από τον κρατικό προϋπολογισμό ανέρχεται πλέον στο 7,9% του συνολικού εργατικού δυναμικού (έναντι 15,5% μέσου όρου των κρατών-μελών του ΟΟΣΑ)».
Αυτό σημαίνει ότι το δημόσιο δεν είναι πλέον ένας ογκώδης δυσκίνητος οργανισμός. Είναι απλώς… σκέτα δυσκίνητος οργανισμός!
Εξ αυτής της ταχύρρυθμης συρρίκνωσης, παρέχει πλέον ευκολίες παρέμβασης που θα μπορούσαν να φτάσουν έως και την αναγέννησή του. Το πρόβλημα είναι ότι συσκέψεις γίνονται, ευχές ακούγονται, σχέδια εκπονούνται, νομοσχέδια ανακοινώνονται πομπωδώς, αλλά στη συνέχεια, αφού δημιουργήσουν πρόσκαιρες εντυπώσεις, ρίχνονται στον Πίθο των Δαναΐδων.
Υποτίθεται ότι ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να αφήσει το στίγμα του στην αλλαγή τη Δημόσιας Διοίκησης, καθώς σε όλες τις στρατηγικές του στοχεύσεις (μνημόνιο, Οικονομία, Εξωτερική Πολιτική) δεν έχει ευτυχήσει. Ο εκσυγχρονισμός της Δημόσιας Διοίκησης θα μπορούσε να είναι το προνομιακό του πεδίο παρέμβασης καθώς δεν είναι μία κοστοβόρος δράση. Το αντίθετο: ελαχιστοποιεί το κόστος της Δημόσιας Διοίκησης και υποβοηθά την Οικονομική ανάπτυξη.
Θα μπορούσε, λέμε, αλλά διατηρούμε την επιφύλαξη αν θα το κάνει.
Οι ιδεολογικές του καταβολές δεν θεωρούν το κράτος ταξικά ουδέτερο, αλλά εργαλείο ταξικής πολιτικής. Επίσης ένα ουδέτερο κράτος δεν διασφαλίζει την πολιτική επικυριαρχία ενός κόμματος επί της Δημόσιας Διοίκησης, τοποθετώντας κομματικά στελέχη σε νευραλγικά πόστα.
Δικαιολογημένες επιφυλάξεις εκφράζει η στήλη, δεν κάνει δίκην προθέσεων. Θα αναμένει και θα κρίνει…
