Η Ελλάδα στη νέα εποχή της Γονιδιωματικής έρευνας

Η Ελλάδα στη νέα εποχή της Γονιδιωματικής έρευνας

Πριν λίγες ημέρες το Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ανακοίνωσε την ίδρυση του πρώτου Ινστιτούτου Γονιδιωματικής του Ανθρώπου (ΕΙΓΑ) σηματοδοτώντας ένα άλμα στην νέα εποχή. Το ΕΙΓΑ θα ενταχθεί στις δομές του ΙΤΕ, θα είναι το μοναδικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα αποκλειστικά για τον τομέα της Γενετικής και Γονιδιωματικής Έρευνας και θα διεξάγει υψηλού επιπέδου έρευνα αιχμής στον τομέα της γενετικής ανθρώπου, στα πρότυπα κορυφαίων κέντρων του εξωτερικού.

Η αποστολή του είναι να συμβάλει στην βελτίωση της δημόσιας υγείας και να υποστηρίξει το ελληνικό βιοϊατρικό οικοσύστημα, αξιοποιώντας την ποικιλομορφία τοπικών γονιδιωματικών παραλλαγών, την ιστορία του ελληνικού πληθυσμού και συνδυάζοντας τη γενετική και γονιδιωματική με υπολογιστική και κλινική έρευνα. Συγκεκριμένα, το Ινστιτούτο έχει στόχο την διεξαγωγή διεθνώς ανταγωνιστικής βασικής έρευνας για την κατανόηση βιολογικών διαδικασιών που σχετίζονται με τη γενετική ποικιλομορφία, την διεξαγωγή μεταφραστικής έρευνας για την κατανόηση των μοριακών μηχανισμών των γονιδιωματικών διαταραχών και την παροχή κλινικών υπηρεσιών αιχμής που βασίζονται σε γενετικές παραλλαγές.

Η Γονιδιωματική Ιατρική αποτελεί επανάσταση για την ιατρική, καθώς βασίζεται στην εκτεταμένη γενετική ποικιλομορφία του κάθε ατόμου. Οι έρευνες που αφορούν το γονιδίωμα έχουν αποκαλύψει τους μηχανισμούς διαφόρων ασθενειών, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για το ΕΙΓΑ να αναπτύξει διαγνωστικές και θεραπευτικές υπηρεσίες αιχμής στον ελληνικό πληθυσμό, σε συνεργασία με άλλους φορείς υγείας. Ταυτόχρονα, το Ινστιτούτο θα επιδοθεί στην ανάπτυξη νέων θεραπειών που απευθύνονται στην αιτία κάθε νόσου και όχι μόνο στα συμπτώματα. Το Ινστιτούτο φιλοδοξεί να εμπλουτίσει το επιστημονικό περιβάλλον της Ελλάδας και να πρωτοστατήσει παγκοσμίως σε έρευνες για την γενετική ποικιλομορφία και τη σχέση της με τις διάφορες μονογονικές και πολυπαραγοντικές ασθένειες.

Η δυναμική που έχει ο τομέας των Βιοεπιστημών στην Ελλάδα είναι αξιοσημείωτη καθώς στο εθνικό μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων, Elevate Greece, οι Βιοεπιστήμες κατέχουν την πρώτη θέση ανάμεσα από 21 Τομείς Δραστηριοποίησης, με ποσοστό 13,2% επί του συνόλου. Πάνω από 80 νεοφυείς επιχειρήσεις ειδικεύονται στον τομέα των Βιοεπιστημών, απασχολώντας τουλάχιστον 650 εργαζομένους. Πρωταρχικός ρόλος του Elevate Greece είναι η υποστήριξη των νέων επιστημόνων και ταλαντούχων επιχειρηματιών.

Στο πλαίσιο της λειτουργίας του θεσπίστηκαν εξειδικευμένα κίνητρα και οικονομικά οφέλη για τα μέλη του οικοσυστήματος καινοτομίας, όπως φορολογικά κίνητρα για Επενδυτικούς Αγγέλους (Angel Investors), προαίρεση μετοχών (stock options) και παροχή ρευστότητας μέσω ΕΣΠΑ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας.

Για την ενίσχυση σημαντικών επιστημονικών και επιχειρηματικών δράσεων το Υπουργείο Ανάπτυξης έχει ήδη ανακοινώσει την εμβληματική δράση «Ερευνώ – Καινοτομώ 2021-2027», με προϋπολογισμό 300 εκ. ευρώ. Βασικός στόχος της είναι η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την επιχειρηματικότητα και η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της εξωστρέφειας των επιχειρήσεων προς διεθνείς αγορές.

Η Ελλάδα διαθέτει πλέον όχι μόνο το επιστημονικό δυναμικό, αλλά και τις υποδομές ώστε οι επιστήμονες και οι ταλαντούχοι επιχειρηματίες να νιώθουν βεβαιότητα πως μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί σε διεθνές επίπεδο από την χώρα τους και να διεξάγουν έρευνα με αξιοποιήσιμα αποτελέσματα για το βιοϊατρικό οικοσύστημα. Το Ινστιτούτο όχι μόνο θα εξυπηρετήσει την ένταξη της Ελλάδας στο αναπτυσσόμενο επιστημονικό πεδίο της Γονιδιωματικής, αλλά θα σημάνει και μία νέα εποχή για την ανάπτυξη των Βιοεπιστημών στην χώρα.  

*Ο Χρίστος Δήμας είναι Υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Βουλευτής Κορινθίας