Γιατί οι «αγωνιστές» στην Ελλάδα στάζουν μέλι για την Ισπανία
Eurokinissi/ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ
Eurokinissi/ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

Γιατί οι «αγωνιστές» στην Ελλάδα στάζουν μέλι για την Ισπανία

Στο άκουσμα και μόνο του ονόματος της Ισπανίας οι πάσης φύσεως εγχώριοι αγωνιστές διεγείρονται. Λησμονώντας βέβαια ότι τα παλαιότερα χρόνια υποστήριζαν την ΕΤΑ (Euskadi Ta Askatasuna), την Βασκική ένοπλη αυτονομιστική οργάνωση που επεδίωκε μέσω της άσκησης τρομοκρατίας την ανεξαρτησία της περιοχής των Βάσκων από την Ισπανία. 

Σήμερα στο αφήγημα της απαξιωμένης Αριστεράς, που εναγωνίως αναζητά πρότυπα και σύμβολα, έχει ενταχθεί πλήρως η Ισπανία. Για δυο λόγους. 

Ο πρώτος είναι μείωση του ΦΠΑ σε ορισμένα τρόφιμα. 

Ο δεύτερος και ίσως πιο ισχυρός λόγος είναι η στοχοποίηση του Ισραήλ και η αναβίωση της εικόνας, από την εποχή της έξωσης όλων των Εβραίων από την Ισπανία, επί Ισαβέλλας και Φερδινάνδου το 1492 μ.Χ.

Ας τους δούμε, έναν – έναν.

Την 1η Ιανουαρίου του 2023 η ισπανική κυβέρνηση ως προσωρινό μέτρο αντιμετώπισης του υψηλού πληθωρισμού είχε μειώσει τον ΦΠΑ (IVA στα ισπανικά) από 4% σε 0% για βασικά προϊόντα όπως το ψωμί, το γάλα, τα αυγά, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και τα δημητριακά, και από 10% σε 5% για το ελαιόλαδο, τα σπορέλαια και τα ζυμαρικά. Παρ’ όλο που το μέτρο δεν έδειχνε να πετυχαίνει, η ισπανική κυβέρνηση έδινε διαρκείς παρατάσεις, μέχρι που αναγκάστηκε να αποφασίσει τη σταδιακή επαναφορά του ΦΠΑ στα προηγούμενα επίπεδα προ του 2023. 

Έτσι από τον Ιανουάριο του 2025, ο ΦΠΑ για τα βασικά τρόφιμα επέστρεψε πλήρως στο 4%, ενώ για τα ζυμαρικά και τα σπορέλαια στο 10%. Το ελαιόλαδο, ωστόσο, διατηρήθηκε μόνιμα στο 4%, από 5% που ήταν το 2024, ως μέτρο στήριξης της υγιεινής διατροφής και της τοπικής παραγωγής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα ο πληθωρισμός στην Ισπανία βρίσκεται στο 3%, σε σύγκριση με την Ελλάδα που βλέπει τον πληθωρισμό της στις 1,8%.

Γιατί απέτυχε το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ στην Ισπανία; 

Το ΦΠΑ στα τρόφιμα ήταν ήδη χαμηλό (4-10%), οπότε η μείωσή του, αντιπροσώπευε μόνο ένα μικρό ποσοστό της τελικής τιμής. Για παράδειγμα, σε ένα προϊόν με τιμή 1 ευρώ και ΦΠΑ 4%, η μείωση εξοικονομούσε μόλις 0,04 ευρώ, ένα ποσό που «πνιγόταν» εύκολα ανάμεσα στις υπόλοιπες πιέσεις ακρίβειας.

Εκ του αποτελέσματος φάνηκε ότι η μείωση του ΦΠΑ δεν περνούσε στον καταναλωτή. Αφού τις περισσότερες φορές οι τιμές των προϊόντων «στο ράφι» παρέμεναν αμετάβλητες, με αντίστοιχη αύξηση των περιθωρίων κερδοφορίας των εμπόρων, αλλά και των παραγωγών.

Η FACUA, ο Ισπανικός Οργανισμός Καταναλωτών είχε χαρακτηρίσει το μέτρο της μείωσης του ΦΠΑ «διπλά αναποτελεσματικό». Διότι αφενός οι καταναλωτές δεν ένιωσαν ουσιαστική ανακούφιση κατά τη διάρκεια ισχύος του μέτρου και αφετέρου επιβαρύνθηκαν εκ νέου λόγω της αύξησης των τιμών, αμέσως μετά την επαναφορά του ΦΠΑ.

Επιπλέον, η μείωση του ΦΠΑ, είχε οδηγήσει σε δημοσιονομική πίεση. Διότι είχε κοστίσει αθροιστικά περισσότερα από 4 δισ. ευρώ, σε χαμένα κρατικά έσοδα, στους Προϋπολογισμούς του 2023 και του 2024. Η επαναφορά του ΦΠΑ από τον Ιανουάριο του 2025 αποσκοπεί μεταξύ των άλλων και στην αποκατάσταση των εσόδων, που είχαν λείψει από τον προϋπολογισμό της Ισπανίας.

Πάμε τώρα στον δεύτερο λόγο, που είναι η εχθρική στάση της ισπανικής κυβέρνησης απέναντι στο Ισραήλ. Η στοχοποίηση του Ισραήλ από την πλευρά της ισπανικής κυβέρνησης, δεν εδράζεται ούτε στο «δίκαιο», ούτε στο «άδικο», ούτε στην όψιμη αγάπη προς την Παλαιστίνη, ούτε σε τίποτα το σχετικό. Η απάντηση είναι εξαιρετικά απλή. 

Η Ισπανία είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων της Τουρκίας τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με το Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI). Με βάση τα δεδομένα  της περιόδου 2020 - 2024, που αποτυπώνονται σε έκθεση της SIPRI, η Τουρκία αντιπροσωπεύει το 13% των εξαγωγών όπλων της Ισπανίας. Kαθιστώντας την, τον τρίτο μεγαλύτερο πελάτη της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας, μετά τη Σαουδική Αραβία και την Αυστραλία.

Είναι λοιπόν απολύτως λογικό ο Ισπανός πρωθυπουργός να ταυτίζεται πλήρως με τις θέσεις του Τούρκου προέδρου για το Ισραήλ. Να χρησιμοποιεί την ίδια φρασεολογία, τις ίδιες απειλές κατά του Ισραήλ, χαϊδεύοντας με αυτόν τον τρόπο τα αυτιά του «πελάτη» του. Αφού οποιαδήποτε περαιτέρω όξυνση των σχέσεων Τουρκίας - Ισραήλ, θα οδηγούσε σε αύξηση των παραγγελιών όπλων από την Ισπανία.

Επομένως, η εγχώρια Αριστερά στην προσπάθειά της να πλήξει την κυβέρνηση και ταυτόχρονα για να πουλήσει «επανάσταση» στο ακροατήριό της, ταυτίζεται με την ισπανική κυβέρνηση για τους λάθος λόγους. 

Διότι κατά πρώτον η μείωση του ΦΠΑ σε ορισμένα τρόφιμα όχι μόνο απέτυχε, αλλά γύρισε σαν μπούμερανγκ αμέσως μετά την επαναφορά του ΦΠΑ στα προηγούμενα επίπεδα. 

Και κατά δεύτερον διότι η ισπανική λατρεία για το «δίκιο των Παλαιστινίων» έχει άλλα κίνητρα, καθόλου αγνά και αγωνιστικά. Αλλά, καθαρά εμπορικά, οικονομικά και στρατιωτικά. 

Αυτά βέβαια αποτελούν λεπτομέρειες, για τους εγχώριους «αγωνιστές».