Να ισχυροποιήσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών, τον βασικό καταλύτη ώθησης των χρηματιστηρίων, έχει τη δυναμική η ιστορική συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Μέση Ανατολή. Οι δείκτες της Wall Street πανηγύρισαν με κέρδη έως και άνω του 2% στον απόηχο της συμφωνίας, αντισταθμίζοντας μεγάλο μέρος των απωλειών της Παρασκευής, οι οποίες αποδίδονται στον κίνδυνο κλιμάκωσης του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ κατάφερε αυτό που μέχρι πριν από λίγες ημέρες έμοιαζε σχεδόν ακατόρθωτο: την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Μία τεράστια διπλωματική νίκη η οποία θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή μίας περιόδου λιγότερων γεωπολιτικών αναταράξεων, βελτιώνοντας σημαντικά το επενδυτικό κλίμα.
Ο ίδιος άνθρωπος που, με τις δικές του δηλώσεις για την επιβολή δασμών 100% στα κινεζικά προϊόντα, πυροδότησε το μεγαλύτερο sell-off στα παγκόσμια χρηματιστήρια από τα μέσα Απριλίου, ευθύνεται τώρα για τη βελτίωση του κλίματος και την ενίσχυση της επενδυτικής αισιοδοξίας.
Είναι γνωστό ότι οι αγορές λειτουργούν ως προεξοφλητικοί μηχανισμοί και οι μετοχές κινούνται ανοδικά όταν η αβεβαιότητα περιορίζεται. Από τότε που ξέσπασε η κρίση μεταξύ Ισραήλ-Χαμάς, μετά το τρομοκρατικό χτύπημα της 8ης Οκτωβρίου 2023, οι επενδυτές έμαθαν να ζουν στην αβεβαιότητα, αναμένοντας γεωπολιτικά επεισόδια με πρωταγωνιστές χώρες που θα μπορούσαν να βάλουν φωτιά στην περιοχή, όπως το Ιράν. Τώρα, η συμφωνία των 20 σημείων – για την οποία ο Τραμπ εμφανίστηκε χθες αισιόδοξος ότι θα κρατήσει, έρχεται να δώσει νέο αέρα.
Μόνο που η ειρήνη πρέπει να διασφαλιστεί και στο παγκόσμιο εμπόριο και αυτό φαίνεται ότι το έχουν συνειδητοποιήσει σε Ουάσιγκτον και Πεκίνο. Είναι χαρακτηριστικό ότι το υπουργείο Εμπορίου της Κίνας έσπευσε να διευκρινίσει – μετά το sell-off – ότι οι έλεγχοι στις εξαγωγές σπάνιων γαιών που ανακοινώθηκαν την περασμένη εβδομάδα δεν αποτελούν πλήρη απαγόρευση, ενώ ο Τραμπ προσπάθησε και αυτός με τη σειρά του να καθησυχάσει τις αγορές, λέγοντας πως όλα θα πάνε καλά με την Κίνα.
Αφορμή για νέα υψηλά στα χρηματιστήρια
Παρά το μεγάλο ράλι που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα με ώθηση από τη φρενίτιδα για την Τεχνητή Νοημοσύνη, η αβεβαιότητα γύρω από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή αποτελούσε πάντα ένα εμπόδιο, μία σημαντική πηγή ανησυχίας και νευρικότητας. Γίνεται κατανοητό ότι η συμφωνία των 20 σημείων, ενώ αποτελεί διέξοδο από την κρίση, σε μία περιοχή του πλανήτη που μοιάζει με πυριτιδαποθήκη, επηρεάζεται από παράγοντες που πολύ εύκολα θα μπορούσαν να… γυρίσουν προς το χειρότερο. Όμως αν η συμφωνία τηρηθεί και η ένταση αποκλιμακωθεί, οι αγορές θα λειτουργούν υπό νέες συνθήκες.
Τι έχουμε δει ότι ψάχνουν οι επενδυτές τα τελευταία χρόνια; Νέες αφορμές για συνέχιση του ράλι, καθώς διανύουμε μία εποχή που οι αγορές κοιτάζουν μόνο υψηλότερα. Μία τέτοια αφορμή είναι και η συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Γάζα. Εδώ και δύο χρόνια, οι επενδυτές καλούνταν να συνυπολογίσουν και τον κίνδυνο μίας γεωπολιτικής έκρηξης στη Μ. Ανατολή, με το Ιράν και το Ισραήλ να έχουν φτάσει πολύ κοντά σε γενικευμένη σύρραξη. Το εν λόγω premium κινδύνου απομακρύνεται αν η συμφωνία τηρηθεί και αναμένεται να σημειωθούν ροές κεφαλαίων που είχαν παγώσει λόγω της αβεβαιότητας.
Θα πέσει από το… Έβερεστ ο χρυσός;
Όταν μία σοβαρή εστία αβεβαιότητας απομακρύνεται, οι τιμές του χρυσού δέχονται συνήθως καθοδικές πιέσεις, αν και μέσα στο 2025 έχει βαλθεί να διαψεύσει τους πάντες σημειώνοντας άνοδο που σήμερα αγγίζει το 60%. Ο μεγάλος πρωταγωνιστής των αγορών φέτος, το πολύτιμο μέταλλο που θεωρείται το ασφαλέστερο επενδυτικό καταφύγιο, ξεπέρασε για πρώτη φορά στην ιστορία το επίπεδο των 4.100 δολαρίων/ουγγιά στις συναλλαγές της Δευτέρας 13/10, καταγράφοντας κέρδη άνω του 3%, ενώ έφτασε πολύ κοντά ακόμα και στα 4.200 δολάρια.
Αυτό δείχνει ότι οι επενδυτές δίνουν μεγαλύτερη βάση στην παρούσα συγκυρία στον κίνδυνο αναθέρμανσης του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας, καθώς και στο επικείμενο μπαράζ μειώσεων επιτοκίων από τη Fed, με αποτέλεσμα να ποντάρουν σε άνοδο του πολύτιμου μετάλλου, παρά στις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρωί της Δευτέρας η Bank of America προχώρησε στην αναβάθμιση των προβλέψεων για τις τιμές του χρυσού, δίνοντας τιμή-στόχο στα 5.000 δολάρια για το 2026, από 4.400 δολάρια προηγουμένως.
Αλλάζει το outlook για το πετρέλαιο;
Από τη μία πλευρά, ο περιορισμός της αβεβαιότητας δίνει ώθηση στις τιμές του πετρελαίου, καθώς απομακρύνονται ακραία σενάρια, όπως το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, σε πιθανή αναβίωση της σύγκρουσης Ιράν-Ισραήλ. Στον απόηχο της επίτευξης συμφωνίας για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα, η τιμή του Brent σημείωσε πτώση άνω του 5% μέσα σε δύο ημέρες, για να καταγράψει ήπια ανάκαμψη στη συνέχεια προς τα 63 δολάρια/βαρέλι.
Στον αντίποδα, οι ανησυχίες για αναζωπύρωση του εμπορικού πολέμου και πιθανή μεγαλύτερη του αναμενόμενου αύξηση της παραγωγής από τις χώρες του ΟΠΕΚ+, μπορούν να ασκήσουν σοβαρές πτωτικές πιέσεις.
Ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας και οι αποφάσεις των πετρελαιοπαραγωγών χωρών είναι οι παράγοντες που θα καθορίσουν την τάση των επόμενων μηνών. Είναι σαφές πως η προοπτική βελτίωσης των εμπορικών σχέσεων μεταξύ των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη ευνοεί την ανοδική πορεία των τιμών του «μαύρου χρυσού», από τη στιγμή που οι επενδυτές αναμένουν ισχυρότερη παγκόσμια ανάπτυξη και αυξημένη ζήτηση για πετρέλαιο.