Δεν υπάρχουν πολιτικές αιχμές στις γραμμές που ακολουθούν. Συνεπώς, τυχόν συνειρμοί με πρόσωπα και καταστάσεις είναι ατυχείς. Τα οικονομικά της πιάτσας είναι λογικό να τα αγνοούν οι πολιτικοί.
1. Ως γνωστόν, υπάρχουν στην αγορά ακινήτων οι αντικειμενικές τιμές –αυτές που ορίζει το κράτος– και οι εμπορικές τιμές, αυτές δηλαδή που ορίζει η αγορά. Η συντριπτική πλειονότητα των συμβολαίων αγοραπωλησίας ακινήτων γίνεται με βάση την αντικειμενική αξία τους, διότι αυτό συμφέρει πρωτίστως τον αγοραστή. Πληρώνει λιγότερο φόρο. Η συναλλαγή, παρουσία του συμβολαιογράφου, αφορά την τιμή του συμβολαίου, δηλαδή αυτή της αντικειμενικής αξίας και εδώ και πολλά χρόνια γίνεται με τραπεζική επιταγή. Μάλιστα, για να εισπραχθεί αυτή η επιταγή, οι τράπεζες ζητούν την προσκόμιση και της συμβολαιογραφικής πράξης. Το επί πλέον ποσό της αντικειμενικής τιμής καταβάλλεται σε μετρητά. Δε φαίνεται, είναι το λεγόμενο μαύρο χρήμα και αυτό το φαινόμενο δεν αντιμετωπίζεται.
Συνεπώς, η ρύθμιση πως όλες οι αγοραπωλησίες ακινήτων θα γίνονται με επιταγές μέσω του τραπεζικού συστήματος, προδίδει την αφέλεια ή την ασχετοσύνη αυτών που πρότειναν τη σχετική ρύθμιση. Η διαφορά μεταξύ αντικειμενικής και εμπορικής αξίας πάντα θα κινείται στο χώρο της μαύρης οικονομίας και δε θα μπορεί να εντοπιστεί, εκτός αν είναι ηλίθιος ο πωλητής. Είναι αξίωμα.
2. Είναι δυνατόν ένας μικροεπιχειρηματίας να δηλώνει λιγότερα εισοδήματα από έναν υπάλληλό του; Φυσικά και είναι δυνατόν. Όταν μια χρονιά είναι ζημιογόνα, ο επιχειρηματίας δεν δηλώνει κέρδη. Είναι απλό. Και πώς ζει; Αν δεν έχει άλλους πόρους, αναλώνοντας το κεφάλαιό του και ελπίζοντας την επόμενη χρονιά να μπορέσει να το αναπληρώσει. Ο ιδιωτικός τομέας είθισται να παρουσιάζει και ζημίες, υπάρχουν άνθρωποι που καταστράφηκαν από το επιχειρείν, αλλά κάποιος που δεν δούλεψε ούτε καν ως υπάλληλος σε ιδιωτική επιχείρηση είναι λογικό να το αγνοεί. Νομίζει πως μήνας μπει-μήνας βγει, ο επιχειρηματίας βγάζει κέρδος. Εκεί στα υπουργεία ζουν στην καρακοσμάρα τους.
3. Θεσπίστηκε το μέτρο της πληρωμής με κάρτα για ποσά άνω των 500 ευρώ, επί απειλή σοβαρού προστίμου. Υπάρχει τόση αφέλεια σε αυτούς που πρότειναν αυτή τη διάταξη; Πρώτα-πρώτα, πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες δεν έχουν τη δυνατότητα, λόγω Τειρεσία, να έχουν πιστωτικές κάρτες. Θα αποκλειστούν από αγορές άνω των 500 ευρώ; Και τι πιστεύουν οι φωστήρες του υπουργείου Οικονομικών ότι ο καταστηματάρχης θα χάσει μια τέτοια πώληση; Απλώς ή δεν θα κοπεί καμιά απόδειξη –που είναι και το πιθανότερο– ή θα κοπούν δύο για να καλυφθεί το ποσό. Δε χρειάζεται πολύ μυαλό για να γίνει αντιληπτό πως η οικονομία της πιάτσας πάντα νικά την οικονομία των καρεκλοκένταυρων. Βρίσκει λύσεις και αντιμετωπίζει με πρακτικό τρόπο τις στρεβλώσεις που φέρνουν στην αγορά τέτοιες αφελείς κρατικές παρεμβάσεις.
Θα καταλάβαινα αν έλεγε το υπουργείο Οικονομικών «μου λείπουν 750.000.000 για τα επιδόματα που πρέπει να δώσω στις ευπαθείς ομάδες και για αυτό προχωρούμε σε μια έκτακτη φορολόγηση των ελευθέρων επαγγελματιών». Θα ήταν μια καθαρή εξήγηση. Να καταφεύγει όμως σε ένα ιδεολογικό πογκρόμ –αναμασώντας επιχειρήματα προηγουμένων δεκαετιών– κατά ομάδων που αποτέλεσαν πολιτικά τον κορμό του κυβερνητικού κόμματος αυτό είναι ακατανόητο.
Αν χρειαστεί –που όπως βλέπω θα χρειαστεί– θα κάνω και ένα δεύτερο κύκλο μαθημάτων οικονομίας της πιάτσας.
