Η κατ' αρχήν άρνηση του Τ. Ερντογάν στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ μπορεί να μην οφείλεται αποκλειστικά στο γνωστό «ανατολίτικο» παζάρι. Ενδεχομένως ο Τούρκος πρόεδρος να εκτιμά πως και άλλες ευρωπαϊκές χώρες είναι επιφυλακτικές σε αυτήν την είσοδο, γιατί δεν επιθυμούν να προκαλέσουν και άλλο τη Ρωσία. Είναι άγνωστες οι βουλές της Γερμανίας και τις τελευταίες ημέρες παρατηρείται μια διαφοροποίηση και στη στάση της Γαλλίας. Δεν μπορεί ο Ζελένσκι να έβγαλε από το μυαλό του την πρόταση του Γάλλου προέδρου να παραχωρήσει η Ουκρανία εδάφη στη Ρωσία για να λήξει ο πόλεμος.
Η παλιά και γηρασμένη Ευρώπη, για μια ακόμα, φορά αδυνατεί να δει με καθαρή ματιά τη διακύβευση του πολέμου στην Ουκρανία. Τους ηγέτες της τους ενδιαφέρει πιο πολύ αν θα δουλεύουν το καλοκαίρι τα κλιματιστικά, παρά το πώς θα διαμορφωθούν οι συνθήκες στον ευρωπαϊκό χώρο σε σχέση με τη ρωσική επιθετικότητα. Άτολμοι, φοβισμένοι, χάνονται μέσα στα δέντρα, αδυνατώντας να δουν το δάσος.
Αυτά βλέπει ο Τ. Ερντογάν και προσπαθεί να αποκομίσει όσο το δυνατόν περισσότερα κέρδη και παράλληλα να φανεί ένας «χρήσιμος μπροστάρης» στην αποτροπή της ένταξης των δύο σκανδιναβικών κρατών στο ΝΑΤΟ.
Όμως σε αυτή τη δήλωση του, πέραν όλων των άλλων, αναφέρθηκε και στη συναίνεση της Τουρκίας στην επανένταξη της Ελλάδας στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ το 1980, μια στάση που ο Τούρκος πρόεδρος τη θεώρησε λανθασμένη.
Αν για την Τουρκία αυτή η επανένταξη ήταν λάθος, μήπως ήταν και για την Ελλάδα λάθος η αποχώρηση τον Αύγουστο του 1974, μετά τον δεύτερο Αττίλα στην Κύπρο; Ως γνωστόν μετά από αυτήν την αποχώρηση το νατοϊκό στρατηγείο στη Σμύρνη είχε Τούρκο διοικητή, ενώ πριν υπήρχε Αμερικανός διοικητής με δύο υποδιοικητές, έναν Έλληνα και έναν Τούρκο. Έτσι προέκυψε το γνωστό πρόβλημα στον καθορισμό των περιοχών του επιχειρησιακού ελέγχου.
Η Ελλάδα εντάχθηκε στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ με το σχέδιο Ρότζερς το 1980. Η συγκεκριμένη συμφωνία δεν επανέφερε τις διευθετήσεις επιχειρησιακού ελέγχου που υφίσταντο πριν από την έξοδο. Η συμφωνία Ρότζερς άφησε ασαφή τα όρια του ελέγχου του στρατηγείου της Λάρισας, το οποίο βρισκόταν υπό ελληνική διοίκηση, χωρίς όμως να εξασφαλίσει τον έλεγχο του εναέριου χώρου του Αιγαίου από την ελληνική αεροπορία, ενώ το ναυτικό μας δεν μπορούσε να ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στην περιοχή του Αιγαίου, καθώς υπήρχε η δυνατότητα παραχώρησης αυτού του ελέγχου σε Τούρκο διοικητή. Αυτές οι ασάφειες του σχεδίου Ρότζερς έδωσαν το δικαίωμα στην Τουρκία να ερμηνεύει σύμφωνα με τα συμφέροντα της τα όρια του επιχειρησιακού ελέγχου στο Αιγαίο.
Τούτων δοθέντων μήπως ήταν λάθος η αποχώρηση της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ; Από αυστηρά επιχειρησιακή σκοπιά, αναμφίβολα ήταν λάθος.
Το ζήτημα όμως αφορούσε τελικά την ίδια τη νεοσύστατη δημοκρατία μας. Ήταν βαθύτατα πολιτικό. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν μπορούσε να πράξει αλλιώς μετά τον δεύτερο Αττίλα. Ήταν τέτοια η αγανάκτηση των Ελλήνων, μέσα στον αντιαμερικανισμό των ημερών εκείνων, και τόσο εύθραυστη η λίγων ημερών δημοκρατία μας, που η συγκεκριμένη απόφαση λειτούργησε ως βαλβίδα που εκτόνωσε την τεταμένη κατάσταση που υπήρχε στην ελληνική κοινωνία. Ας μη λησμονούμε πως στο στράτευμα κυριαρχούσαν οι χουντικοί αξιωματικοί οι οποίοι θεωρούσαν πως οι Αμερικάνοι και το ΝΑΤΟ τους πρόδωσαν στην Κύπρο.
Το 1980 και εν όψει της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ η τότε κυβέρνηση έκρινε πως έπρεπε να κλείσει αυτήν την εκκρεμότητα. Και προς τούτο απαιτείτο, στο πλαίσιο της ομοφωνίας, και η συναίνεση της Τουρκίας.
Αυτή τη συναίνεση ο Τ. Ερντογάν προχθές τη θεώρησε λάθος.
