Δεν υπάρχει χριστιανική εορτή, η οποία να ταυτίζεται και να συμβολίζει τόσο δυνατά τον βίο των ανθρώπων και των εθνών, όσο το Πάσχα.
Να πραγματώνει τη συντριβή και το θρήνο, θεμελιώνοντας την ελπίδα και την ανάταση.
Δεν ζούμε ακριβώς το Πάσχα που είχαμε υποσχεθεί στους εαυτούς μας, «όταν θα τελειώσει η πανδημία». Ένα τεράστιο ανθρώπινο ποτάμι ξεχύθηκε στην ελληνική επικράτεια δίνοντας ζωή στα χωριά και στα νησιά, στα πατρικά και στα εξοχικά.
Με πρωτόγνωρη λαχτάρα. Μοιάζει λιγότερο επηρμένο, λιγότερο απαιτητικό, λιγότερο μίζερο. Σαν να έγινε πιο σοφό, πιο μετρημένο.
Κουβαλούν οι περισσότεροι - ακόμη κι αυτοί που δεν το ομολογούν - στις «αποσκευές» του μυαλού και της καρδιάς, σκληρές εικόνες, θρυμματισμένες βεβαιότητες, μεγάλες αγωνίες.
Από την τρομερή πανδημία και τους χιλιάδες νεκρούς της.
Από τον αιφνίδιο, αδικαιολόγητο και ανελέητο πόλεμο στην Ουκρανία.
Η σκηνογραφία της θηριωδίας και της ατίμωσης στην ηρωϊκή πόλη της Παναγιάς, τη Μαριούπολης με τους χιλιάδες Έλληνες και τους συγκλονιστικούς μεταλλικούς σταυρούς στα μνήματα των θυμάτων ήταν ισάξια, με εκείνη του θείου δράματος.
Κουβαλάει και αρκετές ενοχές, το φετινό μας Πάσχα. Για όσα ως Έλληνες θεωρήσαμε και θεωρούμε αυτονόητα. Για εκείνα που πιστεύουμε ότι μας αξίζουν, ανεξαρτήτως κόπου και προσπάθειας.
Για όσα δεν είμαστε σίγουροι πως αξίζει να πολεμάμε.
Για όσα, εύκολα λοιδορούνται από φωνακλάδικες μειοψηφίες και αρνητές του κοινοβουλευτισμού.
Η εισβολή στην Ουκρανία, ο αυταρχικός αναθεωρητισμός, η λυσσώδης μάχη κατά του κοινοβουλευτισμού, η υπονόμευση των αρχών πάνω στις οποίες χτίστηκε η νέα Ευρώπη μετά τον Β. Παγκόσμιο πόλεμο μπορεί να γίνει αφετηρία ανάτασης μιας νέας εθνικής συνείδησης και μια νέας ισχυρότερης ευρωπαϊκής ταυτότητας.
Η συνείδηση ξεθώριασε, καθώς η χώρα προχώρησε σχετικά γρήγορα, από τις εθνικές καταστροφές, στους εθνικούς της θριάμβους. Οι οδυνηρές μνήμες υποχώρησαν και το μάθημα της ιστορίας δεν κατάφερε ποτέ να συνδέσει με ειλικρίνεια και αμεσότητα, το αίσθημα της νέας γενιάς με το ιστορικό βίωμα.
Αφέθηκε η εθνική ταυτότητα να καθορίζεται από τις ασυναρτησίες, τους υπολογισμούς τις δόλιες συναλλαγές των άκρων.
Υποχώρησε η ιστορική τεκμηρίωση, ότι οι εθνικές βλάβες είναι συντριπτικές. Σε αντίθεση με την οικονομική ζημία και τη συρρίκνωση της ευημερίας, που είναι κύκλοι μικρότερης διαμέτρου και απείρως ευκολότερο να αναστραφούν.
Υποχώρησε και η ιστορική αλήθεια, πως η ελευθερία και η δημοκρατία διαχρονικά είναι η άνω τελεία, στη βαρβαρότητα.
Είναι η μήτρα των πάντων.
Αυτές επιτρέπουν να ανθήσουν τα έθνη, οι χώρες, οι άνθρωποι.
Σε περιβάλλον ελευθερίας και δημοκρατίας μπορούν να ευδοκιμούν και τα ζιζάνια τους: η «νόθευση» της λαϊκής ψήφου μέσω του άκρατου λαϊκισμού του, κίβδηλου αντισυστημισμού, του ψευδεπίγραφου πατριωτισμού και του ύποπτου διεθνισμού.
Με την καρδιά στην Ουκρανία και το μυαλό στη Γαλλία…
