Όσοι πιστεύουν ότι το μορατόριουμ των δασμών και η εμπορική συμφωνία ΗΠΑ-Μ. Βρετανίας ή η προσδοκία ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα κάνει τα πάντα για να τροφοδοτήσει ένα ακόμη μεγαλύτερο ράλι στα χρηματιστήρια, αρκούν για να αντιστραφεί πλήρως το κλίμα και να συνεχίσουν οι μετοχές από τα υψηλά του Φεβρουαρίου, πριν ανακοινωθούν οι δασμοί, πλανώνται πλάνην οικτράν. Διότι δεν τελείωσε ξαφνικά η εποχή της αβεβαιότητας, ούτε λύθηκαν τα προβλήματα που προκάλεσαν τις πρόσφατες αναταράξεις, την ώρα που ο Τραμπ έχει μπροστά του ακόμη πολλές… αφορμές για να πυροδοτήσει νέο ντόμινο αναταράξεων.
Εν συντομία, να πούμε ότι τα δεδομένα σήμερα έχουν ως εξής: Το δυσμενές σενάριο θέλει τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ να αναθερμαίνεται, εξαιτίας των δασμών. Αποτέλεσμα θα είναι η Fed να διατηρήσει τα επιτόκια αμετάβλητα για περισσότερο απ’ ότι προεξοφλούν σήμερα οι αγορές, γεγονός που με τη σειρά του θα συντηρήσει σε υπερβολικά επίπεδα τη μεταβλητότητα και θα μπορεί να προκαλέσει νέα sell-off. Το καλό σενάριο, από την άλλη, προβλέπει ότι οι αγορές θα αφήσουν πίσω τους τη μεγάλη διόρθωση από τα υψηλά του Φεβρουαρίου έως τις 8 Απριλίου, στηριζόμενες στις θετικές εξελίξεις στο μέτωπο του εμπορίου.
Σημειώνεται ότι ο S&P 500 έφτασε στις 8 Απριλίου να χάνει 19% από το ιστορικό υψηλό της 19ης Φεβρουαρίου, ενώ οι απώλειες του Nasdaq ανήλθαν στο 24%. Έκτοτε, ο S&P 500 καταγράφει κέρδη της τάξης του 13,6% και ο Nasdaq είναι στο +17,4%.
Για το εμπόριο αυτό που αξίζει να σημειωθεί είναι πως παρά τις προσπάθειες, που φαινομενικά γίνονται, κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι ο εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ-Κίνας θα τερματιστεί. Η αποκλιμάκωση της έντασης στις σχέσεις των δύο μεγαλύτερων οικονομιών είναι το μοναδικό σενάριο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε πλήρη αποκλιμάκωση της μεταβλητότητας στις αγορές. Δεύτερον, το σοκ που υπέστη η παγκόσμια οικονομία από το πρωτοφανές κρεσέντο δασμών δεν έχει ακόμα φτάσει στις τσέπες των πολιτών κατ’ επέκταση δεν έχει αντικατοπτριστεί στα επίσημα στοιχεία.
Δεν είναι τυχαίο ότι με νέα της έκθεση μέσα στην εβδομάδα, η Morgan Stanley προειδοποίησε τους επενδυτές για επικίνδυνο εφησυχασμό. Ο συλλογισμός των αναλυτών της αμερικανικής τράπεζας είναι απόλυτα ρεαλιστικός, καθώς υπάρχουν σημαντικά προβλήματα μπροστά μας, όπως η εξασθένηση της οικονομικής δραστηριότητας και το υπερβολικό χρέος των ΗΠΑ. Στο ίδιο μήκος κύματος και η HSBC, οι αναλυτές της οποίας δηλώνουν εντυπωσιασμένοι από το πόσο ανθεκτικά αποδεικνύονται τα risk assets σε αυτό το τόσο ταραχώδες τοπίο.
«Πιστεύουμε ότι είναι δύσκολο να δούμε ένα σενάριο όπου η ανθεκτικότητα διατηρείται, καθώς τα θεμελιώδη παραμένουν σε κακή κατάσταση και τυχόν αρνητικές εκπλήξεις θα μπορούσε να οδηγήσουν σε απότομη πτώση τα asset υψηλού ρίσκου», τονίζει η HSBC.
Ναι, αλλά θα μπορούσε να πει κάποιος πως οι αγορές λειτουργούν πολλές φορές περισσότερο με βάση το κλίμα και όταν κλίμα βελτιώνεται η στάση των επενδυτών γίνεται bullish. Ίσως γι’ αυτό και ο Μπιλ Μίλερ πιστεύει ότι τα χειρότερα πέρασαν για τις αγορές. Ο 75χρονος Μίλερ δεν είναι ο οποιοσδήποτε επενδυτής αλλά ένας άνθρωπος που έχει καταφέρει να «νικήσει» σε αποδόσεις τον S&P 500 για 15 συνεχόμενα έτη.
Ο Μίλερ βλέπει την ιστορία ως οδηγό και υπενθυμίζει ότι αντίστοιχες διορθώσεις, όπως αυτή που είδαμε τον περασμένο μήνα, έχουν συμβεί το 2011, το 2016, το 2018 και το 2022, αλλά στη συνέχεια όσοι έμειναν στην αγορά τα πήγαν πολύ καλύτερα. Ο ίδιος σημειώνει πως όταν ο S&P 500 φτάνει να χάνει 20% τότε η αγορά έχει προεξοφλήσει λίγο έως πολύ όλα τα αρνητικά σενάρια.
Μόνο που στην παρούσα φάση το κλίμα βελτιώνεται πιο πολύ γιατί οι επενδυτές ποντάρουν στο καλό σενάριο και όχι λόγω της πραγματικής εξομάλυνσης των συνθηκών. Όπως πολύ σωστά τόνισε και ο Τζέι Πάουελ της Fed, διανύουμε μία εποχή που τα δεδομένα αλλάζουν συνεχώς και γι’ αυτό θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί και να αποφεύγουμε τις βιαστικές ενέργειες.
Ο Πάουελ έκανε τη συγκεκριμένη δήλωση για να δικαιολογήσει τη στάση αναμονής που τηρεί η Fed στο θέμα των επιτοκίων, ωστόσο το νόημα ισχύει και για τις αγορές. Δεν είναι μάλιστα απίθανο να δούμε το κλίμα στις αγορές να βελτιώνεται ουσιαστικά μόνο όταν η Fed θα εισέλθει σε πορεία νομισματικής χαλάρωσης που θα φέρει διαδοχικές μειώσεις επιτοκίων. Αντιθέτως, η μεταβλητότητα ενδέχεται να συνεχίσει να αποτελεί το βασικό συστατικό στην περίπτωση που η Fed δε μειώσει τα επιτόκια και οι πολιτικές Τραμπ κινηθούν στην ίδια κατεύθυνση με τις πρώτες 100 ημέρες της προεδρίας του.
Τι σημαίνουν όλα αυτά; Ότι οι επενδυτές πρέπει να το σκεφτούν διπλά και τριπλά πριν αποφασίσουν ότι τα χειρότερα πέρασαν και ότι τα χρηματιστήρια έχουν δει τον πυθμένα της τρέχουσας κρίσης.
