Έχουν κλείσει 49 μήνες από την παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0», το οποίο σε μεγάλο βαθμό είχε στηριχθεί στην Έκθεση της Επιτροπής Πισσαρίδη για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Μήπως πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει σε ένα απολογισμό του εξαετούς σχεδίου της, να μας πει τι μέρος του σχεδίου έχει ολοκληρωθεί και τι μένει να εκτελεστεί μέχρι το 2027;
Το «Ελλάδα 2.0» ήταν πράγματι ένα πρωτοποριακό σχέδιο. Διότι βασιζόταν σε μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή μελέτη της ελληνικής οικονομίας για τα επόμενα χρόνια. Μελέτη που είχε συνταχθεί από μια ανεξάρτητη επιτροπή της οποίας οι αποφάσεις δεν ήταν κυβερνητικές.
Κεντρικός στόχος της εκπόνησης της μελέτης ήταν η συστηματική αύξηση του κατά κεφαλήν πραγματικού εισοδήματος, ώστε αυτό να συγκλίνει σταδιακά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Επιπλέον, στόχοι κατά τη διαδικασία αυτής της σύγκλισης, ήταν η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και η βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων.
Η σύνθεση της επιτροπής προδίκαζε το επιτυχές του αποτελέσματος της έκθεσης. Ας θυμηθούμε ότι Πρόεδρος της Επιτροπής ήταν ο κάτοχος του βραβείου Νόμπελ, καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης, αναπληρωτής πρόεδρος ήταν ο Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ενώ τα υπόλοιπα μέλη ήταν οι Δημήτρης Βαγιανός, καθηγητής χρηματοοικονομικών στο London School of Economics, και Κώστας Μεγήρ, καθηγητής οικονομικών στο Yale. Με συμβουλευτικό ρόλο στην προετοιμασία της έκθεσης είχαν συμμετάσχει οι Κυριάκος Ανδρέου (PwC), Κωσταντίνος Αρκολάκης (Yale), Μανόλης Γαλενιανός (London Holloway), Χρήστος Γκενάκος (ΟΠΑ και Cambridge), Svetoslav Danchev (IOBE), Αρίστος Δοξιάδης (Big Pi Ventures), Νίκος Καραμούζης (Grant Thornton), Φοίβη Κουντούρη (ΟΠΑ), Αλέξανδρος Κρητικός (DIW), Δάφνη Νικολίτσα (Παν.Κρήτης), Διομήδης Σπινέλλης (ΟΠΑ) και Πάνος Τσακλόγλου (OΠA) ο οποίος αργότερα είχε υπουργοποιηθεί.
Έτσι από την έκθεση οδηγηθήκαμε στον σχεδιασμό του «Ελλάδα 2.0». Το «Ελλάδα 2.0» ήταν ένα κανονικό business plan, με δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που είχαν ως στόχο να ενθαρρύνουν περισσότερες ιδιωτικές επενδύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους θα δημιουργούσαν περισσότερες και καλύτερα αμειβόμενες νέες θέσεις απασχόλησης.
Ήταν είναι business plan, το οποίο διέθετε εξασφαλισμένους πόρους, οι οποίοι βασίζονταν πάνω σε ένα πλάνο «ελληνικής ιδιοκτησίας». Το οποίο ήταν εκ των προτέρων αιτιολογημένο και κοστολογημένο, έτσι ώστε να διεκδικηθούν με ασφάλεια και επάρκεια οι πόροι και να χρηματοδοτηθούν τα projects που το συνόδευαν.
Το «Ελλάδα 2.0», συμπεριλάμβανε 58 μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αφορούσαν μεταξύ των άλλων, την ενίσχυση της απασχόλησης και της κοινωνικής συνοχής, τη στήριξη της επιχειρηματικότητας, την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων και την προώθηση καινοτομίας και βεβαίως τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την τεχνολογική αναβάθμιση του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα.
Παράλληλα έδινε απαντήσεις σε κρίσιμα ερωτήματα που είχαν σημαδέψει την πορεία της χώρας για δεκαετίες, όπως είχε αναφέρει χαρακτηριστικά και η κυβέρνηση στην παρουσίαση του σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Γιατί για παράδειγμα, η Ελλάδα διαχρονικά κατανάλωνε περισσότερα απ’ όσα παρήγαγε και πώς αυτό μπορεί να αλλάξει; Γιατί εμφάνιζε συστηματικά χαμηλότερους δείκτες ιδιωτικών επενδύσεων από την υπόλοιπη Ευρώπη;
Τι έπρεπε να αλλάξει στο επιχειρηματικό, κανονιστικό και ρυθμιστικό περιβάλλον καθώς και στο νομικό καθεστώς, για να προσελκυσθούν περισσότερες και καλύτερες εγχώριες και ξένες ιδιωτικές επενδύσεις; Γιατί υπολειπόμασταν κατά 10% στις εξαγωγές από την υπόλοιπη Ευρώπη; Γιατί οι επιχειρήσεις μας ήταν λιγότερο παραγωγικές, από τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές και πώς θα μπορούσε να βελτιωθεί η παραγωγικότητά τους;
Πώς θα μπορούσαμε να εξισορροπήσουμε την οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή, να εξαλείψουμε τις ανισότητες στις επιχειρήσεις για να δώσουμε περισσότερες ευκαιρίες στις γυναίκες στον επαγγελματικό στίβο; Γιατί είχαμε τόσο υψηλό ποσοστό αδήλωτης ή ημιδηλωμένης εργασίας στην οικονομία μας;
Πώς θα μπορούσαν να δοθούν κίνητρα για βγει στην επιφάνεια ένα σημαντικό μέρος της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής ώστε να βελτιωθούν τα δημόσια έσοδα και να λειτουργήσει ο ανταγωνισμός; Πώς θα αντιμετωπιζόταν το παράδοξο του χάσματος δεξιοτήτων, αφού από τη μια είχαμε ένα τόσο υψηλό ποσοστό αποφοίτων από ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και από την άλλη οι επιχειρήσεις αδυνατούσαν να βρούνε εργαζόμενους με τις δεξιότητες που αναζητούσαν;
Το «Ελλάδα 2.0», αποτελούσε και αποτελεί την τελευταία ίσως ευκαιρία της χώρας να αντιμετωπίσει και να καθαρίσει μια για πάντα με τις παθογένειες δεκαετιών που λειτουργούν όπως οι σιδερένιες μπάλες στους κατάδικους που θέλουν να αποδράσουν. Και το «Ελλάδα 2.0» αποτελούσε στην ουσία την απόδραση από τον εθελοντικό εγκλεισμό και τον αποκλεισμό, στον οποίο είχε περιέλθει η ελληνική οικονομία και κοινωνία, μέσω των δικών της συνειδητών επιλογών.
Μήπως έφτασε η στιγμή για τον μέχρι τώρα απολογισμό της κυβέρνησης, όσον αφορά την εκτέλεση του προγράμματος «Ελλάδα 2.0»; Μήπως πρέπει να παρουσιαστούν τα επιτεύγματα, οι λύσεις αλλά και οι καθυστερήσεις καθώς και οι αποτυχίες; Όχι μόνο αποτιμήσεις σε αριθμούς απέναντι στους οποίους αρκετοί εμφανίζουν συμπτώματα δυσανεξίας. Αλλά και ποιοτικές αποτιμήσεις όλων των παρεμβάσεων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο, και οι οποίες έχουν και ισχυρό κοινωνικό χαρακτήρα.
Αρκετά με τα ξυλόλια, τα μυγάκια των βίντεο και τους απίθανους εμπειρογνώμονες που φυτρώνουν ταχύτερα και από τα μανιτάρια μετά τη βροχή. Αρκετά με την υπερδοσολογία συνωμοσιολογίας και παράνοιας. Αρκετά με την τοξική ατζέντα που προσπαθούν να επιβάλουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης που βρίσκονται σε ημιθανή κατάσταση. Η κυβέρνηση θα κριθεί από το έργο της. Και το έργο της είναι άμεσα συνδεδεμένο με την επιτυχή ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας «Ελλάδα 2.0».
Σε πρόσφατη συνέντευξη του ο Χριστόφορος Πισσαρίδης, είχε αναφέρει ότι η ανάπτυξη δεν είναι μόνο θέμα αριθμών. Είναι θέμα εμπιστοσύνης. Και ότι εμπιστοσύνη χτίζεις με την απλοποίηση των κανόνων, τη διαφάνεια και μείωση της γραφειοκρατίας, ώστε να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών και των επιχειρήσεων προς το κράτος. Αυτός είναι ένας από τους υψηλότερους στόχους του σχεδίου «Ελλάδα 2.0». Σε τι ποσοστό έχει επιτευχθεί άραγε;
