Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Ο κύβος ερρίφθη. Ο Mario Draghi ετοιμάζεται να δώσει «συγχωροχάρτι» στις ελληνικές τράπεζες και πλέον ο βαθμός στον οποίο θα ασκηθούν πιέσεις για να αντλήσουν κεφάλαια από τις αγορές μέσα στο 2018 θα εξαρτηθεί κατά κύριο λόγο από το ΔΝΤ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Liberal.gr, η ΕΚΤ θα δώσει τη δυνατότητα στις ελληνικές τράπεζες να καταρτίσουν πλάνα κεφαλαιακής θωράκισης με αφετηρία τον Ιούνιο του 2018 και ορίζοντα πενταετίας. Σε αυτά θα πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά οι ενέργειες που θα γίνουν έτσι ώστε οι τράπεζες να καλύψουν τις ανάγκες που θα προκύψουν τόσο από τα stress tests (αν προκύψουν), όσο και από την εφαρμογή των νέων λογιστικών προτύπων IFRS 9 αλλά και των νέων κανονισμών για τις προβλέψεις που σχετίζονται με τα «κόκκινα» δάνεια.
Με αυτόν τον τρόπο, εκτιμάται ότι δίνεται λύση στον βραχνά των stress tests, καθώς οι ελληνικές τράπεζες θα ακολουθήσουν την ίδια διαδικασία με τις υπόλοιπες «συστημικές» της Ευρωζώνης, σε μια προσπάθεια να επανέλθουν στην κανονικότητα του Ευρωσυστήματος. Στο ίδιο πλαίσιο, οι όποιες κεφαλαιακές ανάγκες εντοπιστούν τον ερχόμενο Μάιο θα ενσωματωθούν στην ετήσια διαδικασία ελέγχου και αξιολόγησης SREP, που σημαίνει ότι θα δοθεί χρόνος και μετά το τέλος του μνημονίου, έτσι ώστε να έχει ξεκαθαρίσει και το θέμα της μεταμνημονιακής σχέσης μεταξύ Ελληνικού δημοσίου και δανειστών.
Όλα αυτά, βέβαια, δεν έρχονται χωρίς τίμημα. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η πρόθεση της ΕΚΤ να «χαλαρώσει» τον πήχη στα stress tests και να δώσει χρόνο στις τράπεζες μπορεί να ανακαλεστεί οποιαδήποτε στιγμή, αν το ελληνικό δημόσιο δεν έχει «εγγύηση» χρηματοδότησης.
Η θέση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου αναμένεται για μία ακόμη φορά να είναι καθοριστική, καθώς πηγές προσκείμενες στις συζητήσεις αναφέρουν πως το Ταμείο θα εξακολουθήσει να έχει τεχνικό ρόλο, ακόμη και στη φόρμουλα που θα επιλεγεί για την περίοδο μετά τον Αύγουστο του 2018. Δεν αποκλείεται, μάλιστα, το Ταμείο να χρησιμοποιήσει ξανά το… χαρτί των τραπεζών για να προωθήσει τη δεδομένη αξίωσή του για ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Αναλυτές που παρακολουθούν στενά το ελληνικό ζήτημα, υποστηρίζουν ότι η ήπια αντιμετώπιση από πλευράς ΕΚΤ, είναι «αναγκαστική» υπό τη δαμόκλειο σπάθη του ΔΝΤ, το οποίο πριν τελειώσει το πρόγραμμα θέλει να έχει ξεκάθαρη εικόνα για τις ανάγκες τους. Ενσωματώνοντας τα stress tests σε ένα ευρύτερο πλάνο πενταετίας και πιέζοντας ταυτόχρονα τις ελληνικές τράπεζες να μειώσουν ταχύτερα τα «κόκκινα» δάνεια με περισσότερες πωλήσεις και διαγραφές, η ΕΚΤ κάνει ένα βήμα που δύσκολα μπορεί να απορρίψει το Ταμείο.
Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, τότε θα πρόκειται για μία πρώτη «ανάσα» για τις ελληνικές τράπεζες, οι οποίες βλέπουν εδώ και πολύ καιρό το Χρηματιστήριο της Αθήνας να προσπαθεί να ανακάμψει αλλά δεν μπορούν να ακολουθήσουν. Μεγάλοι επενδυτές του εξωτερικού που θέλουν να ποντάρουν στην έξοδο από την κρίση έχουν αποφύγει τις τραπεζικές μετοχές λόγω των σοβαρών εκκρεμοτήτων.
Εδώ και αρκετό καιρό το κλίμα στις ελληνικές τράπεζες δεν είναι καλό. Δεν θυμίζει τις χειρότερες στιγμές των τελευταίων ετών, όπως το πρώτο εξάμηνο του 2015 και τα capital controls, ή όταν επιβεβαιώνονταν τα σενάρια για νέα ανακεφαλαιοποίηση, όμως μια... δυσάρεστη οσμή υπάρχει στην ατμόσφαιρα.
Κάποιος θα μπορούσε να πει ότι είναι η ανησυχία για τα stress tests, όμως το θέμα δεν είναι τόσο απλό. Η χθεσινή συνάντηση που είχαν οι τραπεζίτες με τον πρωθυπουργό επιβεβαίωσε την εκτίμηση ότι οι πλειστηριασμοί αποτελούν ένα απολύτως κρίσιμο εγχείρημα, τόσο για τις τράπεζες όσο και για την κυβέρνηση. Κατά συνέπεια, ακόμη και αν δεν υπήρχαν τα stress tests, το θέμα των «κόκκινων» δανείων θα μονοπωλούσε το ενδιαφέρον και θα χρειάζονταν δραστικές λύσεις και όχι κυβερνητικοί παραλογισμοί όπως η πρόταση για τη σύσταση εξωθεσμικού παρατηρητηρίου για τον έλεγχο των τραπεζών και των πλειστηριασμών.
