Eπενδύσεις: Μετοχές, ομόλογα ή και τα δύο;
Shutterstock
Shutterstock

Eπενδύσεις: Μετοχές, ομόλογα ή και τα δύο;

Μετά από πολλές δεκαετίες, το 2022 καταγράφηκε για πρώτη φορά αρνητική συνολική απόδοση των ομολόγων και των μετοχών στην Wall Street. Πρόκειται για ένα σπάνιο, αλλά όχι απίθανο φαινόμενο το οποίο οφείλεται στην επίδραση που έχει σε διαφορετικές κατηγορίες αξιογράφων η ταχύτερη αύξηση επιτοκίων όλων των εποχών από την FED. Σε βάθος 40 ετών, με βάση τα διαθέσιμα ιστορικά δεδομένα, η πιθανότητα να «χάσουν» στον ίδιο ορίζοντα 12 μηνών (κυλιόμενα) ομόλογα και μετοχές είναι μικρότερη του 3%. 

Η σωστή αναλογία πάντα παίζει ρόλο στις αποδόσεις του διαχειριστή. Η ιστορία (1929 - 2019) έχει δείξει ότι ένα χαρτοφυλάκιο που αποτελείται μόνο από ομόλογα έχει μέση ετήσια απόδοση 5,3%, ενώ μόνο από μετοχές 10,3%. Αν και η μέση ετήσια απόδοση είναι διπλάσια το ρίσκο δεν είναι το ίδιο. Στη χειρότερη χρονιά τους τα ομόλογα έχασαν 8,1% και οι μετοχές 43%. Αυτό σημαίνει ότι η θεωρητική ανάκτηση του κεφαλαίου γίνεται σε 1,5 χρονιά για τα ομόλογα και σε 4 χρόνια για τις μετοχές. Από την άλλη πλευρά η καλύτερη χρονιά των ομολόγων είχε απόδοση 32,6%, ενώ οι μετοχές είχαν απόδοση 54,2%. 

Θεωρητικά σε ένα «long only» χαρτοφυλάκιο τα ομόλογα λειτουργούν σαν ασφάλεια στις αποδόσεις των μετοχών λόγω της αρνητικής συσχέτισης που ιστορικά έχουν με τις μετοχές. Συνήθως η θεσμική διαχείριση κινείται κοντά στην μέση του πίνακα: Τα παραδοσιακά χαρτοφυλάκια, ενώ έχουν μοιρασμένο τον κίνδυνο σε ομόλογα και μετοχές περιορίζονται σε μέση απόδοση από 7,2% με 8,8%. Ωστόσο η αναλογία αυτή εμφανίζει πολύ ενδιαφέρον σήμερα λόγω της σημαντικής υποχώρησης που έχουν υποστεί τα ομόλογα από την άνοδο των επιτοκίων. 

Η τελευταία χρονιά πριν το 2022 που ομόλογα και μετοχές είχαν αρνητικές αποδόσεις ήταν το 1969. Ο πληθωρισμός ήταν σε άνοδο και η FED ανέβαζε τα επιτόκια για να αποκλιμακώσει τις τιμές και να δημιουργήσει πραγματική αξία στα επιτόκια. Όταν τα πραγματικά επιτόκια αποτελούν την βασική κινητήρια δύναμη στην αγορά, όπως είδαμε το 2022, οι αποδόσεις των μετοχών και των ομολόγων γίνονται ευάλωτες αφού τα υψηλότερα επιτόκια είθισται να μειώνουν τις μελλοντικές ταμειακές ροές αυτών των επενδύσεων.

Ακόμα, όταν οι οικονομικές προοπτικές είναι αβέβαιες και τα επιτόκια βρίσκονται σε ανοδικό κύκλο, οι επενδυτές είναι λογικό να απαιτήσουν υψηλότερες αποδόσεις για την ανάληψη υψηλότερου κινδύνου. Αυτό ενδέχεται να πιέσει προς τα κάτω τις τιμές των μετοχών και των ομολόγων. Από την άλλη πλευρά, εάν οι οικονομικές προοπτικές είναι θετικές, οι επενδυτές εμφανίζονται πιο πρόθυμοι να αναλάβουν περισσότερο ρίσκο, ενισχύοντας με τη σειρά τους περισσότερο τις τιμές των μετοχών.

Για τους επενδυτές που έχουν μακροπρόθεσμη προοπτική οι αποδόσεις αυτές δείχνουν την τάση των αποδόσεων σε διαφορετικές κατανομές κεφαλαίου. Αν η προσδοκία των επιτοκίων παραμένει για φέτος αυξητική η κατανομή των κεφαλαίων γέρνει προς τη μέση και πάνω του πίνακα. Η αντιστροφή ωστόσο της τάσης σίγουρα ευνοεί τις μετοχές. Για το σημείο αυτό μετά τις ανακοινώσεις της FED την περασμένη Πέμπτη μάλλον έχουμε αρκετό χρόνο μπροστά μας. 

Οι ετήσιες αποδόσεις των χαρτοφυλακίων με διαφορετική αναλογία μετοχών/ομολόγων.