Οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εντείνουν τη στάση τους στις εμπορικές διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση Τραμπ, αξιώνοντας από τις ΗΠΑ να αποσύρουν άμεσα τους δασμούς που επιβάλλονται στην ΕΕ στο πλαίσιο οποιασδήποτε συμφωνίας-πλαισίου, καθώς πλησιάζει η κρίσιμη προθεσμία της 9ης Ιουλίου.
Ο Επίτροπος Εμπορίου, Μάρος Σέφτσοβιτς, έχει λάβει εντολή να ακολουθήσει πιο αυστηρή γραμμή ενόψει της επίσκεψής του στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα. Οι Βρυξέλλες επιδιώκουν την πλήρη κατάργηση - ή τουλάχιστον σημαντική μείωση - των δασμών που επέβαλε η κυβέρνηση Τραμπ σε ευρωπαϊκά προϊόντα.
Σύμφωνα με Ευρωπαίους αξιωματούχους, η Ουάσινγκτον έχει υποδείξει ότι το πιο πιθανό σενάριο είναι μια συμφωνία τύπου Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία προβλέπει σταδιακή αποκλιμάκωση και διατήρηση κάποιων δασμών όσο συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις.
Σε συνάντηση τη Δευτέρα, πρέσβεις των κρατών-μελών της ΕΕ κάλεσαν τον Σέφτσοβιτς να επιμείνει πως οποιαδήποτε συμφωνία πρέπει να προβλέπει, από τις 9 Ιουλίου, μείωση του αμοιβαίου δασμού 10%, καθώς και περικοπές σε υψηλότερους δασμούς σε επιμέρους κλάδους, σύμφωνα με τέσσερις πηγές με γνώση του θέματος.
Ωστόσο, η πιθανότητα κατάρρευσης των συνομιλιών παραμένει ανοιχτή, γεγονός που θα μπορούσε να οδηγήσει στην επαναφορά των δασμών 20% που τέθηκαν σε ισχύ τον Απρίλιο ή ακόμη και στην εφαρμογή του απειλούμενου επιπέδου 50% από τον Μάιο.
Ένας άλλος Ευρωπαίος αξιωματούχος ανέφερε ότι η ΕΕ παραμένει διχασμένη ως προς το εάν θα πρέπει να απαντήσει με αντίποινα, μειώνοντας έτσι το κίνητρο για συμβιβασμό από πλευράς ΗΠΑ.
Από τον Απρίλιο, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις επιβαρύνονται με δασμούς ύψους 380 δισ. ευρώ σε ετήσιο διμερές εμπόριο με τις ΗΠΑ - ποσό που αντιστοιχεί περίπου στο 70% του συνολικού εμπορίου. Οι δασμοί περιλαμβάνουν 25% στα αυτοκίνητα και τα εξαρτήματα, καθώς και 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο.
Η Ουάσινγκτον εξετάζει το ενδεχόμενο επέκτασης των μέτρων και σε άλλα προϊόντα, όπως ο χαλκός, η ξυλεία, τα εξαρτήματα αεροδιαστημικής, τα φαρμακευτικά σκευάσματα, τα μικροτσίπ και κρίσιμα ορυκτά.
Η ΕΕ έχει εγκρίνει πακέτο αντιποίνων σε αμερικανικές εξαγωγές ύψους 21 δισ. ευρώ, το οποίο όμως έχει ανασταλεί μέχρι τις 14 Ιουλίου. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται νέο πακέτο δασμών συνολικού ύψους 95 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τους Financial Times, οι ΗΠΑ επιδιώκουν τέτοιες συμφωνίες για να αποφύγουν την επιβολή υψηλότερων δασμών, αλλά αναμένουν τη διατήρηση του βασικού δασμού 10% κατά τη διάρκεια των επόμενων γύρων συνομιλιών.
Politico: Διαμορφώνεται το περίγραμμα εμπορικής συμφωνίας ΕΕ–ΗΠΑ
Το περίγραμμα μιας εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της ΕΕ και των ΗΠΑ αρχίζει να διαμορφώνεται. Η συμφωνία αναμένεται να περιλαμβάνει έναν βασικό δασμό 10% εκ μέρους των ΗΠΑ, ελαφρύνσεις για επιλεγμένους κλάδους και μια «εκ των προτέρων» δέσμευση από την Ουάσινγκτον για περαιτέρω μείωση των δασμών, σύμφωνα με τέσσερις διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico.
Μια πρώτη, μη δεσμευτική πολιτική συμφωνία ενδέχεται να επιτευχθεί πριν από την προθεσμία της 8ης Ιουλίου, την οποία έχει θέσει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ. Σε διαφορετική περίπτωση, η Ουάσινγκτον απειλεί να επιβάλει «αμοιβαίους» δασμούς 50%. Ωστόσο, απομένουν ακόμα πολλές λεπτομέρειες που πρέπει να διευθετηθούν, σύμφωνα με τους διπλωμάτες, οι οποίοι ενημερώθηκαν τη Δευτέρα από τους κορυφαίους αξιωματούχους της Κομισιόν, Μπιορν Ζάιμπερτ και Σαμπίνε Βέιαντ.
Ακόμη και στην περίπτωση επίτευξης μιας «συμφωνίας κατ’ αρχήν», θεωρείται σχεδόν βέβαιο ότι αρκετές τεχνικές λεπτομέρειες και διαφωνίες θα παραμείνουν ανοιχτές και μετά την προθεσμία.
Οι Βρυξέλλες πιέζουν να διασφαλίσουν μια αμερικανική δέσμευση για άμεση ελάφρυνση των δασμών ήδη από τη φάση της προκαταρκτικής συμφωνίας. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, αυτό θα προσομοίαζε με την προκαταρκτική συμφωνία που έχει ήδη επιτευχθεί μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΗΠΑ, με την Ουάσινγκτον να προσφέρει δασμολογικές απαλλαγές στις εξαγωγές αυτοκινήτων και χάλυβα, ενόσω συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις για μια συνολική συμφωνία.
Ορισμένα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν καταστήσει σαφές προς την Κομισιόν ότι δεν πρόκειται να αποδεχθούν καμία συμφωνία χωρίς μια τέτοια ελάφρυνση. Με απλά λόγια: οι ΗΠΑ θα πρέπει να υποχωρήσουν ώστε η ΕΕ να αποδεχθεί τον βασικό συντελεστή δασμού 10%.
Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, θα μεταβεί την Πέμπτη στην Ουάσινγκτον για έναν κρίσιμο γύρο διαπραγματεύσεων με τον Αμερικανό εκπρόσωπο Εμπορίου, Τζέιμισον Γκριρ. Την Παρασκευή, αναμένεται να ενημερώσει τα κράτη-μέλη για τα αποτελέσματα.
Σε αυτόν τον, πιθανώς καθοριστικό, γύρο συνομιλιών, ο Σέφτσοβιτς αναμένεται να μεταφέρει ότι η ΕΕ εξακολουθεί να επιδιώκει τη μείωση του δασμού 10% που επέβαλε ο Τραμπ σε μεγάλο αριθμό εμπορικών εταίρων των ΗΠΑ τον περασμένο Απρίλιο. Ωστόσο, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, το μπλοκ δηλώνει διατεθειμένο να αποδεχτεί αυτόν τον δασμό, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Παράλληλα, η ΕΕ ζητά χαμηλότερους δασμούς σε στρατηγικούς τομείς, όπως τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι ημιαγωγοί, τα αλκοολούχα ποτά και τα εμπορικά αεροσκάφη - αίτημα που έχει υποστηρίξει και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς. Ωστόσο, σύμφωνα με έναν από τους διπλωμάτες, η Επιτροπή θεωρεί μάλλον απίθανη την επίτευξη αυτού του στόχου.
Επιπλέον, η Κομισιόν προσδοκά να διαπραγματευτεί τη μείωση των αμερικανικών δασμών 25% στα αυτοκίνητα και 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο. Σύμφωνα με έναν διπλωμάτη, η Ουάσινγκτον ενδέχεται να προβεί σε παραχωρήσεις στον τομέα του χάλυβα. Άλλος διπλωμάτης δήλωσε ότι ο στόχος είναι να δημιουργηθεί ένας κοινός «δακτύλιος προστασίας» ΕΕ–ΗΠΑ έναντι της κινεζικής υπερπαραγωγής.
Τα τέσσερα σενάρια
Σύμφωνα με δύο διπλωμάτες, η ΕΕ εξετάζει τέσσερα ενδεχόμενα σενάρια για τη συνέχεια των εμπορικών σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Το χειρότερο σενάριο είναι η πλήρης κατάρρευση των συνομιλιών, που θα οδηγήσει σε αύξηση του βασικού αμερικανικού δασμού από 10% σε 50%, και ενδεχομένως στην επιβολή επιπλέον δασμών σε στρατηγικά προϊόντα όπως φαρμακευτικά και ημιαγωγοί. Μια ελαφρώς καλύτερη εξέλιξη θα ήταν η συνέχιση των συνομιλιών κατά τους θερινούς μήνες, χωρίς αλλαγή στους υφιστάμενους δασμούς.
Το πιο ευνοϊκό σενάριο αφορά την επίτευξη συμφωνίας-πλαισίου που θα περιλαμβάνει ρυθμίσεις για τους δασμούς και συνεργασία στην αντιμετώπιση της κινεζικής βιομηχανικής ισχύος. Ακόμη και τότε, ωστόσο, οι Βρυξέλλες θεωρούν σχεδόν βέβαιο ότι θα απαιτηθούν μονομερείς παραχωρήσεις προς τις ΗΠΑ.
Μια προκαταρκτική πολιτική συμφωνία θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση και να ανοίξει τον δρόμο για πιθανά ευρωπαϊκά αντίμετρα - τα οποία προς το παρόν παραμένουν «παγωμένα» έως τις 14 Ιουλίου. Τα κράτη-μέλη έχουν ήδη εγκρίνει έναν πρώτο γύρο αντιμέτρων, ενώ ένας δεύτερος, σαφώς πιο εκτενής, βρίσκεται υπό αξιολόγηση.
Οι πιθανότητες πλήρους διακοπής των συνομιλιών θεωρούνται μειούμενες, με πολλούς διπλωμάτες να εκτιμούν ότι ακόμη και αν δεν επιτευχθεί συμφωνία έως τις 8 Ιουλίου, οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν.
Διχασμένη η Ευρώπη απέναντι στον Τραμπ
Τα κράτη-μέλη της ΕΕ προσπαθούν να διατηρήσουν ένα ενιαίο μέτωπο υπέρ του στόχου της Κομισιόν για συμφωνία με τον Τραμπ, αν και δεν λείπουν οι διαφορετικές προσεγγίσεις.
Το Βερολίνο και η Ρώμη συγκαταλέγονται στους πιο ένθερμους υποστηρικτές μιας ταχείας συμφωνίας, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερες παραχωρήσεις.
«Η Ρώμη φαίνεται πρόθυμη να διατηρήσει καλές σχέσεις και έτοιμη να δεχτεί πολλά», δήλωσε ένας διπλωμάτης. Η πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι - μία από τις πλέον φιλικές ηγέτιδες προς το στρατόπεδο MAGA - δήλωσε την περασμένη εβδομάδα πως ο δασμός 10% «δεν έχει ιδιαίτερη επίπτωση για εμάς».
Άλλες χώρες, όπως η Ισπανία, έχουν ήδη νιώσει τις πιέσεις της Ουάσινγκτον. Ο Τραμπ απείλησε πρόσφατα με νέους δασμούς τη Μαδρίτη, όταν ο πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσες αρνήθηκε να αυξήσει τις αμυντικές δαπάνες της χώρας.
Παρότι μια τέτοια κίνηση δεν είναι εφικτή, καθώς τα 27 κράτη-μέλη ενεργούν ενιαία σε θέματα εμπορικής πολιτικής, η απειλή ήταν ενδεικτική του κλίματος.
