Ο Mario Draghi θα προχωρήσει σε νέες εκπλήξεις, ήτοι σε περαιτέρω χαλάρωση της πολιτικής της ΕΚΤ, μόνο αν είναι απολύτως σίγουρος ότι η πορεία της οικονομίας δεν βελτιώνεται. Επίσης, θα εξετάσει την εφαρμογή πιο... ακραίων μέτρων όπως για παράδειγμα η αγορά μετοχών, μόνο στην περίπτωση που τα γεγονότα των αναγκάσουν να πάει κόντρα στις αντιδράσεις των Γερμανών. Αυτό εκτιμούν αναλυτές, ότι είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από τη συνέντευξη τύπου του Ιταλού και τοποθετούν τις όποιες αποφάσεις προς το τέλος του έτους, εκτός βέβαια αν συμβεί κάποιο απρόοπτο.
Ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας αρκέστηκε να πει ότι ανατέθηκε σε ειδικές επιτροπές η μελέτη των επιπτώσεων που έχει η εφαρμογή του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης σε περιβάλλον αρνητικών επιτοκίων, απογοητεύοντας τόσο τους εκπροσώπους του τύπου όσο και τις αγορές. Επίσης, τα χρηματιστήρια θα υποδέχονταν με ιδιαίτερη θέρμη οποιαδήποτε ένδειξη που θα άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο να συμπεριληφθούν οι μετοχές στο... καλάθι αγορών της ΕΚΤ, θέμα για το οποίο έχει ανοίξει συζήτηση τουλάχιστον σε θεωρητικό επίπεδο.
«Η εκτίμησή μας είναι πως για την ώρα οι αλλαγές που έχουν σημειωθεί δεν είναι τόσο σημαντικές που να υπαγορεύουν μια απόφαση για περαιτέρω δράση», δήλωσε ο Mario Draghi, θέλοντας να αποφύγει τη βροχή των ερωτημάτων που δέχτηκε αναφορικά με τη στάση της ΕΚΤ, που μεταθέτει για το μέλλον τις όποιες «προσαρμογές» στο QE.
Όταν όλοι περιμένουν ότι ο Draghi θα αναλάβει δράση, ανακοινώνοντας νέα μη συμβατικά μέτρα για την ενίσχυση της οικονομίας και την επίτευξη του στόχου για τον πληθωρισμό, εκείνος εμφανίζεται... σχεδόν ατάραχος. Στην καθιερωμένη συνέντευξη τύπου που ακολουθεί τη συνεδρίαση για τη νομισματική πολιτική ο Ιταλός πιέστηκε να απαντήσει για τα επόμενα βήματα της ΕΚΤ, αφού ο πληθωρισμός δεν... κουνιέται από το 0,2%.
Αναλυτές σημειώνουν με νόημα ότι η παρουσία του Draghi θυμίζει κάποιον που προσπαθεί να πει πράγματα για τα οποία όμως έχει δεσμευτεί να μη μιλήσει, τουλάχιστον προς το παρόν. Άλλωστε, οι γερμανικές πιέσεις κατά των μη συμβατικών μέτρων της ΕΚΤ είναι δεδομένες.
Σύμφωνα με τα λεγόμενα του Draghi, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για τη διάθεση και την ικανότητα της ΕΚΤ να δράσει, αλλά αυτό δεν θα γίνει στην παρούσα φάση καθώς ο μηχανισμός μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής λειτουργεί καλύτερα από ποτέ.
Ποιους έπεισε ο Ιταλός κεντρικός τραπεζίτης; Σχεδόν κανέναν. Ο Draghi είπε ακόμη ότι οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δεν έχουν συζητήσει ούτε το ενδεχόμενο να συμπεριληφθούν οι μετοχές στο QE, ούτε βέβαια και το ακραίο σενάριο του helicopter money. Αυτό που έχει συζητηθεί, όπως άφησε να εννοηθεί, είναι η επέκταση του προγράμματος αγοράς τίτλων και μετά το Μάρτιο του 2017, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ένας ξεκάθαρος οδικός χάρτης για τα επόμενα βήματα. Αυτόν το χάρτη θα κληθούν να σχεδιάσουν οι αρμόδιες επιτροπές με βασικό σκοπό την κατάλληλη προσαρμογή του QE.
Για μία ακόμη φορά, ο Draghi υπεραμύνθηκε της πολιτικής που έχει εφαρμοστεί τονίζοντας τον προστατευτικό της χαρακτήρα έναντι των αρνητικών γεγονότων όπως το Brexit και δήλωσε ότι η κεντρική τράπεζα είναι έτοιμη να δράσει όταν αυτό κριθεί απαραίτητο, εφαρμόζοντας όλα τα διαθέσιμα εργαλεία.
Το βασικό θέμα για τον Draghi είναι να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα που ανακοινώθηκαν τον περασμένο Μάρτιο μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς προβλήματα στη νέα πραγματικότητα των αρνητικών επιτοκίων, τα οποία ξεκάθαρα περιορίζουν τη δεξαμενή με τους επιλέξιμους τίτλους για αγορές. Σχεδόν έξι μήνες πριν τη λήξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων, η ΕΚΤ καλείται να βρει την ισορροπία μεταξύ των ανησυχιών για την έλλειψη επιλέξιμων τίτλων και των ενδείξεων ότι η ανάκαμψη της οικονομίας χάνει σε momentum.
Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ υποβαθμίστηκαν λόγω Brexit, την ώρα που ο πληθωρισμός δεν προβλέπεται να ανέλθει κοντά στα επίπεδα του 2% πριν τα τέλη του 2018. Οι επόμενες συνεδριάσεις της ΕΚΤ και κυρίως αυτή στις 8 Δεκεμβρίου εκτιμάται ότι θα είναι καθοριστικές για τη συνέχεια.
