Του Γιώργου Φιντικάκη
Ένα μέτωπο κλείνει η κυβέρνηση, άλλα τόσα ξεπηδούν, ανάγοντας και δικαίως το Ελληνικό στη Λερναία Ύδρα των επενδύσεων επί ΣΥΡΙΖΑ. Οι προσφυγές από οικολογικές οργανώσεις που κατατέθηκαν ενώπιον του ΣτΕ σηματοδοτούν στη καλύτερη περίπτωση νέα χρονοτριβή για το έργο, ενώ την ίδια στιγμή οι οιωνοί για τη νέα σημερινή συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, δεν είναι καλοί.
Στο τραπέζι παραμένει ως βασικό σενάριο η κήρυξη σήμερα από το ΚΑΣ τμήματος της έκτασης ως αρχαιολογικού χώρου, εξέλιξη που δεν δέχονται οι επενδυτές, επικαλούμενοι την ύπαρξη του σχετικού Μνημονίου με το υπ. Πολιτισμού.
Σε μια τελευταία χθεσινή προσπάθεια της κυβέρνησης να «αποδράσει» από το φιάσκο διαρκείας του Ελληνικού, πραγματοποιήθηκε συνάντηση, δίχως να δημοσιοποιηθεί, ανάμεσα στη γενική γραμματέα του υπ. Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη, εκπροσώπους του επενδυτή, δηλαδή της Lamda Development, καθώς και του ΤΑΙΠΕΔ. Η συνάντηση, την οποία το υπουργείο αρνούνταν να επιβεβαιώσει ότι έλαβε χώρα, δεν φαίνεται να κατέληξε κάπου.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες η κα Βλαζάκη φέρεται να ρώτησε τη πλευρά των επενδυτών κατά πόσο θα τους δημιουργούσε πρόβλημα να κηρυχθεί μόνο ένα τμήμα της έκτασης ως αρχαιολογικό, για να εισπράξει την απάντηση ότι η θέση της κοινοπραξίας δεν έχει αλλάξει, και συνεχίζει να είναι η ίδια εδώ και καιρό. Δηλαδή, ότι η κήρυξη ακόμη και ενός μικρού τμήματος της έκτασης, ασφαλώς και θα προκαλούσε εμπόδια στην όλη επένδυση και την πρόοδο των έργων, τα οποία ακριβώς για να ξεπεραστούν, επελέγη η λύση να υπογραφεί το Μάιο του 2017 το περίφημο Μνημόνιο Συναντίληψης. Το Μνημόνιο ρυθμίζει τον τρόπο εμπλοκής της αρχαιολογικής υπηρεσίας, θέτει σφιχτά χρονοδιαγράμματα τα οποία δεν προβλέπει ο αρχαιολογικός νόμος, ενώ φέρει τις υπογραφές της υπ.Πολιτισμού Λ.Κονιόρδου, και της διοίκησης της Ελληνικόν Α.Ε., έχοντας πάρει και την έγκριση του ΚΥΣΟΙΠ.
Στην πραγματικότητα, και παρ'' ότι χθες δεν βγήκε λευκός καπνός, η κα Βλαζάκη έχει πάρει εδώ και αρκετές ημέρες το μήνυμα ότι σήμερα πρέπει οπωσδήποτε να υπάρξει απόφαση του ΚΑΣ. Εξ ου και η χθεσινή συνάντηση, αποσκοπούσε στο να βρει η γενική γραμματέας ένα τρόπο απεμπλοκής από το αδιέξοδο στο οποίο με δικές της κινήσεις έχουν οδηγηθεί τα πράγματα. Αυτός είναι και ο λόγος που σύμφωνα με τις πληροφορίες, η κα Βλαζάκη φέρεται να έχει ζητήσει από την αρμόδια Ευφορία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων, να της αποστείλει νέα πρόταση, διαφοροποιημένη από την αρχική, με μικρότερο χώρο κήρυξης ως αρχαιολογικού της έκτασης του πρώην αεροδρομίου. Το πρότεινε άλλωστε και χθες στη συνάντηση με τους επενδυτές, εισπράττοντας αρνητική απάντηση.
Ενώ δηλαδή η αρχική πρόταση μιλούσε για κήρυξη του συνόλου της έκτασης ως αρχαιολογικού χώρου, τώρα η γενική γραμματέας του υπ. Πολιτισμού εκτιμάται ότι θα επιχειρήσει να εμφανίσει στο σημερινό ΚΑΣ μια πρόταση για κήρυξη μόνο τμημάτων ως αρχαιολογικών ζωνών, προκειμένου να φανεί ότι κάνει πίσω από την άκαμπτη θέση της.
Τα παραπάνω μένει να επιβεβαιωθούν, ακόμη ωστόσο και σε μια τέτοια περίπτωση, δεν είναι σίγουρο τι θα πράξουν τα μέλη του ΚΑΣ. Εκφράζονται εκτιμήσεις ότι αρκετοί μπορεί να μη δεχθούν την πρόταση Βλαζάκη, ακόμη και να διαφωνήσουν με μια γνωμοδότηση υπέρ της κήρυξης έστω και τμημάτων του χώρου ως αρχαιολογικού.
Μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε "ευχής έργον" για το Μαξίμου που βλέπει επί εβδομάδες να πνίγεται στο Ελληνικό το επενδυτικό του αφήγημα. Εγκλωβισμένος ο Πρωθυπουργός στις λογικές που ο ίδιος κάποτε εξέθρεψε, τώρα δυσκολεύεται να τις αποκηρύξει δημόσια, και εξετάζει διάφορα σχέδια προκειμένου να "αποδράσει" από το Ελληνικό η κυβέρνηση.
Η "ντρίπλα" στην οποία πρόκειται να καταφύγει, έπειτα από συσκέψεις που έχουν γίνει τα τελευταία 24ωρα, είναι να κυρώσει με νόμο στη Βουλή το Μνημόνιο για τα αρχαία του Ελληνικού. Είναι η μοναδική της εναλλακτική για να παρακάμψει πιθανή σημερινή απόφαση του ΚΑΣ, υπέρ της κήρυξης τμήματος του πρώην αεροδρομίου ως αρχαιολογικού χώρου. Είναι η βασική επιλογή στη "φαρέτρα" της κυβέρνησης, που θα ενεργοποιηθεί αναλόγως των σημερινών εξελίξεων, δηλαδή να θωρακίσει το Μνημόνιο μεταξύ υπ. Πολιτισμού και Ελληνικόν Α.Ε., και τα σφιχτά χρονοδιαγράμματα που αυτό προβλέπει για τις αρχαιολογικές εργασίες, ψηφίζοντάς το ως νόμο στη Βουλή.
Αλλά το σίριαλ με τα αρχαία θα έχει ακόμη δρόμο. Αν η γνωμοδότηση του ΚΑΣ μιλά για κήρυξη έστω και τμήματος της έκτασης, είναι βέβαιο ότι ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων (ΣΕΑ), και άλλοι φορείς, θα τη χρησιμοποιήσουν ως νομικό όπλο για να προσφύγουν στο ΣτΕ. Σε μια τέτοια περίπτωση, η κυβέρνηση θα προσφύγει και αυτή στο ΣτΕ κατά της προσφυγής των παραπάνω, με όπλο την μειοψηφούσα άποψη της γνωμοδότησης, εφόσον φυσικά αυτή υπάρξει. Σημειωτέον ότι η σύμβαση πώλησης των μετοχών της Ελληνικό ΑΕ, η οποία υπεγράφη το Νοέμβριο του 2014 μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και επενδυτή, εμπεριέχει πρόβλεψη για αποζημίωση του τελευταίου, λόγω τυχόν καθυστερήσεων που θα προκύψουν εξαιτίας εύρεσης αρχαιοτήτων, που δεν ήταν γνωστές κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού.
