Της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Μια σειρά από κρίσιμες παραμέτρους, τόσο στην εγχώρια αγορά, όσο και στο πανευρωπαϊκό σκηνικό, θα επηρεάσουν αποφασιστικά όχι μόνον την παραμονή της Edison στη χώρα μας, αλλά και τη μελλοντική διεύρυνση της συνεργασίας της με την Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ).
Η Edison εξακολουθεί και διατηρεί τις επιφυλάξεις και τους προβληματισμούς της για την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων στην εσωτερική ενεργειακή αγορά, που επηρεάζουν την απόδοση της επένδυσης της. Ωστόσο, όπως μεταδίδουν πηγές της ΕΛΠΕ, η συνάντηση που έγινε την προηγούμενη Παρασκευή, στο Μιλάνο, ανάμεσα στη διοίκηση της Edison και του διευθύνοντα συμβούλου του ελληνικού ομίλου Γρηγόρη Στεργιούλη, κατέληξε σε μια καταρχήν συμφωνία, ότι θα εξετασθούν προσεκτικά και υπό προϋποθέσεις όλα τα επόμενα βήματα της ενίσχυσης της συνεργασίας τους, μέσω της Elpedison.
Τι προβληματίζει την Edison; Πρώτα από όλα το νέο μοντέλο της ηλεκτρικής αγοράς, σε μόνιμη βάση, που αναμένεται να διαμορφωθεί από το 2017 και μετά. Τι θα περιλαμβάνει, πώς θα επηρεάσει τους ανεξάρτητους παραγωγούς, πώς θα καταφέρουν τη μεγιστοποίηση των επενδύσεων τους. Αυτό, ουσιαστικά, θα σηματοδοτήσει πάνω από όλα και το πώς θα κινηθεί η Elpedison στο μέλλον, τα νέα σχέδια που θα αναπτύξει, καθώς και την επέκταση της σε καινούρια πεδία.
Σημαντικός παράγοντας που αναμένεται να παίξει ρόλο στο τι θα κάνει τελικά η Edison στην ελληνική αγορά θα είναι και τα νέα ΑΔΙ, τα οποία αναμένεται να εφαρμοσθούν από τον Ιανουάριο του νέου έτους. Θα κινηθούν στα ίδια επίπεδα με το υφιστάμενο καθεστώς ή θα κουτσουρευτούν προς τα κάτω;
Σε αυτό το σκηνικό ιδιαίτερη σημασία αποκτά και ο επανασχεδιασμός της ευρωπαϊκής αγοράς και η κατεύθυνση που θα αποκτήσει. Το ηλεκτρικό μοντέλο της Ευρώπης έχει αποτύχει, όπως είπε πρόσφατα δημόσια και ο επικεφαλής του Λειτουργού της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ) Τάσος Γκαρής. Ήδη, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο ίδιος, οι μεγάλες εταιρίες της Ευρώπης στην ηλεκτρική ενέργεια έχασαν το 50% της χρηματιστηριακής αξίας τους, όλες μαζί 50 δισ. ευρώ από την κερδοφορία τους, ενώ το 75% των μονάδων λιθάνθρακα παρουσιάζουν ζημίες. Επενδύσεις με κεφάλαια των εταιριών αυτών αδυνατούν να γίνουν, είπε ο κ. Γκαρής, ενώ τα διεθνή funds δεν επενδύουν πλέον σε αυτές. «Οι αγορές δεν μας αγαπάνε, τα futures package στην ενέργεια είναι πολύ αδύναμα», τόνισε. Ο κ. Γκαρής δεν δίστασε να πει ότι «υπάρχει κίνδυνος να στρουθοκαμηλίζουμε, γιατί οι εγχώριες μεταρρυθμίσεις στοχεύουν στο να αποκτήσουμε ένα ευρωπαϊκό μοντέλο, που έχει ήδη αποτύχει».
Ο προβληματισμός αυτός, που ακουμπά ήδη τον εγχώριο Λειτουργό της Αγοράς, έρχεται να προστεθεί και σε άλλες δομικές αλλαγές. Όπως το φυσικό αέριο εκτός αγωγών, το LNG. Χώρες όπως το Κατάρ και οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να τροφοδοτήσουν την αγορά με φθηνότερο φυσικό αέριο κι αυτό είναι ένα ζήτημα που δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο από τις μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες, αλλά και τις ελληνικές, που αναζητούν τρόπο αξιοποίησης του.
Αν συνυπολογίσει κανείς σε όλα αυτά και τα εγχώρια σχέδια για την ενίσχυση του γεωστρατηγικού ρόλου της Ελλάδας στον τομέα του φυσικού αερίου, ερωτηματικό παραμένει τόσο για τις εγχώριες εταιρίες, όσο και τις ξένες που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας πώς θα αναδειχθεί η Ελλάδα σε hub φυσικού αερίου. Ποια σχέδια θα καταφέρουν να υλοποιηθούν και με ποιο τρόπο, ώστε πράγματι η Ελλάδα, ως κομμάτι της Ν.Α. Ευρώπης, θα μπορέσει να αξιοποιήσει όλες τις ευκαιρίες που αναδύονται.
«Χρειάζεται να επανασχεδιάσουμε το χάρτη της ελληνικής αγοράς ενέργειας, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο το εσωτερικό περιβάλλον, αλλά, κυρίως, το διεθνές», τόνισε υψηλόβαθμη πηγή της ΕΛΠΕ που μίλησε στο liberal.gr.
Σε κάθε περίπτωση, ΕΛΠΕ και Edison συμφώνησαν να προχωρήσει η Elpedison σε ένα business plan 5ετίας, το οποίο θα επικαιροποιείται ανά τρίμηνο, λαμβάνοντας υπόψη κάθε νέα παράμετρο που παρεισφρύει. Σε πρώτη φάση, αποφασίσθηκε να γίνει μια κοινή ομάδα εργασίας, η οποία θα αναλάβει να μελετήσει όλα τα νέα δεδομένα που ισχύουν, κατά πόσο θα σταθεροποιηθεί η λιανική αγορά ηλεκτρισμού, έτσι ώστε να επιτρέψει τη μεγαλύτερη διείσδυση της Elpedison, αν θα υπάρξει επέκταση και στη λιανική αγορά φυσικού αερίου και με ποιόν τρόπο, για να αποτελέσει το νέο πεδίο δραστηριοποίησης της εταιρίας. Η ομάδα αυτή ανέλαβε να παραδώσει το πρώτο πόρισμα της, ως τον ερχόμενο Μάρτιο, προκειμένου να συζητηθούν οι λεπτομέρειες για τα επόμενα βήματα που θα ακολουθήσει η Elpedison.
