Του Γιώργου Φιντικάκη
Μετέωρο παραμένει το αφήγημα του Πρωθυπουργού για την οικονομία, παρ' ότι η περασμένη εβδομάδα έφερε δύο καλές ειδήσεις για το Μαξίμου.
Η πρώτη ήταν η επιτυχής αλλά ακριβή έκδοση 7ετούς ομολόγου, και η δεύτερη, ο σχηματισμός κυβέρνησης μεγάλου συνασπισμού στη Γερμανία, και μάλιστα με το σοσιαλδημοκράτη Olaf Scholz, να αναλαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών.
Η κυβέρνηση δεν πρόλαβε να το πανηγυρίσει. Όχι μόνο επειδή η υπόθεση Novartis, και το Μακεδονικό ρίχνουν βαριά τη σκιά τους στις εξελίξεις των επόμενων εβδομάδων, αλλά και επειδή οι ίδιοι οι Γερμανοί φρόντισαν να κόψουν το γέλιο στον Αλέξη Τσίπρα.
«Δεν είναι δουλειά μας να υπαγορεύουμε κανόνες σε άλλες χώρες», είπε χθες ο κ. Scholz, για να έρθει πριν καλά-καλά περάσουν μερικές ώρες, η απάντηση της Merkel «ο υπουργός Οικονομικών δεν κάνει ό,τι θέλει». Οι συνεργάτες της Merkel έσπευσαν μάλιστα να κάνουν ακόμη πιο σαφές το μήνυμα. «Δεν θέλω να ανοίξουν σαμπάνιες στον Αλέξη Τσίπρα επειδή ορισμένοι πιστεύουν πως με έναν σοσιαλδημοκράτη υπουργό θα υπάρξουν ξανά περισσότερα χρέη και λιγότερες μεταρρυθμίσεις. Κάτι τέτοιο θα ζημίωνε όλους μας. Και για αυτό το λόγο θα είμαστε προσεκτικοί», ανέφερε χθες στη κυριακάτικη Presse της Βιέννης, ο νυν υφυπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Jens Spahn, και εκπρόσωπος της δεξιάς πτέρυγας των χριστιανοδημοκρατών.
Τους φόβους των χριστιανοδημοκρατών για χαλάρωση της αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής που συνεπάγεται η απώλεια του υπ.Οικονομικών φρόντισε να διασκεδάσει στην κυριακάτικη Welt και ο υπουργός Καγκελαρίας και έμπιστος της Angela Merkel, Peter Altmaier. «Στη συμφωνία για το σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με τους σοσιαλδημοκράτες προστέθηκαν όλες οι αναγκαίες ασφαλιστικές δικλείδες για να συνεχιστεί η πολιτική του W. Schaeuble», είπε με νόημα.
Το μήνυμα των Γερμανών είναι σαφέστατο: Η ελληνική κυβέρνηση ελπίζει ότι η στάση της Γερμανίας ως προς το χρέος δεν θα παραμείνει στη γραμμή Schaeuble, αλλά αυτό δεν είναι καθόλου σίγουρο. Οι διαφορές στην γερμανική κυβερνητική πολιτική θα είναι μικρές, και ας μην ξεχνάμε ότι το ζήτημα του χρέους εξαρτάται από το Βερολίνο, αλλά όχι μόνο αυτό. Είναι συνάρτηση της ελληνικής πολιτικής μεταρρυθμίσεων, του ΔΝΤ και της ΕΕ. Όσο για την ιδέα των σοσιαλδημοκρατών για ευρωομόλογα, μπορεί να ηχεί σαν μουσική στα αυτιά του κ. Τσίπρας, ωστόσο έχει ελάχιστες πιθανότητες να ολοκληρωθεί.
Σίγουρα είναι διαφορετικό να έχεις απέναντί σου ένα σοσιαλδημοκράτη υπ. Οικονομικών, παρά τον κ. Schaeuble. Αλλά η ελάφρυνση του χρέους θα συμπεριλάβει πιθανότατα όρους που σχετίζονται με δημοσιονομικούς στόχους, όπως πρωτογενή πλεονάσματα για τουλάχιστον 5 χρόνια, και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για πολλά χρόνια μετά την έξοδο από το πρόγραμμα.
Έγκυροι αναλυτές και οικονομολόγοι εκτιμούν ότι αν η ελάφρυνση του χρέους είναι μεγάλη, νέο πρόγραμμα δεν χρειάζεται. Αν όμως είναι περιορισμένη, τότε η βιωσιμότητα του χρέους θα παραμείνει σε κίνδυνο, με αναλυτές και ειδικούς να εκτιμούν ότι σε μια τέτοια περίπτωση, το επιθυμητό θα είναι ένα νέο πλήρες πρόγραμμα.
Στην πράξη το μήνυμα όσων παρακολουθούν την ελληνική οικονομία είναι το εξής: Επιστροφή της χώρας με βιώσιμο τρόπο στις αγορές δεν μπορεί να γίνει δίχως ελάφρυνση του χρέους. Ακόμη και αν η ανάπτυξη ανεβάσει ρυθμούς, ακόμη και αν ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ μειωθεί, και πάλι το χρέος θα παραμείνει υψηλό, με ένα 80% να οφείλεται σε επίσημους πιστωτές. Δίχως σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους, οποιαδήποτε εγχώρια κρίση τα επόμενα χρόνια, θα ήταν σε θέση να οδηγήσει σε ταχεία αύξηση του κόστους χρηματοδότησης, ακόμη και σε διακοπή πρόσβασης στις αγορές.
Η αλήθεια είναι ότι η ελληνική οικονομία παραμένει ακόμη σε ζώνη επικινδυνότητας υψηλού επιπέδου. Το αποδεικνύει η πιστοληπτική της ικανότητα, την οποία αναμένεται να αναβαθμίσει κατά μία βαθμίδα την ερχόμενη Παρασκευή, ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Fitch. Ο συγκεκριμένος οίκος αξιολόγησης είχε αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας από «CCC» σε «B-» στις 18 Αυγούστου του 2017 με θετικό outlook.
Αρκεί κανείς να σκεφτεί ότι η καλύτερη βαθμολογία «Β» από την Standard & Poor's, απέχει τέσσερα ολόκληρα σκαλοπάτια από τις παρυφές της επενδυτικής κατηγορίας, ενώ με βάση την Moody's η απόσταση φτάνει τις έξι βαθμίδες.
Η ασθενική ελληνική οικονομία είναι ο ένας λόγος για τον οποίο οι δανειστές θέλουν να κρατήσουν τα κλειδιά της χώρας για χρόνια.
Το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι ο άλλος λόγος. Ποιος θα εμπιστευόταν την Ελλάδα όταν με την υπόθεση Novartis στέλνει ένα τοξικό και ακραία διχαστικό μήνυμα για το πολιτικό της προσωπικό; Όταν έχει κοπεί και ο τελευταίος ιστός συνεννόησης μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης;
Φωτογραφία: Intimenews
