Του Απόστολου Σκουμπούρη
Εκτός από τα καπνικά προϊόντα και τη βενζίνη, η Ελλάδα έχει την... πρωτοκαθεδρία και στη φορολόγηση μέχρι... εξαντλήσεως και σ'' ό,τι αφορά τα αλκοολούχα προϊόντα. Μια αγορά που με σημαντικότατο εκτόπισμα, χιλιάδες εργαζόμενους σ'' όλη την «αλυσίδα» παραγωγής, διακίνησης και πώλησης και πολλές παραγωγικές μονάδες στην Ελλάδα, ορισμένες εκ των οποίων μοναδικές στον κόσμο.
Η αγορά των αλκοολούχων ποτών την τελευταία 7ετία της κρίσης και των μνημονίων έχει υποχωρήσει κατά 50% σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με μελέτη του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ο κλάδος συνεισφέρει 1,5 δισ. ευρώ στο ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, ενώ υποστηρίζει περισσότερες από 31.000 θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης!
Σύμφωνα με την έρευνα, η Ελλάδα έχει την υψηλότερη φορολογία σε σχέση με το κατά κεφαλήν εισόδημα, κάτι που οδηγεί σε αύξηση του λαθρεμπορίου και πολλές άλλες στρεβλώσεις πέριξ αυτής της αγοράς.
Όπως αναφέρεται, ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στα αλκοολούχα ποτά είναι κατά 40% υψηλότερος από το το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και 450% υψηλότερος από τον αντίστοιχο της γειτονικής Βουλγαρίας! Πιο αναλυτικά, ο ΕΦΚ αλκοολούχων στην Ελλάδα είναι κατά 4,5 φορές υψηλότερος σε σύγκριση με τις γειτονικές χώρες Βουλγαρία και FYRoM.
Σε σύγκριση με τουριστικά ανταγωνιστικές χώρες, η Ελλάδα έχει κατά 800 ευρώ υψηλότερο ΕΦΚ από τη Γαλλία, κατά 1.500 ευρώ περίπου από την Ιταλία και την Ισπανία, αλλά και την Κύπρο.
Ακόμα και συγκριτικά με το μέσο όρο της ΕΕ, ο οποίος περιλαμβάνει και τις βόρειες χώρες που αντιμετωπίζουν διαφορετικά το θέμα του αλκοόλ, η Ελλάδα βρίσκεται στην 1η θέση στην ΕΕ-28, με 4.581 ευρώ φόρο, έναντι του ονομαστικού 2.550 ευρώ ως προς το μέσο κατά κεφαλήν εισόδημα και στην 6η υψηλότερη θέση σε απόλυτες τιμές ως προς το ύψος του ΕΦΚ αλκοολούχων.
Μετά από τις τέσσερις διαδοχικές αυξήσεις την περίοδο 2009-2010, ο ΕΦΚ αλκοολούχων ποτών εκτοξεύτηκε κατά 125% σε σχέση με το φορολογικό καθεστώς πριν το 2009.
Ως αποτέλεσμα των φορολογικών αυξήσεων της περιόδου 2009-2010, η τιμή λιανικής πώλησης ενός τυπικού αλκοολούχου ποτού, αυξήθηκε κατά 38% σε σχέση με πριν, χωρίς να έχει αυξηθεί η ονομαστική τιμή προ φόρων.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την έκρηξη του λαθρεμπορίου, το οποίο βάσει συντηρητικών εκτιμήσεων, το 2016 περίπου σε 340-680 χιλ. 9λιτρα κιβώτια, δηλαδή περίπου στο 9%-18% της συνολικής αγοράς, με τις απώλειες φορολογικών εσόδων από το παράνομο εμπόριο αλκοολούχων ποτών να υπολογίζονται σε τουλάχιστον 42 εκατ. ευρώ, λόγω μη καταβολής του ΕΦΚ και ΦΠΑ.
Ο κλάδος των αλκοολούχων ποτών σε αριθμούς
253 ποτοποιίες
31.000 θέσεις απασχόλησης στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας
14.000 επιχειρήσεις με βασική οικονομική δραστηριότητα τα αλκοολούχα ποτά
281 εκατ. ευρώ τα έσοδα από ΕΦΚ αλκοολούχων ποτών το 2016
1,5 δισ. ευρώ συνεισφορά στο ΑΕΠ το 2016
320 εκατ. ευρώ εισοδήματα εργαζομένων στην αλυσίδα αξίας το 2016
74 εακτ. εξαγωγές το 2016
277 εκατ. ευρώ εταιρικοί φόροι και εισφορές στην αλυσίδα αξίας το 2016
25,50 ευρώ ανά λίτρο είναι η φορολογία στα ποτά ουίσκι, βότκα, τζιν κ.λπ.
12,75 ευρώ ανά λίτρο είναι η φορολογία στα εμφιαλωμένα αποστάγματα ούζο και τσίπουρο
12,50 ευρώ ανά λίτρο είναι η φορολογία στη μπύρα
1,89 ευρώ ανά λίτρο στο κρασί
Σ'' ένα μπουκάλι αλκοόλ που πωλείται 16 ευρώ, μόλις τα 5,88 ευρώ είναι η αρχική τιμή, τα 7,14 ευρώ ο ΕΦΚΟΠ και 3 ευρώ ΦΠΑ. Συνολικά το 63% της τελικής τιμής είναι φόροι και το 37% πάει στην αλυσίδα διάθεσης.
Λαθρεμπόριο – Στρεβλώσεις
8 εκατ. φιάλες το χρόνο διαφεύγουν φορολόγησης
1/5 της συνολικής κατανάλωσης είναι προϊόν λαθρεμπορίου
130 εκατ. ευρώ διαφυγόντα δημόσια έσοδα ετησίως (σ'' όλη την αλυσίδα διάθεσης)
40.000 θέσεις εργασίας έχουν απολεστεί μεταξύ 2009-2016
18 εκατ. λίτρα παράνομου διακινούμενο προϊόντος (τσίπουρου), έναντι 5-7 εκατ. λίτρων επίσημα δηλωθέντων
300 εκατ. ευρώ διαφυγόντα δημόσια έσοδα το χρόνο από παράνομη διακίνηση (σ'' όλη την αλυσίδα διάθεσης).