Τι προμηνύει η καταστροφική ύφεση στην Ευρώπη

Τι προμηνύει η καταστροφική ύφεση στην Ευρώπη

Οι μήνες που διανύουμε θα είναι οι χειρότεροι που έχουν καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη καθώς η οικονομική δραστηριότητα «πάγωσε» ολόκληρο τον Απρίλιο και δεν υπάρχει περίπτωση να επανέλθει σε φυσιολογικούς ρυθμούς μέχρι τον Ιούνιο, ενώ συγκριτικά δύο εβδομάδες με lockdown τον Μάρτιο προκάλεσαν ύφεση 3,8% στο α’ τρίμηνο.

Ολοένα πιο απογοητευτικά είναι τα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για τις συνέπειες του κορονοϊού στην οικονομία της Ευρωζώνης και δυστυχώς κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα ότι τα χειρότερα είναι πίσω μας. Οι σημερινές ανακοινώσεις έδειξαν ύφεση 3,8% στην Ευρωζώνη στο α’ τρίμηνο με το γερμανικό ΑΕΠ να εμφανίζει καλύτερη εικόνα από τις άλλες μεγάλες οικονομίες, όπως η γαλλική, η ιταλική και η ισπανική.

Σχεδόν όλα τα πεδία της ζήτησης σημείωσαν μεγάλη πτώση στο α’ τρίμηνο του 2020. Οι καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών, οι επενδύσεις των επιχειρήσεων, οι εισαγωγές και οι εξαγωγές, παντού παρατηρείται κατάρρευση, με μοναδική ίσως εξαίρεση τις κατασκευές στη Γερμανία όπου στην ουσία καταγράφηκε άνοδος.

Όσο για την απασχόληση, στο α’ τρίμηνο σημειώθηκε μικρή πτώση 0,2%, εντούτοις δεν είναι καθόλου καθησυχαστικό το στοιχείο αυτό. Διότι ακόμη και με μειωμένες ώρες οι περισσότεροι εργαζόμενοι θεωρήθηκαν απασχολούμενοι τον Μάρτιο και τα μέτρα κρατικής στήριξης κρύβουν την πτώση. Ήταν, επίσης, η πρώτη μείωση της απασχόλησης από το 2013.

Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο που δείχνει τις τεράστιες διαφορές μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, σε ό,τι αφορά τόσο την αυστηρότητα των μέτρων για την αντιμετώπιση της πανδημίας όσο και το βάθος της ύφεσης που τελικά θα βιώσουν, είναι η σύγκριση μεταξύ Γερμανίας και Γαλλίας. Ο κατασκευαστικός κλάδος της Γερμανίας είδε την παραγωγή να ενισχύεται κατά 1,8% το μήνα Μάρτιο, ενώ ο ίδιος κλάδος στη Γαλλία υπέστη «καθίζηση», με πτώση παραγωγής της τάξης του 40%.

Σύμφωνα με την Capital Economics, υπάρχει συσχέτιση μεταξύ του δείκτη που καταρτίζει το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για την αυστηρότητα των περιοριστικών μέτρων και τη συρρίκνωση του ΑΕΠ στο α’ τρίμηνο. Τα στοιχεία που δημοσιεύτηκαν σήμερα δείχνουν ότι η γερμανική οικονομία συρρικνώθηκε κατά 2,2% σε τριμηνιαία βάση, που είναι μεν χαμηλή σε σύγκριση με την πρόβλεψη για ύφεση 10% στο σύνολο του 2020, αλλά ταυτόχρονα είναι η μεγαλύτερη οικονομική πτώση από την παγκόσμια κρίση του 2008-09.

Όμως το β’ τρίμηνο, οι μήνες που διανύουμε δηλαδή, αναμένεται να είναι πολύ χειρότεροι. Και αυτό γιατί ο Απρίλιος ήταν ο μήνας του απόλυτου lockdown στην Ευρωζώνη, ενώ ο Μάιος είναι ο μήνας διστακτικής επιστροφής και οριακής ανάκαμψης της δραστηριότητας, με τον Ιούνιος να θεωρείται μήνας επιστροφής σε κάποια μορφή κανονικότητας. Συγκριτικά, το α’ τρίμηνο είχε δύο «γεμάτους» μήνες, τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο με φυσιολογική δραστηριότητα και μόνο οι όποιες επιπτώσεις από την Κίνα επηρέασαν το κλίμα, ενώ ακόμη και το Μάρτιο, κατά κύριο λόγο το δεύτερο δεκαπενθήμερο ήταν αυτό που προκάλεσε την πτώση του ΑΕΠ.

Για να επανέλθουμε, όμως, στα στοιχεία, η συρρίκνωση του ΑΕΠ της Γερμανίας κατά 2,2% στο α’ τρίμηνο ήταν πολύ μικρότερη από της Γαλλίας και της Ιταλίας όπου διαμορφώθηκε στο 4,7% και 5,8% αντίστοιχα. Η Capital Economics, μάλιστα, εκτιμά ότι η μέτρηση για την Ιταλία θα αναθεωρηθεί για να δείξει ακόμη μεγαλύτερη ύφεση. Δυστυχώς για την Ελλάδα, ο οίκος την συγκαταλέγει στο γκρουπ των χωρών που αναμένεται να δεχθούν το μεγαλύτερο πλήγμα από την πανδημία καθώς εξαρτώνται σε μεγαλύτερο ποσοστό από τον τουρισμό, όπως και οι Ιταλία και Ισπανία. Εκτιμά δε ότι η ύφεση στην Ελλάδα θα κυμανθεί στο 15%.

Στο γράφημα που ακολουθεί φαίνεται η συσχέτιση μεταξύ της οικονομικής επίδοσης κάθε χώρας στο α’ τρίμηνο και της αυστηρότητας των περιοριστικών μέτρων που εφαρμόστηκαν για να αντιμετωπιστεί η εξάπλωση του κορονοϊού.