Η καταλυτική δράση των drones στα πεδία των μαχών έχει φέρει αυτή την αναδυόμενη τεχνολογία πολλές φορές στην κορυφή των ειδήσεων. Ενώ, όμως, οι μηχανές που ελέγχονται εξ αποστάσεως είναι ουσιαστικά απλά εργαλεία, drones που θα επιχειρούν μόνα τους δεν έχουν κάνει ακόμα την εμφάνισή τους. Και αυτό γιατί απαιτούν κάποιο επίπεδο νοημοσύνης που θα καθοδηγεί τις ενέργειές τους.
Τον περασμένο μήνα, η Πολεμική Αεροπορία των ΗΠΑ δοκίμασε με επιτυχία, για πρώτη φορά, ένα μη επανδρωμένο εναέριο όχημα εφοδιασμένο με τον «εγκέφαλο» Skyborg, μια αυτόνομη σουίτα υλισμικού - λογισμικού. Τελικός στόχος είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου συνεργασίας μεταξύ επανδρωμένων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών.
Κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής πτήσης 130 λεπτών το αεροσκάφος παρουσίασε τις «θεμελιώδεις συμπεριφορές» που απαιτούνται για να χαρακτηριστεί η λειτουργία του συστήματος ασφαλής. Πράγματι, το Skyborg αποδείχτηκε ικανό να παραμείνει μέσα σε συγκεκριμένους γεωγραφικούς περιορισμούς, να ανταποκρίνεται σε εντολές πλοήγησης και να εκτελεί συντονισμένους ελιγμούς.
Συνολικά, το πρόγραμμα Fighters and Advanced Aircraft αναμένει ότι αυτό το αεροσκάφος θα αποτελέσει τον «εγκέφαλο» όλων των αντίστοιχων μελλοντικών τεχνολογιών. Τελικά, θα βοηθήσει στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στα αυτόνομα μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Το Skyborg δεν είναι ένα μεμονωμένο σχέδιο drone, αλλά τεχνολογία πάνω στην οποία θα «πατήσει» μια ολόκληρη γενιά drones. Πρακτικά, ο όρος αναφέρεται στο είδος της Τεχνητής Νοημοσύνης που θα κατευθύνει αυτόνομα αεροσκάφη καθώς θα συνεπιχειρούν με επανδρωμένα αεροσκάφη.
Κρίσιμη παράμετρος για τη διαδικασία εξέλιξης θα είναι ο τρόπος με τον οποίο τα αεροσκάφη ενσωματώνουν, αποθηκεύουν και προσαρμόζονται στις νέες πληροφορίες που συλλέγουν μέσω αισθητήρων. Στο πλαίσιο αυτό, η Μηχανική Μάθηση προσφέρει σε ένα ολόκληρο σμήνος από drones τη δυνατότητα να μαθαίνει από τις ενέργειες και τα δεδομένα κάθε μεμονωμένου αεροσκάφους. Ακριβώς, όπως ένας εκπαιδευμένος στρατιώτης ή ένας βετεράνος μεταλαμπαδεύει τις γνώσεις του και εκπαιδεύει τους νεότερους.
Οι σχετικοί αλγόριθμοι απαιτούν, φυσικά, τεράστιες ποσότητες δεδομένων. Ορισμένα από αυτά θα δημιουργηθούν κατά τη διάρκεια εκπαιδευτικών πτήσεων, οι οποίες θα καταστήσουν το αεροσκάφος ικανό να ανταπεξέρχεται σε όλα τα πιθανά σενάρια.
Το εργαστήριο ερευνών της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας σχεδιάζει μια σειρά δοκιμών με πολλαπλά μη επανδρωμένα αεροσκάφη ελεγχόμενα από το σύστημα Skyborg. Στην πραγματικότητα, σκοπεύει να εκτελέσει αποστολές πλήρους αυτονομίας με drones ικανά να λαμβάνουν αποφάσεις στα πεδία της μάχης με ρυθμό ενός υπολογιστή, εξασφαλίζοντας την προστασία των φίλιων δυνάμεων.
Ωστόσο δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε ότι τα εντυπωσιακά βήματα προόδου που σημειώθηκαν τα τελευταία χρόνια στους τομείς της πληροφορικής και της τεχνολογίας ανέδειξαν μια σειρά από μείζονα ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά προβλήματα. Για όσο διάστημα η Τεχνητή Νοημοσύνη αποτελούσε ένα ερευνητικό πεδίο που περιοριζόταν στα αμφιθέατρα πανεπιστημίων, τα εργαστήρια και τα... bots των αυτόματων τηλεφωνικών κέντρων, δεν αποτελούσε πρόβλημα. Η απόφαση, όμως, μιας μηχανής για το ποιος είναι «εχθρός» και ποιος πρέπει να «εξουδετερωθεί», είναι ζήτημα, ή για να είμαστε πιο ακριβείς πρόβλημα, που μας φέρνει αντιμέτωπους με τον πυρήνα του ανθρώπινου αξιακού κώδικα. Έως ποιο σημείο, λοιπόν, θα επιτρέψουμε την αυτονόμηση των μηχανών; Και ποιες ασφαλιστικές δικλείδες μπορούμε να θέσουμε; Οι τρεις κλασσικοί νόμοι της ρομποτικής που διατύπωσε ο Ισαάκ Ασίμωφ ίσως χρειαστούν «ξεσκόνισμα» στον 21ο αιώνα.
