75 χρόνια από τη γέννηση ενός θρύλου: Volkswagen Beetle!

75 χρόνια από τη γέννηση ενός θρύλου: Volkswagen Beetle!

Λίγο μετά τα Χριστούγεννα του 1945, και με πολύ νωπές ακόμα τις πληγές του Β’ παγκοσμίου πολέμου, θα ξεκινούσε η παραγωγή ενός αυτοκινήτου που θα άφηνε ένα τεράστιο αποτύπωμα στην ιστορία της αυτοκίνησης, παρά το μικρό μέγεθός του. Ο λόγος για το πασίγνωστο «σκαθάρι» ή «σκαραβαίο» της Volskwagen που θα μετεξελισσόταν στη συνέχεια για να παραμείνει στην παραγωγή επί πολλές δεκαετίες…

Το ημερολόγιο έδειχνε 27 Δεκεμβρίου του 1945 όταν ξεκινούσε στο Βόλφσμπουργκ της Γερμανίας, η κανονική παραγωγή του Volkswagen Limousine (Type 1). Του αυτοκινήτου που έμελλε να αποτελέσει μια από τις μεγαλύτερες – αν όχι τη μεγαλύτερη - επιτυχία της Volkswagen.

Το μοντέλο είχε αρχικά σχεδιαστεί ως έργο γοήτρου του ναζιστικού κόμματος. Αλλά από το 1939 και μετά, το εργοστάσιο του Βόλφσμπουργκ χρησιμοποιήθηκε κυρίως για την παραγωγή όπλων και όχι οχημάτων. Έτσι, μέχρι το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, μόνο 630 μονάδες του μοντέλου αυτού, οι οποίες είχαν πάρει την ονομασία "KdF-Wagen" ήδη από το 1938, βγήκαν από το εργοστάσιο της Volkswagen. Και χρειάστηκε μια βρετανική πρωτοβουλία – πίσω από την οποία βρισκόταν το στρατηγικό όραμα του Ταγματάρχη Ivan Hirst - για να αρχίσει να γράφεται μια μοναδική ιστορία επιτυχίας στην παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία.

Η μαζική παραγωγή του επιβατικού Volkswagen, που αναφερόταν εντός της εταιρίας ως «Type  1» και το οποίο αργότερα έγινε παγκοσμίως γνωστό ως «Beetle» (σκαθάρι/σκαραβαίος), ξεκίνησε λοιπόν μόνο μετά το τέλος του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου, τον Δεκέμβριο του 1945, υπό την επίβλεψη της βρετανικής στρατιωτικής διοίκησης που είχε, από τον Ιούνιο του 1945, αναλάβει τον έλεγχο της Volkswagenwerk GmbH.

Οι Βρετανοί σκόπευαν να χρησιμοποιήσουν επειγόντως το Volkswagen Type 1 για τις μεταφορικές τους ανάγκες, εντός της ζώνης κατοχής τους. Ήταν αυτός ο βρετανικός ρεαλισμός που τελικά προστάτευσε το εργοστάσιο από ενδεχόμενη κατεδάφιση. Ο επικεφαλής αξιωματικός, ταγματάρχης Ivan Hirst, φαίνεται ότι έπαιξε ουσιαστικό ρόλο σε αυτήν την εξέλιξη. Ήταν η διορατικότητα και το ταλέντο του για αυτοσχεδιασμό που επέτρεψαν να ξεκινήσει η παραγωγή αυτοκινήτων σε εξαιρετικά δύσκολα χρόνια, με ελλείψεις ακόμα και σε βασικά είδη πρώτης ανάγκης. Με τον ενθουσιασμό του για την τεχνολογία και τα αυτοκίνητα, την προσήλωση στο στόχο του και τη διακριτική του στάση, κατάφερε να μετατρέψει ένα πρώην εργοστάσιο όπλων σε μη στρατιωτική βιομηχανία, σε εντυπωσιακά σύντομο χρονικό διάστημα.

Η βρετανική στρατιωτική κυβέρνηση είχε ήδη δώσει μια παραγγελία για 20.000 οχήματα τον Αύγουστο του 1945. Η έναρξη της παραγωγής ήταν ένα ορατό σημάδι μιας νέας αρχής και ελπίδας για το εργοστάσιο που στα τέλη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου είχε σε μεγάλο βαθμό καταστραφεί. Αυτή η επιλογή ήταν σύμφωνη με τη βρετανική πολιτική για τη Γερμανία: οι Βρετανοί έβλεπαν ότι η οικονομική ασφάλεια και οι μελλοντικές προοπτικές του πληθυσμού αποτελούσαν βασικά στοιχεία για την ανάπτυξη δημοκρατικών δομών. Τέλος, η δημοκρατία μπαίνει στο Volkswagenwerk: στις 27 Νοεμβρίου 1945 το Συμβούλιο Εργασίας που εκλέχτηκε σε δημοκρατική ψηφοφορία πραγματοποίησε τη ιδρυτική συνεδρίασή του.

Παρ' όλα αυτά, υπήρχαν σημαντικά προβλήματα στην παροχή τροφής και χώρου διαβίωσης στο εργατικό δυναμικό, ενώ υπήρξαν δυσχέρειες στην παραγωγή λόγω της κατά περιόδους ανεπάρκειας πρώτων υλών και ενέργειας. Παρά τις δύσκολες αυτές συνθήκες, το πρώτο όχημα της Volkswagen εγκατέλειψε τη γραμμή παραγωγής λίγο μετά τα Χριστούγεννα. Ενώ μέχρι το τέλος του 1945, είχαν κατασκευαστεί 55 οχήματα.

Από το 1946 έως τη νομισματική μεταρρύθμιση, παράγονταν περίπου 1.000 οχήματα ανά μήνα. Δεν ήταν δυνατή η παραγωγή περισσότερων οχημάτων λόγω της έλλειψης όχι μόνο υλικών αλλά και προσωπικού. Ωστόσο, μέχρι το φθινόπωρο του 1949 είχαν μπει τα θεμέλια για περαιτέρω ανάπτυξη της εταιρείας, ενώ ήδη από το 1947 είχαν αρχίσει οι εξαγωγές του μοντέλου.

Η απόφαση να δημιουργηθεί ένα μη στρατιωτικό εργοστάσιο και να ξεκινήσει η μαζική παραγωγής του Volkswagen Type 1 ήταν η αφετηρία μιας μοναδικής επιτυχίας. Με το ανεπίσημο όνομα "VW Beetle", το αυτοκίνητο έγινε πιο δημοφιλές από σχεδόν οποιοδήποτε άλλο μοντέλο αυτοκινήτου σε όλο τον κόσμο. Το θρυλικό σκαθάρι θα γινόταν σύμβολο της νεολαίας σε Ευρώπη και Αμερική και θα έφτανε ακόμα και να πρωταγωνιστήσει στη μεγάλη οθόνη, ως «κατσαριδάκι».

Το Beetle έθεσε επίσης ένα μοναδικό ρεκόρ όσον αφορά τόσο τη διάρκεια, όσο και τον όγκο της παραγωγής του: η Volkswagen διέκοψε τελικά την παραγωγή του Beetle το 2003, μετά την κατασκευή 21.529.464 οχημάτων, με τα τελευταία original κομμάτια να κατασκευάζονται στο Μεξικό. Από αυτά, περίπου 15,8 εκατομμύρια «κομμάτια» είχαν κατασκευαστεί στη Γερμανία.

Σημειώνουμε δε ότι επρόκειτο για αυτοκίνητα με την ίδια βασική αρχιτεκτονική του Volkswagen Type 1, με τον αερόψυκτο κινητήρα τοποθετημένο στο πίσω μέρος του αυτοκινήτου και την κίνηση να μεταδίδεται στους πίσω τροχούς. Γιατί στο μεταξύ, προς τα τέλη της δεκαετίας του ’90, η Volkswagen είχε προχωρήσει στο λανσάρισμα του New Beetle. Ενός μοντέλου που δανειζόταν το χαρακτηριστικό design του δημοφιλούς «σκαθαριού», αλλά διέθετε σύγχρονη αρχιτεκτονική και νέα μηχανικά μέρη (δανεισμένα από ένα άλλο εξαιρετικά επιτυχημένο μοντέλο της VW, το Golf), με τον κινητήρα τοποθετημένο πλέον κάτω από το εμπρός καπό και την κίνηση στους εμπρός τροχούς. To New Beetle παρέμεινε στην παραγωγή από το 1997 μέχρι το 2010.

Σήμερα, η Volkswagen είναι παρούσα σε περισσότερες από 150 αγορές σε όλο τον κόσμο και παράγει οχήματα σε περισσότερα από 50 εργοστάσια σε 14 χώρες. Το 2019, η εταιρία κατάφερε να πουλήσει 6,3 εκατομμύρια οχήματα. Σήμερα, για τη Volkswagen εργάζονται 195.878 άτομα σε όλο τον κόσμο. Η μάρκα έχει επίσης πάνω από 10.000 αντιπροσωπείες με 86.000 υπαλλήλους.