Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει και ποιος αλλάζει τις ισορροπίες στην αγορά του καφέ

Ποιος κερδίζει, ποιος χάνει και ποιος αλλάζει τις ισορροπίες στην αγορά του καφέ

Δύο μήνες μετά την αναπάντεχη εμφάνιση παγετού στη Βραζιλία, οι συνέπειές του στις φυτείες καφέ της Βραζιλίας γίνονται όλο και πιο φανερές. Η φετινή σοδειά για την ποικιλία Αράμπικα υπολογίζεται πως θα είναι κατά 40% χαμηλότερη από την περσινή και η χαμηλότερη από το 2009.

Αυτή η μείωση ισοδυναμεί με τα 2/3 της ετήσιας ζήτησης για καφέ στις ΗΠΑ που είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής καφέ παγκοσμίως. Όπως μαθαίνουμε από τις ανταποκρίσεις των διεθνών ειδησεογραφικών πρακτορείων, έχουν εξαφανιστεί οι συνηθισμένες για αυτή την εποχή του χρόνου ουρές των φορτηγών που μεταφέρουν τον καφέ από τις φυτείες προς τις μεγάλες αποθήκες.

Πέρα από τη σημαντικά μειωμένη συγκομιδή, ακόμα μεγαλύτερη σημασία έχει η ζημιά που έχουν υποστεί τα δέντρα καφέ που παράγουν την ποικιλία Αράμπικα. Οι ίδιες ανταποκρίσεις αναφέρουν πως οι ζημιές στα δέντρα είναι πολύ μεγάλες και οι καλλιεργητές έχουν ήδη αρχίσει να κλαδεύουν αυτά που δεν έχουν πάθει ολική καταστροφή και να ξεριζώνουν αυτά που δεν μπορούν πια να σωθούν.

Το αρμόδιο υπουργείο της χώρας έχει υπολογίσει πως το 11% της έκτασης των καλλιεργειών καφέ έχει πληγεί από τον παγετό και καθώς περνούν οι εβδομάδες θα γίνει σαφές το πόσο θα επηρεαστούν οι σοδειές των επόμενων ετών. Όσο περισσότερα είναι τα ξεριζωμένα/κατεστραμμένα δέντρα, τόσο περισσότερος καιρός θα περάσει μέχρι η κατάσταση να επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα. Αν τα περισσότερα από τα παγωμένα δέντρα χρειαστεί τελικά να ξεριζωθούν, θα χρειαστούν περίπου 3 χρόνια για να επανέλθουμε σε κανονικές σοδειές όπως η περσινή. Αυτό με την προϋπόθεση πως τα δέντρα που αυτή την στιγμή φαίνονται αλώβητα θα μπορέσουν να καρποφορήσουν χωρίς προβλήματα και με την ελπίδα πως η ξηρασία που είχε ήδη δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στις καλλιέργειες δεν θα συνεχιστεί. Ένα άλλο πρόβλημα, του οποίου η έκταση θα φανεί σε μερικούς μήνες, είναι το ότι αρκετοί καλλιεργητές έχουν αρχίσει να αντικαθιστούν τα κατεστραμμένα δέντρα με άλλες καλλιέργειες, κυρίως σόγιας.

Είναι φανερό πως η βραζιλιάνικη παραγωγή Αράμπικα δεν θα φτάσει γρήγορα στα επίπεδα των προηγουμένων ετών, γι’ αυτό και η τιμή της ποικιλίας Αράμπικα τις διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές βρίσκεται λίγο κάτω από τα 2 δολάρια/λίβρα, κοντά στα υψηλότερα επίπεδα από το 2014 και σχεδόν 100% πάνω από τα χαμηλά του 2018 και του 2019. Αν οι καιρικές συνθήκες στη Βραζιλία δεν βοηθήσουν την κατάσταση, δεν μπορεί να αποκλειστεί ακόμα μεγαλύτερη άνοδος τους επόμενους μήνες. Υπενθυμίζουμε πως η υψηλότερη τιμή των τελευταίων είκοσι ετών σημειώθηκε το 2011 κοντά στα 2,6 δολάρια/λίβρα ενώ το ιστορικό υψηλό των 3,35 δολαρίων/λίβρα είχε σημειωθεί το 1977.

Η ποικιλία Αράμπικα είναι αυτή την οποία προτιμούν όσοι ενδιαφέρονται πολύ για το άρωμα του καφέ που πίνουν, και χρησιμοποιείται κατά κόρον στις καφετέριες ανά τον κόσμο. Η ακρίβεια της Αράμπικα έχει προκαλέσει στροφή προς την άλλη ποικιλία, τη Ρομπούστα, η οποία χρησιμοποιείται συνήθως από τις μεγάλες επιχειρήσεις που πουλάνε καφέ στα σούπερ μάρκετ, και ειδικότερα στον στιγμιαίο καφέ. Έτσι, η τιμή της Ρομπούστα, παρά το γεγονός πως φέτος δεν υπήρχε κανένα πρόβλημα στη σοδειά της, έχει σημειώσει και αυτή σημαντική άνοδο, βρίσκεται κοντά στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων επτά ετών. Σ

την άνοδο της Ρομπούστα έχουν παίξει ρόλο και τα προβλήματα στις εξαγωγές από το Βιετνάμ που είναι ο σημαντικότερος παραγωγός παγκοσμίως, αλλά και το γεγονός πως η κατανάλωσή της αυξήθηκε πολύ το 2020, όταν οι περισσότεροι καταναλωτές μπορούσαν για μεγάλο διάστημα να βρουν καφέ μόνο στο σούπερ μάρκετ. Είναι χαρακτηριστικό πως όλη η παραγωγή Ρομπούστα στην Βραζιλία έχει ήδη προπωληθεί μέχρι το καλοκαίρι του 2022.

Το μεγάλο ερώτημα των εραστών του καφέ είναι αν θα χρειαστεί να αρχίσουν σύντομα να πληρώνουν πολύ παραπάνω το φλυτζάνι τους. Η απάντηση εδώ δεν είναι τόσο απλή. Οι εκτιμήσεις των αναλυτών λένε πως οι μεγάλες επιχειρήσεις όπως η Nestle και οι μεγάλες διεθνείς αλυσίδες καφέ όπως η Starbucks, έχουν αρκετά αποθέματα αγορασμένα σε χαμηλότερες τιμές και δεν θα χρειαστεί να αυξήσουν σύντομα τις τιμές τους.

Όπως ανέφερε ένα υψηλόβαθμο στέλεχος της Starbucks σε δημοσιογράφο των New York Times, πριν δύο μήνες, δεν θα χρειαστεί να ανεβάσουν τις τιμές πριν φθάσει το επόμενο καλοκαίρι. Αν όμως οι μεγάλες επιχειρήσεις έχουν την άνεση να κρατήσουν σταθερές τις τιμές τους, είτε λόγω των σημαντικών αποθεμάτων τους ή χάρη σε χρηματιστηριακές κινήσεις αντιστάθμισης του κινδύνου, δεν συμβαίνει το ίδιο με τους ιδιοκτήτες των καταστημάτων που προσπαθούν να προσφέρουν στους πελάτες τους ποιοτικό αρωματικό καφέ. Οι περισσότεροι από αυτούς θα βρεθούν αρκετά σύντομα σε δύσκολη θέση καθώς θα πρέπει ή να αυξήσουν τις τιμές, ή να τις κρατήσουν χαμηλά δουλεύοντας με ζημιά, ή να χαμηλώσουν την ποιότητά τους καταφεύγοντας σε αγορές Ρομπούστα.

Σε όλη αυτή την αναταραχή στην αγορά καφέ, υπάρχουν και κάποιοι κερδισμένοι που δεν συγκεντρώνουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την Ουγκάντα. Η αφρικανική χώρα, πρώτη σε εξαγωγές καφέ σε όλη την ήπειρό της, είχε φέτος μία πάρα πολύ καλή σοδειά, βοηθούμενη από την καλή απόδοση των νέων σε ηλικία δέντρων, και τον πολύ καλό καιρό. Ο συνδυασμός της καλής σοδειάς με τις ανεβασμένες τιμές, και η ανυπαρξία προβλημάτων στις εξαγωγές της, σαν αυτά που αντιμετώπισε πριν μερικούς μήνες η Κολομβία και αντιμετωπίζει τώρα το Βιετνάμ, έφερε ρεκόρ εισαγωγής συναλλάγματος στη χώρα, και το ουγκαντέζικο σελίνι είναι ένα από τα ελάχιστα αφρικανικά νομίσματα που έχει ανέβει φέτος απέναντι στο δολάριο.

Και για να περάσουμε σε κάτι που μας εξέπληξε λίγο, χθεσινό ρεπορτάζ του Reuters μας πληροφόρησε πως Αμερικανοί αγρότες στην Φλόριντα και την Καλιφόρνια έχουν ξεκινήσει την καλλιέργεια δέντρων καφέ, στα πλαίσια ενός «πειράματος». Αρκετοί ειδικοί εκτιμούν πως η σταδιακή αλλαγή του κλίματος και η άνοδος της θερμοκρασίας είναι πιθανόν να κάνουν ορισμένες περιοχές πιο φιλόξενες σε καλλιέργειες που παλαιότερα δεν μπορούσαν να ευδοκιμήσουν εκεί.

Οι προσπάθειες έχουν αρχίσει εδώ και πάνω από 10 χρόνια, αλλά προς το παρόν γίνονται σε πολύ μικρή κλίμακα. Τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά και κάποιοι από τους αγρότες πουλάνε ήδη καφέ δικής τους παραγωγής και έχουν αποσπάσει και καλές κριτικές από τους γευσιγνώστες. Είναι προφανές πως αν το πείραμα πετύχει και επεκταθεί, μπορεί να δούμε σεισμικές αλλαγές στην αγορά καφέ, αφού οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος καταναλωτής καφέ παγκοσμίως και θα ήθελαν πολύ να πάψουν να εξαρτώνται από την Βραζιλία και όλες τις άλλες παραγωγούς χώρες.

Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.