Ήταν προκλητικός ο Φιντάν; Μάλλον σκληρός προβοκάτορας αλλά καλά προγραμματισμένος ρεαλιστής είναι. Ας πούμε όμως πως ήταν, αν και δεν πιστεύω πλέον σε αυτή τη ρητορική. Και μάλλον καλά κάνω γιατί αυτή η απόλυτη στάση είναι που μας έχει καθηλώσει επί δεκαετίες σε μια «αμυντική» διπλωματία σε θέματα που θα έπρεπε να έχουν προ καιρού αντιμετωπιστεί. Αλλά και γιατί αφού μπορεί ο Φιντάν να «προβοκάρει» λίγο πριν συναντηθεί με τον Γεραπετρίτη, κάποια θέματα έχουμε αφήσει ανοικτά, κάποια κατάλληλη αφορμή δίνουμε στην Τουρκία.
Ακόμη και το άλλο ακατανόητο που είπε ο Φιντάν, ότι δήθεν η Ελλάδα έχει «χακάρει» τις συζητήσεις για την Κοινή Ευρωπαϊκή Άμυνα, η οποία ποτέ δεν υπήρξε και ούτε ξέρουμε με τι θα μοιάζει, αν υπάρξει, τώρα που πήραμε στα σοβαρά την απειλή Πούτιν. Μπορεί ο Μητσοτάκης να μίλησε χθες για μεγάλη στροφή της Ευρώπης, αλλά σίγουρα δεν μπορεί να είναι τόσο «μεγάλη», ώστε να επιτρέψει στον κατασκευαστή όπλων, την Τουρκία, να χρηματοδοτείται από την Ευρώπη και την ίδια στιγμή να απειλεί να στρέψει τα όπλα της εναντίον μέλους της Ένωσης!
Ταραγμένη εποχή, ταραγμένα μυαλά, επικίνδυνες καταστάσεις.
Είπε όμως και κάτι που μου φαίνεται «λογικό». Αν εμείς θέλουμε να επεκτείνουμε τα σύνορά μας στα 12 μίλια, τότε πρέπει να το κάνουμε. Κι αν το κάνουμε, θα χρειαστεί να το συζητήσουμε με την Τουρκία. Κακά τα ψέμματα, αυτή είναι η οδός διμερούς επίλυσης παρόμοιων διαφορών. Γιατί διαφορά υπάρχει και μάλιστα μεγίστη, αφού η Τουρκία έχει προτάξει παρόμοια ελληνική απόφαση ως «αιτία πολέμου».
Τον Φιντάν τον είχε προλάβει ο Μητσοτάκης στην οκτάωρη και βάλε συζήτηση στο Κοινοβούλιο, με την πρότασή του να συζητηθούν μεταξύ πέντε κρατών διάφορα θέματα προς διευθέτηση στην Ανατολική Μεσόγειο. Προφανώς τα 12 μίλια δεν εντάσσονται σε αυτή την ατζέντα. Εξίσου προφανές είναι ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να συμφωνήσει στη σύγκλιση παρόμοιας πενταμερούς. Όχι, μόνον έχει προσβληθεί από αναθεωρητικό διπολισμό για την Κύπρο, αλλά γιατί προτιμά να «διαπραγματεύεται» με τη Λιβύη σε άλλο συναλλακτικό πλαίσιο, όπως έχει δείξει η συμφωνία για την προκλητική τουρκο-λιβυκή ΑΟΖ.
Έχει κάποιο δίκιο ο Φιντάν όταν λέει πως καμία, πρακτικά, κυβέρνηση στην Αθήνα δεν θα αντέξει, πολιτικά, να συμφωνήσει επί κάποιου συμβιβασμού στον προσδιορισμό των ΑΟΖ των δύο κρατών, αν δεν το έχει πάρει απόφαση να χάσει την εξουσία. Ακόμη και μια ευρεία συμφωνία μεταξύ των πατριωτικών κομμάτων θα προσέφερε την ευκαιρία πατριδοκαπηλισμού από ορισμένα κόμματα, σκοπός των οποίων είναι να αποσταθεροποιήσουν την Ελλάδα, ως μέλους του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Από την άλλη, ο πρωθυπουργός που θα λύσει, οριστικά και αμετάκλητα, την εκκρεμότητα της ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και, συναρτημένα, τα δικαιώματα επί της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, ακόμη κι αν χάσει την πλειοψηφία στην κάλπη που θα ακολουθήσει μιας παρόμοιας συμφωνίας, θα δικαιωθεί από την Ιστορία.
Δύσκολη απόφαση. Δυστυχώς είναι, όπως όλα δείχνουν, απίθανο να επιτευχθεί διακομματική συμφωνία. Εδώ δεν βρέθηκε για το Σκοπιανό. Αν και θα ήταν μια ιστορική πρωτιά, που θα «ζήλευε» ακόμη και ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
