Λίγο πριν τη λήξη του χρηματιστηριακού έτους 2025, η αποτίμηση της χρονιάς δείχνει ότι οδεύουμε προς μία περίοδο ανοδικών επιδόσεων για τις περισσότερες διαπραγματεύσιμες αξίες. Όχι, όμως για όλες. Αν και τα χρηματιστήρια, σε συντριπτικό βαθμό, κατέγραψαν από ικανοποιητικές έως και στρατοσφαιρικές αποδόσεις, δεν μπορούμε να πούμε το ίδιο για το πετρέλαιο και την αγορά των crypto.
Σε μια χρονιά όπου ο χρυσός - μια αξία της οποίας η προσφορά και η ζήτηση επηρεάζονται κυρίως από αντιπληθωριστικά και γεωπολιτικά κίνητρα - σημείωσε νέο ιστορικό υψηλό, το πετρέλαιο και το Bitcoin δεν κατάφεραν να ακολουθήσουν, παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν η άνοδός τους είχε συνδεθεί με παρόμοια επιχειρήματα. Για έναν ευρωπαϊκό επενδυτικό χαρτοφυλάκιο, μάλιστα, η πτώση τους ενισχύεται και από τις αρνητικές συναλλαγματικές διαφορές.
Η περίπτωση του bitcoin έχει ενδιαφέρον γιατί κάθε ράλι στο παρελθόν συνδεόταν στενά με την υπόσχεση μεγαλύτερης θεσμικής αποδοχής: Την διετία 2020 - 2021 ενισχύθηκε από τα πακέτα στήριξης και την είσοδο των retailers στην αγορά, στα τέλη του 2023, η προσδοκία για ETFs έστρωσε τον δρόμο για νέα άνοδο ενώ η εκλογή Τραμπ τον Νοέμβριο του 2024 έδωσε ένα ακόμη ισχυρό άλμα.
Παρά την υιοθέτησή του από ορισμένα θεσμικά χαρτοφυλάκια και το άνοιγμα πλήρους πρόσβασης μέσω πλατφορμών διαπραγμάτευσης - ακόμη και από ένα απλό smartphone, συχνά χωρίς ουσιαστικούς ελέγχους KYC - το αφήγημα της καθολικής υιοθέτησής του ως αποδεκτό ανταλλακτικό μέσο δεν προχώρησε στην πραγματική οικονομία.
Η δημιουργία του Strategic Bitcoin Reserve τον Μάρτιο, με πρωτοβουλία Τραμπ, δημιούργησε σημαντικές προσδοκίες. Ωστόσο, μέχρι στιγμής το «αποθεματικό» αυτό περιέχει κυρίως bitcoins που προήλθαν από κατασχέσεις. Παρότι ορισμένοι νομοθέτες - όπως η επιδραστική Ρεπουμπλικανή γερουσιαστής Cynthia Lummis - πιέζουν για αγορές από την ανοικτή αγορά, η τιμή συνεχίζει να διολισθαίνει.
Τι εξηγεί, λοιπόν, τη συνεχιζόμενη φθορά της τιμής σε μια χρονιά εξαιρετικά ανοδική για τα χρηματιστήρια;
Μια πειστική ερμηνεία είναι ότι βρισκόμαστε κοντά στην έλευση των κβαντικών υπερυπολογιστών, οι οποίοι δυνητικά θα μπορούσαν να παρακάμψουν την κρυπτογραφική ασφάλεια του Bitcoin, αποκαλύπτοντας δεδομένα και πληροφορίες για κατόχους και συναλλαγές.
Αν και αυτό δεν αναμένεται να συμβεί άμεσα - ούτε σε μερικούς μήνες - ένας επαρκώς ισχυρός κβαντικός υπολογιστής θα μπορούσε θεωρητικά να υπολογίσει ιδιωτικά κλειδιά και να υπογράψει συναλλαγές ως κάτοχος των bitcoin.
Ακόμα και αν αυτός ο υπολογιστής δεν ανήκε σε κάποιο ιδιώτη αλλά σε μια κρατική υπηρεσία - όπως για παράδειγμα το IRS - ο κίνδυνος θα παρέμενε ουσιαστικά ο ίδιος: η δυνατότητα αποκρυπτογράφησης ιδιωτικών κλειδιών ή η χαρτογράφηση της πραγματικής ταυτότητας πίσω από διευθύνσεις θα υπονόμευε θεμελιωδώς την αξιοπιστία και τη χρησιμότητα του ίδιου του μέσου.
Για τους χρήστες που επέλεξαν το Bitcoin ακριβώς για τον βαθμό ιδιωτικότητας και το αποκεντρωμένο του μοντέλο, η προοπτική ενός κρατικού φορέα με την ισχύ να παραβιάζει την κρυπτογράφηση δεν θα ήταν λιγότερο απειλητική από αυτήν ενός ιδιώτη hacker· αντιθέτως, θα συνιστούσε συστημική απειλή, ικανή να οδηγήσει σε μαζική απεμπλοκή και κατάρρευση της εμπιστοσύνης στην αγορά των crypto συνολικά.
Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν «κβαντικά ασφαλή» κλειδιά που να προστατεύσουν την κρυπτογράφηση. Ωστόσο, και μόνο το ενδεχόμενο αποκάλυψης της ταυτότητας χρηστών που εμπλέκονται με αμφίβολης προέλευσης χρήματα αρκεί για να θέσει εκτός αγοράς ένα σημαντικό τμήμα της αντισυστημικής πελατείας των κρυπτονομισμάτων. Η ανωνυμία των συναλλαγών υπήρξε ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα απόκτησης και ανόδου της τιμής των crypto.
Αν τελικώς αυτή η ιδιότητα παραβιαστεί, τι μένει να κρατήσει κανείς από μια αξία που ούτε απόδοση προσφέρει (μέρισμα, επιτόκιο, ενοίκιο) ούτε ενσώματη χρηστική αξία διαθέτει;
