Γλωσσάρι | Liberal.gr

11ος χρόνος
ημέρα 3686η

Τετάρτη ,
3 Δεκεμβρίου 2025

Γλωσσάρι

Ίμερος

Επειδή μπήκε για τα καλά το καλοκαιράκι, θα σας μιλήσουμε για τον ίμερο, την έντονη επιθυμία για κάτι και, μια που ο καιρός ζέστανε, ας σημειώσουμε ότι νιώθουμε ίμερο για διακοπές.

02/06/2017 • 08:19 • Γλωσσάρι

Ιούνιος

Ένα μικρό αφιέρωμα αυτή τη φορά στον Ιούνιο, τον 6ο μήνα του χρόνου. Οι ονομασίες των μηνών προέρχονται από το ρωμαϊκό ημερολόγιο, σύμφωνα με το οποίο ο Μάρτιος ήταν ο πρώτος μήνας του έτους και επομένως ο Ιούνιος θα ήταν λογικά ο τέταρτος.

01/06/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Συνωμοσία

Συνωμοσία η σημερινή μας λέξη, σύνθετη με συνθετικά το σύν και το ρήμα ?μνυμι (=ορκίζομαι). Επομένως, η συνωμοσία είναι κατά λέξη η συμφωνία με όρκο.

31/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Πόντος

Στις 19 Μαΐου τιμήσαμε την γενοκτονία των Ποντίων και του Ποντιακού Ελληνισμού. Εμείς εδώ θα μιλήσουμε για τον λεξιλογικό πόντο και για διάφορα άλλα που είναι ποντιακά.

30/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Άλωση

Η 29η Μα?ου είναι η επέτειος της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Οθωμανούς Τούρκους. Εμείς εδώ θα κάνουμε ένα λεξιλογικό αφιέρωμα στην Άλωση με Α κεφαλαίο, με το οποίο αναφερόμαστε στο συγκεκριμένο ιστορικό γεγονός του 1453, και στην άλωση με α μικρό που έχει να κάνει με άλλα συναφή σημαινόμενα.

29/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Συν

Στο γλωσσάρι μας κάνουμε πότε πότε αφιερώματα σε προθέσεις. Έχουμε, για παράδειγμα, ασχοληθεί με την πρόθεση κατά και την αμφί. Σήμερα, θα πούμε μερικά πράγματα για τη συν και τις σημασίες της, αλλά και τις εκφράσεις που συναντάμε με αυτή στη γλώσσα μας.

26/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Αδρός

Με τα νέα οικονομικά μέτρα θα πληρώσουμε αδρά, θα είναι δηλαδή πολλές οι οφειλές μας προς το κράτος. Γι\\' αυτό θυμηθήκαμε το επίθετο ? ?δρός, ? ?δρά, τ? ?δρόν και όλα τα σχετικά με αυτό.

25/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Ave, Caesar, morituri te salutant και άλλες λατινικές εκφράσεις

Συνεχίζουμε το αφιέρωμά μας στα λατινικά με φράσεις γνωστές ή λιγότερο γνωστές.

24/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Αγλαός

Με αγλαό πρόσωπο υποδεχόμαστε την ημέρα που ξεκίνησε και ελπίζουμε να εξελιχθεί όμορφα. Αυτό σημαίνει ότι φορέσαμε το πιο φωτεινό μας χαμόγελο και γεμάτοι αισιοδοξία ξεκινάμε την ημέρα μας.

23/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Στρεψόδικος

Αυτός που διαστρέφει την αλήθεια, παραποιεί τα γεγονότα, για να τα παρουσιάσει όπως θέλει ονομάζεται στρεψόδικος.

22/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Αγύρτης

Προέρχεται από το ρήμα ?γείρω (= συγκεντρώνω). Τι σχέση, όμως, έχει ο αγύρτης με το ?γείρω και ποιος αλήθεια ήταν ο ?γύρτης των παλιών μας ελληνικών; Ήταν εκείνος που καλούσε τους πιστούς και τους συγκέντρωνε σε λατρευτικές συνάξεις, τους ?γερμούς.

19/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Αμπλάκημα

Μια λέξη σπάνια, ίσως ξεχασμένη, που μας θυμίζει τα παλιά μας ελληνικά. ?μπλάκημα ή ?μπλακίη ήταν το σφάλμα, το ατόπημα, η ανοησία.

18/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Αδαής

?, ? ?δαής, τ? ?δα?ς ο αρχικός λεκτικός τύπος, σύνθετος από το ?- το στερητικό και το ρήμα δάω, που είναι είναι παλιός τύπος, ο οποίος μάλιστα δίνει και το ρήμα διδάσκω.

17/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Αυτίκα

Άλλη μια λέξη λίγο ξεχασμένη, που ακούγεται περίπου σαν το αυτάκι μας, αλλά δεν έχει σχέση με αυτό.

16/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Μητέρα

? μήτηρ, τ?ς μητρός ήταν ο αρχικός λεκτικός τύπος, αν και ο δωρικός ήταν μάτερ. Λέξη τόσο παλιά όσο και ο κόσμος που μας περιβάλλει, μια που χωρίς αυτήν δε θα υπήρχε ούτε κόσμος ούτε φως και ομορφιά.

15/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Σκέφτομαι – Στοχάζομαι

Δυο ρήματα συνώνυμα, με μια διαφορά, όμως, ταυτόχρονα στη σημασία τους. Σκέφτομαι, λοιπόν, και στοχάζομαι για σήμερα. Πολλή πνευματική εργασία έχουμε να κάνουμε, σκέψη και στοχασμό την ίδια στιγμή.

12/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Σχοινοτενής

Μερικές φορές μας κουράζει η φλυαρία ορισμένων , κυρίως όταν βγάζουν μακρόσυρτους λόγους, σχοινοτενείς όπως συνηθίζουμε να τους λέμε κάπως πιο λόγια.

11/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Mea culpa και άλλες λατινικές εκφράσεις

Mea culpa, με δικό μου φταίξιμο ή πιο λόγια υπαιτιότητί μου, είχαμε διακόψει την παρουσίαση των λατινικών, επειδή μεσολάβησε το Πάσχα και, όπως και να το κάνουμε, η σκέψη όλων μας ήταν αλλού.

10/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Ακροθιγώς

Πολλές φορές αναλύουμε ακροθιγώς ζητήματα που μας απασχολούν. Καταπιανόμαστε, δηλαδή, με αυτά γενικά, χωρίς να μπαίνουμε σε λεπτομέρειες.

09/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Ευφράδεια

Ε?φράδεια ή ε?φραδίη ήταν στα παλιά μας ελληνικά η λέξη που εξετάζουμε σήμερα και δήλωνε την ορθή χρήση του λόγου. Το επίθετο ε?φραδής περιέγραφε, επίσης, και τον σαφή, τον ξεκάθαρο εκείνο που μιλούσε ωραία και εκφραζόταν σωστά.

08/05/2017 • 00:03 • Γλωσσάρι

Δημοκόπος

Η λέξη είναι ελληνιστική και είχε από την αρχή αρνητική σημασία. Ο δημοκόπος παραπλανά το λαό, είναι λαοπλάνος και έχει στο νου του να αποκτήσει προσωπικά οφέλη.

05/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Λεξιθηρώ

Λεξιθηρώ, λοιπόν, από το λέξις + θηρέω, θηρ?. Λέξις χαρακτηρίζεται κάθε λεκτικός τύπος που έχει μια συγκεκριμένη έννοια, ενώ το θηρ? σημαίνει κυνηγώ.

04/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Διάστικτος

Σύνθετη λέξη, από την πρόθεση διά- και το ρήμα στίζω, που έχει την έννοια χαράσσω, κεντώ, θέτω σημεία στίξεως σε κείμενο.

03/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

Τροχοπέδη

Λίγο βαρύγδουπη λέξη, προσδίδει λόγιο ύφος στα κείμενά μας και ανάγεται στην ελληνιστική εποχή. Σύνθετη, από το τροχός + πέδη. Η πρώτη της σημασία είχε να κάνει με το εμπόδιο που τοποθετούνταν στον τροχό της άμαξας, ώστε να σταματήσει η κίνηση.

02/05/2017 • 00:02 • Γλωσσάρι

ΝΑΤΟ: Μόνο ο Τραμπ μπορεί να λήξει τον πόλεμο στην Ουκρανία

17:22

Συνάντηση Μακρόν - Σι στην Κίνα με φόντο εμπορικές συνομιλίες και το Ουκρανικό

17:18

e-ΕΦΚΑ: Παρατείνεται η προθεσμία υποβολής ΑΠΔ κοινών επιχειρήσεων

17:12

Νέα 24ωρη απεργία: Χωρίς ταξί η Αθήνα και την Πέμπτη

17:10

Γ. Πιτσιλής (ΑΑΔΕ) στον ΟΟΣΑ: Αξιοποιούμε την ανταλλαγή πληροφοριών - Ενισχύουμε τη φορολογική συμμόρφωση

17:05

Ομιλία του Κυρ. Μητσοτάκη για τη Δικαιοσύνη στην Ελλάδα

16:56

Κ. Μπακογιάννης: Λιγότερη τοξικότητα, περισσότερη δουλειά για την Αθήνα

16:54

Οδηγός «επιβίωσης» για την κακοκαιρία: Οι συμβουλές προς τους πολίτες και η πρόγνωση της ΕΜΥ

16:45

Τριπλή διεθνής διάκριση για την καμπάνια «Μάθε να το κάνεις σωστά» της Περιφέρειας Αττικής στα PR Awards της Νέας Υόρκης

16:43

O στρατός της Ουκρανίας ανατίναξε θαλάσσιο drone στη Μαύρη Θάλασσα

16:39

Κ. Τσιάρας: Πληρωμές 500 εκατ. ευρώ στους αγρότες αυτή την εβδομάδα - Ανοικτή η πόρτα του ΥΠΑΑΤ

16:29

Έκθεση ΙΟΒΕ

ΕΛΙΤΗΕ: Οι ηλεκτρικές εγκαταστάσεις αντιστοιχούν στο 2% του ΑΕΠ και στηρίζουν 40.000 θέσεις εργασίας

16:28

Η Motor Oil και το «ΟΡΑΜΑ ΕΛΠΙΔΑΣ» ενώνουν τις δυνάμεις τους για την Διεθνή Ημέρα Εθελοντισμού σε Αθήνα και Ηράκλειο Κρήτης

16:23

Ουσακόφ: Τα κέρδη της Ρωσίας στο πεδίο της μάχης επηρέασαν τις συνομιλίες με τις ΗΠΑ για την Ουκρανία

16:19

Συνάντηση Κ. Χατζηδάκη και Κ. Γκίλφοϊλ: Στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων ετών οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ

16:12

Η Roche Diagnostics Hellas στο 8ο Healthcare Transformation Conference: Ψηφιακές διαγνωστικές λύσεις που ενισχύουν την πρόληψη, επιταχύνουν τη διάγνωση και βελτιώνουν την εμπειρία των ασθενών

16:06

Το 3ο Future Unfold της Grant Thornton χαρτογραφεί τη «Συμβίωση» ανθρώπου και τεχνολογίας

15:54

Κακοκαιρία

Συνεδρίασε η Επιτροπή Εκτίμησης Κινδύνου - Σε κατάσταση «RED CODE» εννιά Περιφέρειες

15:53

Β. Ψάλτης: «Στρατηγική προτεραιότητα η επένδυση στις νέες τεχνολογίες – Δεν ανταγωνιζόμαστε μόνο άλλες τράπεζες, αλλά και τις Big Tech»

15:48

Επιτόκια

Η «μητέρα των μαχών» στη Fed και ο γρίφος της Λαγκάρντ

16:45

16:43

O στρατός της Ουκρανίας ανατίναξε θαλάσσιο drone στη Μαύρη Θάλασσα

16:28

15:48

Επιτόκια

Η «μητέρα των μαχών» στη Fed και ο γρίφος της Λαγκάρντ

15:03

EY: Νέα εποχή για τις εταιρικές αναφορές με AI, CSRD και εξελίξεις στα πρότυπα IFRS και ESRS

14:44

Ελληνικός Χρυσός και WHEN: Ολοκληρώθηκαν τα προγράμματα «Women 4 Change» και «Girls 4 Change»

14:14

Τράπεζα της Ελλάδος: Μειώθηκαν τα επιτόκια των δανείων τον Οκτώβριο - Αμετάβλητα των καταθέσεων

13:32

ΟΔΔΗΧ: Στο 2,03% η απόδοση των ετήσιων εντόκων γραμματίων του Δημοσίου

13:24

Αυξάνεται η παρουσία του Ελληνικού Δημοσίου στο portal gov.gr

13:23

Τι είπαν Στασινόπουλος και Παπαλεξόπουλος για την παραγωγικότητα

13:23

Πόσο ψηλά θα πάει το Χρηματιστήριο Αθηνών το 2026;

13:08

O Όμιλος AKTOR Χρυσός Χορηγός της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής έως τους Ολυμπιακούς Αγώνες Los Angeles 2028

12:57

ΕΕ: Τι αναφέρει η συμφωνία για το μόνιμο τερματισμό εισαγωγών ρωσικού αερίου

12:38

Sunlight Group: Η ενέργεια μιας δυνατής ομάδας από τον Ημιμαραθώνιο Ξάνθης στον Αυθεντικό Μαραθώνιο στην Αθήνα

12:33

Enerwave: Νέο κύμα ενέργειας στην ελληνική αγορά

11:29

Eurobank Α.Ε.

Φ. Καραβίας: Η συγχώνευση Eurobank–Holdings ολοκληρώνει τον εταιρικό μετασχηματισμό

10:55

ΗΠΑ

Η Costco μηνύει τον Τραμπ - Διεκδικεί επιστροφή $90 δισ. από τους δασμούς

10:45

Η Amazon λανσάρει AI Factories για ιδιωτικά data centers σε συνεργασία με Nvidia

10:44

Ευρωαγορές: Επιφυλακτικότητα παρά τα κέρδη σε τεχνολογία και βιομηχανία

10:33

ΕΚΤΕΡ: Μειοδότης σε έργα 59 εκατ, ενισχύει ανεκτέλεστο ενόψει του πτυχίου 7ης τάξης

10:29

Lamda: Στα 2,2 δισ. τα έσοδα του Ελληνικού, οι πωλήσεις στα οικιστικά και πώς τρέχουν τα έργα

10:05

Ασία: Μεικτές τάσεις με κέρδη στην Ιαπωνία λόγω Softbank και απώλειες σε Κίνα και Χονγκ Κονγκ

09:48

Prada: Εξαγόρασε τη Versace έναντι 1,4 δισ. δολαρίων

09:33

Πετρέλαιο: Ήπιες μεταβολές με το βλέμμα στη Μόσχα - Κάτω από τα 28 ευρώ το αέριο

08:39

Μέταλλα: Σε νέα ιστορικά υψηλά το ασήμι - Ανακάμπτει ο χρυσός