10ος χρόνος
ημέρα 3469η
ημέρα 3469η
Πέμπτη ,
1 Μαΐου 2025
1 Μαΐου 2025
Γλωσσάρι
Γλωσσάρι
Άμιλλα
Αφορμή για την σημερινή λέξη αποτελεί η συμπεριφορά που επέδειξαν οι δυο αθλήτριες που κέρδισαν το βραβείο Pierre de Coubertin στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 στο Ρίο της Βραζιλίας. Οι αγώνες μπορεί να αποτελούν πια παρελθόν, αλλά η συμπεριφορά των αθλητριών μάς συγκίνησε, γιατί η μια βοήθησε την άλλη σε μια δύσκολη στιγμή.
31/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν
Όχι λέξη αλλά ολόκληρη πρόταση θα μας απασχολήσει σήμερα, με αφορμή διάφορες απρεπείς δηλώσεις που γίνονται σε βάρος αθλητών που τίμησαν την πατρίδα μας στο παρελθόν, συμμετέχοντες σε διεθνείς οργανώσεις, κερδίζοντας μάλιστα μετάλλια. Σε αυτούς που εκφράζονται παρόμοια ταιριάζει πολύ καλά η φράση: ?ξεστι Κλαζομενίοις ?σχημονε?ν.
30/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Δημοπρασία
Αφορμή για την σημερινή μας λέξη η επικαιρότητα, αφού αναφερόμαστε στην δημοπρασία για τις τηλεοπτικές άδειες. Για δημοπρασία, λοιπόν, ο λόγος που είναι «λέξη πλασθείσα υπό των λογίων» όπως λέμε. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπήρχε στο λεξιλόγιό μας, αλλά βρισκόταν δυνάμει σε αυτό. Είχαμε τα συνθετικά της το δ?μος (λαός) και το πιπράσκω (πουλώ).
29/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Πύργος
Η λέξη δηλώνει ένα ψηλό και οχυρό οικοδόμημα, που συνήθως χτιζόταν κοντά στα τείχη για την προάσπιση της άμυνας της περιοχής. Στην γλώσσα μας εκτός από πύργους και πυργάκια που χτίζουν τα παιδιά στην άμμο, έχουμε και χάρτινους πύργους, σαθρά επιχειρήματα που καταρρέουν και γκρεμίζονται από την ίδια την πραγματικότητα.
22/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Άγκυρα
Εκτός από το εξάρτημα του πλοίου, πολύ γρήγορα απέκτησε την μεταφορική έννοια, με την οποία την συναντάμε και σήμερα. Κάθε πρόσωπο στο οποίο με ασφάλεια ακουμπάμε είναι η άγκυρά μας. Ο Σοφοκλής παραθέτει στα σωζόμενα αποσπάσματα: ε?σί μητρί πα?δες ?γκυραι βίου (τα παιδιά είναι για την μητέρα τους η άγκυρα της ζωής τους).
17/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Αλείπτης
? ?λείπτης, το? ?λείπτου ήταν ένα από τα τρία πρόσωπα που συνέβαλαν αποφασιστικά στην προγύμναση των αθλητών. Τα άλλα δύο ήταν ο γυμναστής (καθόριζε τις ασκήσεις που έπρεπε να κάνει ο εκπαιδευόμενος) και ο παιδοτρίβης (παλιός αθλητής που είχε πλέον αποσυρθεί και επέβλεπε την άρτια τεχνική εκτέλεση των ασκήσεων από τον αθλητή).
11/08/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Κορυβαντιώ
Το ρήμα αυτό, που το συναντάμε μόνο στον ενεστώτα και παρατατικό στα νέα ελληνικά, σημαίνει διακατέχομαι από μεγάλο ενθουσιασμό και χρησιμοποιείται, για να προσδώσει στον λόγο μας ειρωνικό ύφος. Η λέξη βγαίνει από το αρχαίο ρήμα κορυβαντιάω - κορυβαντι?, που περιγράφει την ιερή μανία και τον ενθουσιασμό που καταλαμβάνει κάποιον, όταν τελεί τις τελετές των Κορυβάντων.
29/07/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Παρά θίν' αλός
Υπάρχουν φράσεις που μιλούν στην ψυχή μας, όπως και η σημερινή που προέρχεται από το γλωσσικό μας παρελθόν. Ποιος δεν χαίρεται να βαδίζει, να διαβάζει το βιβλίο του, να συζητά με τους φίλους του, να παίζει, να απολαμβάνει και να ρεμβάζει παρά θίν\\' αλός, στην ακροθαλασσιά, δηλαδή, στην ακρογιαλιά, παραθαλάσσια.
27/07/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Άσυλο
Ο λόγος αυτές τις μέρες για το άσυλο που ζητούν κάποιοι από την γειτονική χώρα. Εδώ, όπως πάντα, θα μιλήσουμε για την προέλευση και την ιστορία της λέξης. ?, ? ?συλος, τ? ?συλον ήταν επίθετο και μάλιστα σύνθετο με συνθετικά το ? – το στερητικό και το ρήμα συλάω – συλ?.
21/07/2016 • 00:02
• Γλωσσάρι
Οίηση
Μια ιστορία για την οίηση σήμερα, που βγαίνει από το ρήμα ο?ομαι. To o?ομαι σημαίνει νομίζω, πιστεύω, έχω την γνώμη. Το παράγωγο ουσιαστικό ο?ησις αρχικά δήλωνε την άποψη, την ιδέα, την αντίληψη που έχει κάποιος για ένα θέμα. Για παράδειγμα, λέγεται για τον Ηράκλειτο, τον Εφέσιο, ότι είναι από τους πρώτους που στα κείμενά του μαρτυρείται η λέξη ήδη από τον 6ο αιώνα.
19/07/2016 • 00:04
• Γλωσσάρι
