Σύμφωνα με στοιχεία που συμπεριλαμβάνονται στη μηνιαία έκθεση AXIANumbers που εκδίδει η ΕΧΑΕ, αυξήθηκε ο αριθμός των επενδυτών που συμμετέχουν στα εγχώρια χρηματιστηριακά δρώμενα. Όμως και πάλι οι ενεργοί κωδικοί ιδιωτών επενδυτών είναι ελάχιστοι, σε σχέση με τον οικονομικά ενεργό πληθυσμό.
Μόλις 30.000 πολίτες επενδύουν στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ενώ μπορεί και να είναι και τριπλάσιος ο αριθμός όσων διαθέτουν λογαριασμούς σε ξένες πλατφόρμες Forex (συναλλάγματος), CFDs, παραγώγων και κρυπτονομισμάτων.
Έχει ενδιαφέρον μάλιστα το γεγονός ότι αυξάνεται έστω και οριακά η συμμετοχή των εγχώριων επενδυτών για το Χρηματιστήριο Αθηνών, την ίδια στιγμή που για πέμπτο συνεχόμενο μήνα, καταγράφονται εκροές από την πλευρά των επενδυτών από το εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια του τελευταίου πεντάμηνου, οι συνολικές εκροές από τα ξένα χαρτοφυλάκια έχουν ξεπεράσει τα 410 εκατ. ευρώ.
Οι επενδυτικοί λογαριασμοί από το εξωτερικό εξακολουθούν να έχουν στην κατοχή τους περίπου το 69% της κεφαλαιοποίησης του Χρηματιστηρίου Αθηνών, δηλαδή το 69% της συνολικής αξίας των μετοχών που είναι εισηγμένες στο ΧΑ. Στα ίδια ποσοστιαία επίπεδα κινείται και η συμμετοχή των ξένων λογαριασμών, στις καθημερινές συναλλαγές.
Αν βγάζαμε λοιπόν ένα γενικό συμπέρασμα από τα δημοσιευθέντα στοιχεία του Νοεμβρίου 2025, παρατηρείται μια αύξηση του αριθμού των συμμετεχόντων, παράλληλα με μια συνεχιζόμενη εκροή από τα χαρτοφυλάκια που βρίσκονται σε ξένα χέρια. Βέβαια, τα 410 εκατ. των εκροών, μπροστά στα 98 δισ. ευρώ που είναι η αξία των μετοχών που έχουν στην κατοχή τους οι ξένοι επενδυτές είναι μικρό.
Ωστόσο, για να βγάλουμε πιο ασφαλή συμπεράσματα για την ευρύτερη συμπεριφορά των ξένων θεσμικών επενδυτών, θα πρέπει να λάβουμε υπόψιν μας και τις στρατηγικές συμμετοχές στις εισηγμένες εταιρείες, όπως είναι για παράδειγμα της UniCredit στην Alpha Bank, της Fairfax στην Eurobank, της Thrivest στην Aktor Group και της Torval Investment Corp. / Kar-Tess Holding στην Coca – Cola 3E, οι οποίες παραμένουν «κλειδωμένες» και αμετάβλητες.
Το προφανές συμπέρασμα είναι ότι ο αριθμός των εγχώριων επενδυτών στο Χρηματιστήριο Αθηνών, παραμένει χαμηλός. Ειδικά αν συγκριθεί με τα αντίστοιχα ποσοστά στο εξωτερικό. Όπου η συμμετοχή των εργαζομένων και των επαγγελματιών στο ευρύτερο επενδυτικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα σημαντική. Είτε μέσω έμμεσης συμμετοχής με τη χρήση λογαριασμών σχηματισμού συνταξιοδοτικών κεφαλαίων, είτε μέσω άμεσης συμμετοχής με σκοπό την αύξηση της περιουσίας και του εισοδήματος.
Σαν αποτέλεσμα, είναι λογικό να ακούμε ότι δεν μας αφορούν οι αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της χώρας, ούτε οι συμμετοχές μετοχών του Χρηματιστηρίου Αθηνών σε διεθνείς δείκτες, ούτε η μετάβαση από τις αναπτυσσόμενες αγορές στις ανεπτυγμένες, ούτε οι στρατηγικές συμμετοχές ξένων σε εισηγμένες εγχώριες εταιρείες, ούτε οι αυξήσεις κεφαλαίων, οι εκδόσεις ομολόγων και άλλα.
Αφού οι πολίτες βλέπουν την οικονομία να αναπτύσσεται, να γίνονται κοσμογονικές επιχειρηματικές αλλαγές, το χρηματιστήριο να ανεβαίνει, αλλά οι ίδιοι να μη συμμετέχουν σε αυτή τη θετική μεταβολή. Ή μάλλον καλύτερα συμμετέχουν μόνο στον βαθμό που άπτεται των μισθών τους ή των εισοδημάτων τους από το ελεύθερο επάγγελμα.
Για παράδειγμα, τι ενδιαφέρει τον πολίτη, η απόδοση του ALPHA ETF FTSE Athex Large Cap, που τα τελευταία πέντε έτη έχει προσφέρει αποδόσεις της τάξης του 223%, όταν ο ίδιος δεν έχει συμμετάσχει σε αυτό το ράλι; Για παράδειγμα, τι ενδιαφέρει τον πολίτη η μείωση του κόστους δανεισμού, η οποία θα αυξήσει την κερδοφορία των επιχειρήσεων;
Η αλλαγή της στάσης των πολιτών απέναντι στην ανάπτυξη, την επιχειρηματικότητα και γενικότερα την οικονομία, δεν θα έρθει μόνο μέσα από την πάταξη του μαθηματικού και οικονομικού αναλφαβητισμού. Δεν θα επιτευχθεί μόνο επειδή θα μάθουμε περισσότερα.
Κυρίως θα επιτευχθεί, μέσω της ενεργούς ή ακόμα και παθητικής συμμετοχής των πολιτών, στα επενδυτικά και χρηματιστηριακά δρώμενα. Τότε που θα συνειδητοποιήσει ο πολίτης - επενδυτής, ότι κάθε οικονομικό και πολιτικό γεγονός αφήνει ένα αποτύπωμα στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του, στην άνοδο ή στην πτώση της αποτίμησης των κεφαλαίων του, στις υπεραξίες, τα κέρδη και τα μερίσματα που προσδοκά να έχει.
Θα επιτευχθεί, όταν ο πολίτης νοιώσει συμμέτοχος, στο παιχνίδι της ανάπτυξης. Όταν θα κτίζει το μέλλον του, παράλληλα με το οικονομικό μέλλον της χώρας. Και όταν μεταβληθεί ο τρόπος που βλέπει τις τράπεζες, τις επιχειρήσεις, τον ανταγωνισμό, τις εξαγορές και τον πραγματικό κόσμο. Επομένως, η συμμετοχή στο χρηματιστήριο και στις επενδύσεις αποτελεί τη γέφυρα για να περάσει κάποιος στην άλλη όχθη και να δει τον κόσμο μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα. Η συμμετοχή στο χρηματιστήριο και στις επενδύσεις, είναι ίσως η αναγκαία προσγείωση στον πραγματικό οικονομικό κόσμο.
