Παγκόσμιος συναγερμός για την ευλογιά των πιθήκων

Παγκόσμιος συναγερμός για την ευλογιά των πιθήκων

Ειδικές συστάσεις αναμένεται να εκδώσει σήμερα το CDC και από μέρα σε μέρα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας για την αντιμετώπιση των αυξημένων κρουσμάτων της ευλογιάς των πιθήκων σε κράτη όπου η νόσος δεν είναι ενδημική, με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα να βρίσκεται σε κατάσταση επιφυλακής και να ανησυχεί γι' αυτή την απότομη αύξηση των περιστατικών σε 15 μέχρι στιγμής χώρες στη δεδομένη συγκυρία.

Ο νέος υγειονομικός συναγερμός αποκτά άλλη βαρύτητα μετά την ανακοίνωση από τις βελγικές αρχές ότι το  Βέλγιο γίνεται η πρώτη χώρα στον κόσμο που καθιερώνει υποχρεωτική καραντίνα τριών εβδομάδων (21 ημερών) για τα άτομα που θα μολυνθούν με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων.

Στο μεταξύ ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν υπογραμμίζει πως όλες οι χώρες πρέπει να ανησυχούν γι' αυτή τη νέα υγειονομική απειλή και οι αμερικανικές αρχές διερευνούν το κατά πόσο οι υγειονομικοί πρέπει να εμβολιαστούν άμεσα με το εμβόλιο της ευλογιάς των πιθήκων που διαθέτουν οι ΗΠΑ, εδώ και περίπου μια 15ετία ώστε να μην κινδυνέψουν να νοσήσουν μετά από επαφή με κρούσματα.

Το εμβόλιο της ευλογιάς των πιθήκων είναι εγκεκριμένο από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA) και τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (ΕΜΑ) και όπως επισημαίνει ο καθηγητής πνευμονολογίας ΕΚΠΑ Θοδωρής Βασιλακόπουλος δεν είναι για χρήση στο ευρύ κοινό όπως το εμβόλιο του κορονοϊού, αλλά για ειδικές ομάδες όπως οι υγειονομικοί και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Άλλωστε ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων υπάρχει περίπου 65 χρόνια και δεν είναι καινούριος. Στις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής κι εκεί που είναι ενδημικός έδινε τα τελευταία χρόνια 2.000 κρούσματα περίπου.

Το στέλεχος που τώρα προκαλεί τα αυξημένα κρούσματα είναι σχετικά ήπιο και έχει 1% περίπου θνητότητα κυρίως αν κολλήσουν ανοσοκατασταλμένα άτομα ή βρέφη, νήπια με ανώριμο ανοσοποιητικό σύστημα. Ο ιός αυτός ανήκει στους DNA ιούς που έχουν καλό σύστημα επιδιόρθωσης των βλαβών κατά την αναπαραγωγή του γενετικού υλικού - σε αντίθεση με τους RNA ιούς όπως είναι ο κορονοϊός και γι' αυτό ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων δεν μεταλλάσσεται εύκολα.

Ο ΠΟΥ ανακοίνωσε ότι διερευνάται η ανάπτυξη νέων φαρμάκων και εμβολίων για την αντιμετώπιση αυτής της αυξημένης και ανεξήγητης έως τώρα διασποράς, με την πιο πιθανή εξήγηση του φαινομένου να βρίσκεται στο γεγονός ότι μετά το 1980 σταμάτησε ο μαζικός εμβολιασμός έναντι της ευλογιάς γιατί η νόσος εκριζώθηκε. Έτσι οι άνθρωποι που έχουν γεννηθεί μετά το 1980 δεν είναι ανοσοποιημένοι έναντι του ιού της ευλογιάς. Για τους ανθρώπους που έρχονται σε επαφή με κρούσμα, το εμβόλιο της ευλογιάς εφόσον γίνει μέχρι την τέταρτη μέρα από την έκθεση στον ιό μπορεί να προφυλάξει από τη μετάδοση της νόσου, ενώ αν ο εμβολιασμός γίνει μετά τη 4η ημέρα και έως τη 14η ημέρα δεν προφυλάσσει από τη μετάδοση αλλά μειώνει τη βαρύτητα των συμπτωμάτων.

Στη χώρα μας έως τώρα δεν έχει καταγραφεί επιβεβαιωμένο κρούσμα καθώς ο 29χρονος τουρίστας που νοσηλεύεται σε θάλαμο αρνητικό πίεσης στο «Αττικόν» νοσοκομείο, ως ύποπτο κρούσμα ευλογιάς των πιθήκων, νοσεί από ανεμοβλογιά όπως προκύπτει από τις εξετάσεις στις οποίες υποβλήθηκε. Η ανεμοβλογιά είναι μία νόσος που μοιάζει σε συμπτωματολογία με την ευλογιά των πιθήκων και ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε ότι νωρίς τη Δευτέρα το πρωί θα βγουν τα αποτελέσματα των εξετάσεων  και των άλλων δειγμάτων που έχουν ληφθεί από το νεαρό ζευγάρι των τουριστών.

Την ίδια ώρα ο ΠΟΥ προειδοποιεί ότι η στενή επιτήρηση που γίνεται πλέον σε χώρες όπου η ευλογιά των πιθήκων δεν είναι ενδημική θα φέρει στην επιφάνεια και άλλα κρούσματα και ο αριθμός των περιστατικών σε διεθνές επίπεδο θα αυξηθεί περισσότερο καθώς θα προχωράμε προς το καλοκαίρι, με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Pfizer, Άλμπερτ Μπουρλά, να μας θυμίζει ότι δεν έχουμε ακόμα ξεμπερδέψει με τον κορονοϊό. Σε όλα τα μήκη και πλάτη της υφηλίου έχει ξανανοίξει η συζήτηση για τη χρήση μάσκας στους εσωτερικούς χώρους, που θυμίζουμε ότι βάσει των τελευταίων εισηγήσεων της επιτροπής των εμπειρογνωμόνων, στην πατρίδα μας η χρήση της μάσκας  σε εσωτερικούς χώρους (πλην ολίγων εξαιρέσεων) καταργείται από 1ης Ιουνίου - δηλαδή σε λίγα 24ωρα.  

Η ομάδα του καθηγητή παθολογίας - λοιμωξιολογίας ΕΚΠΑ Σωτήρη Τσιόδρα στο νοσοκομείο Αττικόν έχει από την πρώτη στιγμή αναλάβει την παρακολούθηση του ζευγαριού από τη Μ. Βρετανία και τα δείγματα αποστέλλονται για μοριακή ανάλυση στο εργαστήριο του ΑΠΘ, όπου είχε γίνει και η ανάλυση για το πρώτο κρούσμα κορονοϊού εντός των συνόρων.

Ο αν. καθηγητής επιδημιολογίας και προληπτικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, Δημήτρης Παρασκευής, επισημαίνει ότι τα προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να μας ανησυχήσουν είναι ο πυρετός, οι μυαλγίες και τα εξανθήματα στο σώμα που εμφανίζονται από μια έως περίπου 3 ημέρες μετά τα πρώτα συμπτώματα.

Ο Δ. Παρασκευής εξηγεί ότι ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων δεν είναι τόσο μεταδοτικός σαν τον κορονοϊό και συνεπώς δεν χρειάζεται πανικός. Επίσης για να κολλήσει κάποιον απαιτείται στενή επαφή με κρούσμα. Έως τώρα έχουμε περίπου 120 με 130 κρούσματα (επιβεβαιωμένα μαζί με τα ύποπτα που διερευνώνται) και οι χώρες με την πιο ανησυχητική  - και ανεξήγητη - διασπορά είναι η Μ. Βρετανία και η Ισπανία.

Η ευλογιά των πιθήκων δεν αντιμετωπίζεται με ειδική θεραπεία, αλλά δίνονται φάρμακα για την ύφεση των συμπτωμάτων και μέχρι στιγμής τα περισσότερα περιστατικά είναι ήπια και αναρρώνουν μέσα σε λίγες εβδομάδες χωρίς να εμφανίσουν επιπλοκές.

Από το Λονδίνο ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας του London School of Economics Ηλίας Μόσιαλος εξηγεί ότι κάθε ιός που μεταδίδεται από τα ζώα στον άνθρωπο (προκαλεί δηλαδή ζωονόσο) και μετά στην πορεία μεταλλάσσεται ώστε να μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο (εξελίσσεται δηλαδή σε ανθρωπονόσο) μπορεί να προκαλέσει μία πανδημία και γι' αυτό πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή, καθώς οι ιοί μεταλλάσσονται κι αλλάζουν ιδιότητες. 

Οι επιστήμονες του ΠΟΥ διερευνούν αν ο ιός της ευλογιάς των πιθήκων που έχει προκαλέσει τον διεθνή συναγερμό των τελευταίων ημερών έχει υποστεί ή όχι μετάλλαξη και θα γνωρίζουν την απάντηση τις προσεχείς ημέρες.