Γιατί προκαλεί ανησυχία η μετάλλαξη του ιού - 4 επιστήμονες εξηγούν στο Liberal

Γιατί προκαλεί ανησυχία η μετάλλαξη του ιού - 4 επιστήμονες εξηγούν στο Liberal

Έντονη ανησυχία σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας έχει προκαλέσει η μετάλλαξη του νέου κορονοϊού που εμφανίστηκε στη Νότια Αγγλία. Η νέα παραλλαγή του ιού έχει επίσης εμφανιστεί στην Ολλανδία, τη Δανία και την Αυστραλία. Οι επιστήμονες βρίσκονται ακόμη στο στάδιο παρατήρησης των νέων στελεχών του ιού, ενώ οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών κρατών προσανατολίζονται στη διακοπή των αεροπορικών πτήσεων από και προς το Ηνωμένο Βασίλειο.

Ήδη έχουν απαγορεύσει τις πτήσεις από Βρετανία η Ολλανδία, το Βέλγιο και η Ιταλία, ενώ αντίστοιχο μέτρο μελετάται από την Γερμανία, Γαλλία και Ιρλανδία, ενώ η χώρα μας αποφάσισε καραντίνα 7 ημερών για όσους φτάνουν εδώ από τη Μ. Βρετανία.

Οι βρετανικές αρχές έχουν ανακοινώσει ότι το νέο στέλεχος του ιού είναι πιο μεταδοτικό κατά 70%.

Στη χώρα μας, οι ειδικοί εκτιμούν πως η διαπίστωση περί αυξημένης μεταδοτικότητας του ιού, σχετίζεται περισσότερο με τα επιδημιολογικά δεδομένα, παρά με επιβεβαίωση εργαστηριακή, τονίζοντας ότι τα περιοριστικά μέτρα στο Ηνωμένο Βασίλειο την αμέσως προηγούμενη περίοδο ήταν εξαιρετικά χαλαρά, γεγονός που ευνόησε την μεγάλη διασπορά του ιού στη χώρα.

Η ανησυχία όμως που επικρατεί τόσο στις κυβερνήσεις όσο και στην επιστημονική κοινότητα είναι η επίπτωση της μετάλλαξης αυτής στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων που βρίσκονται υπό έγκριση ή σε στάδιο ανάπτυξης ακόμη, καθώς επίσης και των τεστ για τη διάγνωση όσων έχουν προσβληθεί από τον ιό.

Μιλώντας στο Liberal.gr, η καθηγήτρια Μοριακής Βιολογίας Μαρία Γαζούλη τόνισε ότι μέχρι στιγμής η μετάλλαξη αυτή δεν φαίνεται να επηρεάζει το εμβόλιο που χρησιμοποιεί το γονίδιο της πρωτεϊνης - ακίδας -με την οποία ο ιός εισέρχεται στον ανθρώπινο οργανισμό - προκειμένου να πετύχει την ανοσοποίηση. Πρόσθεσε εξάλλου, ότι το σημείο αυτό είναι κοινό για πολλά είδη κορονοϊού. Αντίστοιχα, σε ό,τι αφορά τα τεστ μοριακού ελέγχου και αντιγόνων, επίσης δεν επηρεάζονται στη διάγνωση αν κάποιος είναι θετικός ή όχι στον ιό. Και ο λόγος είναι ότι τα μοριακά τεστ διερευνούν πολλά σημεία - στόχους του ιού για την επιβεβαίωση του αποτελέσματος, όπως επίσης το ίδιο συμβαίνει και με τα αντιγόνα του ιού, για τα γρήγορα τεστ. Πρόσθεσε μάλιστα πως είναι πολύ νωρίς να γνωρίζουμε την πιθανή αύξηση της μεταδοτικότητας του ιού, πολύ δε περισσότερο, όταν το προηγούμενο διάστημα στη Μ. Βρετανία τα πάντα ήταν ανοικτά και οι περιορισμοί της κοινωνικής απόστασης ήταν εξαιρετικά χαλαροί.

Στην ίδια κατεύθυνση, ο αναπληρωτής καθηγητής επιδημιολογίας Δημήτρης Παρασκευής, σημείωσε ότι η αύξηση της μεταδοτικότητας του ιού μπορεί να διαπιστωθεί στο εργαστήριο. Όμως οι μέχρι στιγμής εκτιμήσεις  φαίνεται να στηρίζονται στα επιδημιολογικά δεδομένα που έχουν επικρατήσει με την ταχύτατη διασπορά του ιού, καθώς τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης ήταν ιδιαίτερα χαλαρά. Ο καθηγητής εκτίμησε επίσης πως δεν φαίνεται να επηρεάζει το εμβόλιο ή τα διαγνωστικά τεστ.

Η αναπληρώτρια καθηγήτρια μικροβιολογίας του ΑΠΘ Γεωργία Γκιούλα εξήγησε ότι για να επιβεβαιωθεί η αυξημένη μεταδοτικότητα του ιού, χρειάζεται να διαπιστωθεί εργαστηριακά πόσο στενά σχετίζεται ο ιός με τον υποδοχέα του στον ανθρώπινο οργανισμό, σε πόσες ημέρες αποβάλλεται από τον οργανισμό μας - άρα και πόσες ημέρες όταν έχουμε προσβληθεί συνεχίζουμε να μεταδίδουμε τον ιό στους ανθρώπους του περιβάλλοντός μας, πόσο διαρκεί η θετικότητα στα διαγνωστικά τεστ και πόσο μεγάλο είναι το ιικό φορτίο.

Αντίστοιχα, ο επίκουρος καθηγητής μικροβιολογίας του ΕΚΠΑ Ιωσήφ Παπαπαρασκευής, υπογράμμισε ότι τα μέτρα που λαμβάνονται αφορούν το μεγάλο δεύτερο κύμα που πλήττει αυτή την περίοδο την Ευρώπη. Σημείωσε ότι το εμβόλιο ή το τεστ για τη διερεύνηση της θετικότητας στον ιό δεν φαίνεται να επηρεάζονται. Εξήγησε ακόμη, ότι θα πρέπει να δούμε ως παράδειγμα την ισπανική γρίπη του 1920, που εμφανίστηκε σε δύο κύματα, με το δεύτερο να είναι πολύ πιο εκτεταμένο και πρόσθεσε ότι ο ιοί για την επιβίωσή τους, τείνουν να προσαρμόζονται στον φορέα τους δηλαδή στον άνθρωπο εμφανίζοντας μεταλλάξεις.

Η επιτροπή

Σημειώνουμε ότι σύμφωνα με την επιτροπή ειδικών που έχει συγκροτηθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο για την παρακολούθηση της νέας μετάλλαξης, η οποία έχει ονομαστεί VUI-202012/01, η συγκεκριμένη εμφανίζεται συχνότερα από άλλες παραλλαγές του ιού, παρουσιάζοντας αυξημένο ιικό φορτίο και δείκτη μεταδοτικότητας R. Παρόλα αυτά όμως, τα δεδομένα αυτά μπορούν να αλλάξουν με την επιδημιολογία, τον αριθμό των περιστατικών, την εγρήγορση στη μετάδοση και τη διαθεσιμότητα των τεστ. Υπογραμμίζει ακόμη ότι η συγκεκριμένη παραλλαγή έχει επιλεκτικό πλεονέκτημα έναντι των λοιπών παραλλαγών του ιού, καθώς παρατηρείται σε περίοδο που εφαρμοζόταν εθνικό lockdown.

Υπάρχουν εντούτοις ασαφή στοιχεία που πρέπει να διερευνηθούν και αφορούν τον μηχανισμό της αύξησης της μεταδοτικότητας, τη μετάδοση σε ηλικιακές κατηγορίες και τη σοβαρότητα της νόσου, την διαφοροποίηση των αντιγόνων έναντι των υπολοίπων παραλλαγών του ιού, την πιθανότητα επαναμόλυνσης και νοσηλείας εκ νέου, καθώς και την δυνατότητα αδρανοποίησης του ιού με πλάσμα από ασθενείς που έχουν αναρρώσει.