Γιατί πρέπει τα παιδιά να διδάσκονται σεξουαλική αγωγή από το Δημοτικό

Γιατί πρέπει τα παιδιά να διδάσκονται σεξουαλική αγωγή από το Δημοτικό

Μετά από άκαρπες προσπάθειες αρκετών δεκαετιών, που πάντοτε έβρισκαν εμπόδια σε συντηρητικούς κύκλους και παρεκκλησιαστικές οργανώσεις, το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής θα ενταχθεί επιτέλους στη σχολική ύλη του Δημοτικού καθώς κρίνεται από τους ειδικούς εξίσου απαραίτητο με τα άλλα μαθήματα που διδάσκονται τα παιδιά.

Η σεξουαλική αγωγή διδάσκει στα παιδιά τον σεβασμό στα άτομα του άλλου φύλου, τα βοηθά μεγαλώνοντας να συνάπτουν υγιείς σχέσεις και τα βοηθούν να ορθώσουν τείχος προστασίας στην σεξουαλική κακοποίηση διδάσκοντάς τους τα «επιτρεπτά» και τα «απαγορευμένα» αγγίγματα, σε μια εποχή τα φαινόμενα σωματικής ή σεξουαλικής κακοποίησης καταγράφουν ανησυχητική αύξηση εντός κι εκτός οικογένειας.

Όπως επισημαίνει η υφυπουργός Παιδείας Ζέττα Μακρή η σεξουαλική αγωγή πρέπει να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα των μαθημάτων του Δημοτικού, ξεκινώντας από την πρώτη τάξη, όσες κι αν είναι οι αντιδράσεις που αντιτίθενται σε αυτή την ενσωμάτωση.

Από τη μεριά της, η Θεοδώρα (Ντορέττα) Αστέρη, Σύμβουλος Α΄, Δρ. Ειδικής Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας, Συντονίστρια της Επιστημονικής Μονάδας Ειδικής και Συμπεριληπτικής Εκπαίδευσης και Προϊσταμένη Τμήματος Εκπαιδευτικής Καινοτομίας και Ενταξιακής Εκπαίδευσης, εξηγεί πως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση αποτελεί μία από της θεματικές ενότητες του Ευ Ζην των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων και ακολουθεί τη φιλοσοφία και τη μεθοδολογία τους. Η βάση των εργαστηρίων αυτών βρίσκεται στις μελέτες και συστάσεις της UNESCO που επισκοπούν τα ζητήματα εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο και ήδη από τη δεκαετία του 1990 προτείνουν στις κυβερνήσεις να εντάξουν στη θεματολογία των σχολικών αντικειμένων τα πραγματικά ζητήματα της ζωής, του περιβάλλοντος και της κοινωνίας μας ώστε τα παιδιά να αναπτύξουν κριτική σκέψη και δεξιότητες ζωής.

Ειδικότερα για τη σεξουαλική διαπαιδαγώγηση εφαρμόζεται ο Οδηγός για τη Συμπεριληπτική Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ο οποίος μεταξύ άλλων περιλαμβάνει τις σχέσεις μεταξύ των φύλων (αντιλήψεις και δικαιώματα), την υγιεινή, την αναπτυξιακή ψυχολογία, τα δικαιώματα του παιδιού, την παιδική προστασία, την κοινωνική συμπεριφορά (ασφάλεια και αυτοσεβασμός), τα έθιμα και τις παραδόσεις γύρω από γάμο και τις ασφαλείς σχέσεις στο διαδίκτυο. Στην ηλικία του δημοτικού τα θέματα προσεγγίζονται μέσα από κοινωνικές ιστορίες. Για τα θέματα ασφάλειας των μικρών παιδιών από την αποπλάνηση και την κακόβουλη προσέγγιση έχει ενταχθεί το εκπαιδευτικό υλικό του Συμβουλίου της Ευρώπης και υλοποιούνται οι συστάσεις της Συνθήκης Λανζρόττε.

Από τη μεριά της, η Άρτεμις Τσίτσικα, αναπληρώτρια Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής ΕΚΠΑ, επιστημονικά υπεύθυνη της Μονάδας Εφηβικής Υγείας στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & Α Κυριακού» εξηγεί ότι η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση έχει μπει στο ελληνικό σχολείο, όπως και σε όλα τα Ευρωπαϊκά από τις αρχές της δεκαετίας του 80 ως ένα κεφάλαιο για τη σωματική υγιεινή και τις σχέσεις των δύο φύλων. Επιπλέον, από τη δεκαετία του 90 υλοποιούνται εκατοντάδες προγράμματα αγωγής υγείας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

Είναι όμως η πρώτη φορά που μπαίνει πιο οργανωμένα και άρρηκτα συνδεδεμένο με την καλλιέργεια δεξιοτήτων επικοινωνίας, σεβασμού, την ικανότητα αυτομέριμνας και την ικανότητα αυτοπροστασίας, συνδεδεμένο επίσης με την αισθητική καλλιέργεια και όλες τις δεξιότητες ζωής που προάγουν την υγεία και την ποιότητα της ζωής. Επίσης, είναι η πρώτη φορά που μπαίνει ως θέμα ψυχικής υγείας και κοινωνικών δεξιοτήτων.

Για τις αναμενόμενες αντιδράσεις μερίδας γονιών και κύκλων της εκκλησίας σχετικά με την έναρξη του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής, η αναπληρώτρια καθηγήτρια επισημαίνει ότι οι αντιδράσεις θεωρούνται εύλογες διότι οι γονείς και η εκκλησία δεν γνωρίζουν το υλικό. Ωστόσο, όλη η δομή των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων περιλαμβάνει εκδηλώσεις ενημέρωσης και συνεργασίας των γονέων ώστε να υποστηριχτούν τα παιδιά σφαιρικά και ολόπλευρα και να δημιουργηθεί ένα δίκτυ προστασίας τους.

Ένα παράδειγμα (γλωσσικής διατύπωσης) αυτής της ύλης, στο κεφάλαιο για το σεξ όπως θα μεταδοθεί στα παιδιά του δημοτικού αποτελεί το βιβλίο «Μαθαίνω για το σώμα μου» της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής σε συνεργασία με τη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ) που συμπεριλαμβάνεται στα εργαστήρια δεξιοτήτων. Με κατάλληλη εικονογράφηση και δραστηριότητες παιχνίδια και κατάλληλο παιδαγωγικό υλικό, καθώς και αντίστοιχο εγχειρίδιο για τους δασκάλους είναι μια ευχάριστη και ουσιαστική προσέγγιση για τα παιδιά αυτής της ηλικίας, που τα διδάσκει μεταξύ άλλων πως υπάρχουν «καλά» και «κακά» αγγίγματα.

«Η σεξουαλικότητα αποτελεί μία ιδιαίτερα σύνθετη λειτουργία, είναι αποτέλεσμα της επίδρασης τόσο βιολογικών, όσο και ψυχοκοινωνικών-περιβαλλοντικών παραγόντων κι αποτελεί την απόδειξη ότι οι άνθρωποι χρειάζονται την επαφή με άλλους ανθρώπους» καταλήγει η επιστημονική υπεύθυνη της ΜΕΥ.