Σε φάση αναμονής βρίσκεται ο φάκελος που οφείλει να αποστείλει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να «κλειδώσει» η χρηματοδότηση μέσω ταρίφας για τα πρώτα πιλοτικά υπεράκτια αιολικά πάρκα της χώρας. Το έργο αφορά εγκατάσταση ισχύος 600 MW στην Αλεξανδρούπολη, που αναπτύσσεται από κοινοπραξία της ΔΕΗ, της Motor Oil (μέσω της MORE) και της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακής.
Παρά τις επενδύσεις που συνεχίζουν να κατευθύνονται σε τεχνικές και περιβαλλοντικές μελέτες, η καθυστέρηση υποβολής του φακέλου εντείνει την αβεβαιότητα γύρω από το χρονοδιάγραμμα.
Σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό, μέχρι το τέλος του 2025 θα υπήρχε σαφής εικόνα για το αν η Κομισιόν θα ενέκρινε επιδότηση μέσω συμβολαίων διαφοράς (CfD), που θα εξασφάλιζαν προβλεψιμότητα στα έσοδα. Ωστόσο, με την κατασκευή να έχει τοποθετηθεί για το 2027 και τη λειτουργία για το 2029, πλέον οι ημερομηνίες θεωρούνται εξαιρετικά επισφαλείς.
Το ΥΠΕΝ έχει αποφασίσει να κινηθεί με τη διαδικασία Individual Notification, υποβάλλοντας δηλαδή ειδικό αίτημα κρατικής ενίσχυσης. Παράλληλα εκπονείται μελέτη για την αποτύπωση της επίδρασης του έργου στην αγορά και στους καταναλωτές. Αν η έγκριση δοθεί, η ταρίφα θα καθοριστεί διοικητικά, χωρίς διαγωνιστική διαδικασία – κάτι που ισχύει αποκλειστικά για τα πιλοτικά έργα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένες ζώνες ανάπτυξης ανήκουν στις λεγόμενες go-to areas, περιοχές που έχουν οριστεί από την ΕΕ για την ταχεία προώθηση πράσινων επενδύσεων. Εκεί τα έργα απαλλάσσονται από περιβαλλοντική αδειοδότηση και Ειδική Οικολογική Αξιολόγηση, περιορίζοντας σημαντικά τις γραφειοκρατικές καθυστερήσεις.
Πέρα όμως από τα πιλοτικά έργα, σε στασιμότητα παραμένει και ο συνολικός εθνικός σχεδιασμός για τα υπεράκτια αιολικά.
Η έκδοση της απαιτούμενης Κοινής Υπουργικής Απόφασης έχει «παγώσει» στο Υπουργείο Εξωτερικών, λόγω των τουρκικών ενστάσεων στον ελληνικό θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό.
Αν και τα προτεινόμενα έργα βρίσκονται εντός των 6 ναυτικών μιλίων, η Άγκυρα ζητά η χάραξη να βασιστεί στη μέση γραμμή Ελλάδας–Τουρκίας, θέση που μπλοκάρει την ΚΥΑ και μεταθέτει επ’ αόριστον την εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών.
Η Ευρώπη προχωρά, η Ελλάδα καθυστερεί
Ενώ η Αθήνα αναζητά ισορροπίες, άλλες ευρωπαϊκές χώρες κινούνται ταχύτατα. Η Βρετανία διαθέτει ήδη 15 GW σε λειτουργία, η Γερμανία σχεδόν 9 GW και η Ολλανδία 4,7 GW, ενώ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο έχουν προγραμματιστεί διαγωνισμοί για έργα συνολικής ισχύος 45 GW.
Στον αγώνα μπαίνουν δυναμικά και η Ιταλία, η Γαλλία, η Πορτογαλία και η Πολωνία, εστιάζοντας κυρίως στα πλωτά αιολικά, ενώ ακόμη και η Τουρκία σχεδιάζει τον πρώτο της διαγωνισμό το 2027, με στόχο τα 7 GW έως το 2040.
Η εικόνα αυτή καταδεικνύει πως, εάν δεν επιταχυνθούν οι διαδικασίες, η Ελλάδα κινδυνεύει να μείνει πίσω σε έναν κλάδο στρατηγικής σημασίας για την ενεργειακή μετάβαση και την ασφάλεια εφοδιασμού.
