Το «πράσινο φως» στους περιβαλλοντικούς όρους και η άμεση προκήρυξη για το γεωτρύπανο φέρνουν το «Prinos CO₂ Storage» στη ζώνη υλοποίησης, βάζοντας τη χώρα στην απαρχή της εποχής έργων δέσμευσης και αποθήκευσης άνθρακα. Δύο κρίσιμες εκκρεμότητες τακτοποιήθηκαν μέσα στις τελευταίες ημέρες, ανοίγοντας τον δρόμο για επενδύσεις που συνολικά εκτιμώνται πάνω από τα 3 δισ. ευρώ.
Η Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων για την πρώτη φάση καλύπτει δυναμικότητα έως 1 εκατ. τόνους CO₂ ετησίως και ορίζοντα 20ετίας. Η έγκριση αυτή ήταν το απαραίτητο ορόσημο για να περάσει η EnEarth, θυγατρική της Energean και φορέας ανάπτυξης, στο επιχειρησιακό σκέλος. Αυτό αφορά τις γεωτρήσεις που προβλέπεται να ξεκινήσουν εντός του 2026, προϋπόθεση για την εκταμίευση των 150 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Λ
Λόγω των στενών χρονοδιαγραμμάτων και της υψηλής ζήτησης για εξοπλισμό, η προκήρυξη του διαγωνισμού για το γεωτρύπανο «βγήκε» αμέσως, καθώς η εξασφάλιση κατάλληλης μονάδας μπορεί να απαιτήσει έως και εννέα μήνες.
Ο τεχνικός σχεδιασμός που έχει κατατεθεί στην ΕΔΕΥΕΠ προβλέπει γεωτρήσεις εισπίεσης CO₂ και παράλληλες γεωτρήσεις παραγωγής θαλασσινού νερού από τους ταμιευτήρες, ώστε να δημιουργηθεί ο απαιτούμενος χώρος αποθήκευσης. Το διοξείδιο του άνθρακα θα φθάνει κυρίως μέσω αγωγών στις χερσαίες εγκαταστάσεις «Σίγμα», όπου θα γίνουν οι αναγκαίες παρεμβάσεις για υποδοχή, εκφόρτωση και συμπίεση. Από εκεί, ένας υποθαλάσσιος αγωγός περίπου 20 χιλιομέτρων θα συνδέει τη στεριά με την υπεράκτια εξέδρα Βήτα, ενώ οι εξέδρες Βήτα και Δέλτα θα προσαρμοστούν για την παραλαβή φορτίων CO₂ και την επεξεργασία του παραγόμενου νερού. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει δύο γεωτρήσεις εισπίεσης και δύο γεωτρήσεις παραγωγής νερού, συγκροτώντας τον πυρήνα της νέας υποδομής.
«Στις ράγες» και το θεσμικό
Σε θεσμικό επίπεδο, το παζλ συμπληρώνεται με το νομοσχέδιο για τα έργα δέσμευσης και αποθήκευσης CO₂, το οποίο βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση έως τις 19 Νοεμβρίου. Το κείμενο ορίζει τις διαδικασίες αδειοδότησης και λειτουργίας αγωγών και αποθηκών, προβλέπει κανόνες για την εξερεύνηση κατάλληλων κοιτασμάτων, καθορίζει υποχρεώσεις φορέων εκμετάλλευσης, θεσπίζει υποχρεωτική ασφάλιση, εγγυήσεις και χρηματικές συνεισφορές και δίνει τη δυνατότητα κρατικών ενισχύσεων για χρήστες δικτύων και υποδομές αποθήκευσης.
Μετά την ψήφιση, αναμένεται να ξεμπλοκάρει ένα πακέτο έργων που περιλαμβάνει, πέραν του Πρίνου, το «APOLLO CO₂» του ΔΕΣΦΑ, καθώς και τα σχέδια Iris (Motor Oil), Ifestos (Τιτάν) και Olympus (Ηρακλής).
Τα επόμενα βήματα – Ante portas η άδεια αποθήκευσης
Για τον Πρίνο, επόμενο βήμα είναι η άδεια αποθήκευσης από την ΕΔΕΥΕΠ με τη σύμφωνη γνώμη της DG Clima, που τοποθετείται χρονικά στις αμέσως επόμενες εβδομάδες.
Προηγήθηκαν οι γεωφυσικές έρευνες στον Κόλπο της Καβάλας, οι οποίες χαρτογράφησαν τη θαλάσσια διαδρομή από τις χερσαίες εγκαταστάσεις προς τις εξέδρες, προετοιμάζοντας την πόντιση του αγωγού μεταφοράς υγροποιημένου CO₂.
Η προοπτική δεν εξαντλείται στην πρώτη φάση. Ο σχεδιασμός προβλέπει σταδιακή επέκταση σε τελική δυναμικότητα έως 2,8 εκατ. τόνους CO₂ τον χρόνο, κάτι που θα απαιτήσει νέα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων.
Στο εμπορικό μέτωπο, η EnEarth έχει ήδη κλειδώσει 15 μνημόνια συνεργασίας με ελληνικές και διεθνείς βιομηχανίες, συνολικής δυνητικής ζήτησης 6,1 εκατ. τόνων CO₂ ετησίως—ένα σαφές σήμα ότι η αγορά αποθήκευσης άνθρακα ωριμάζει και αναζητά αξιόπιστες λύσεις απανθρακοποίησης.
Με τις περιβαλλοντικές εγκρίσεις, τον διαγωνισμό εξοπλισμού και το θεσμικό πλαίσιο σε τελική ευθεία, η Ελλάδα αποκτά μια υποδομή αιχμής που μπορεί να μειώσει το αποτύπωμα βαριάς βιομηχανίας και να λειτουργήσει ως μοχλός επενδύσεων. Αν το χρονοδιάγραμμα κρατηθεί και οι αδειοδοτήσεις «τρέξουν», ο Πρίνος έχει τις προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε κόμβο CCS για την ευρύτερη περιοχή, αναβαθμίζοντας τον ρόλο της χώρας στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη.
