Κανείς δεν μπορεί να μην ασχοληθεί με ό,τι συμβαίνει τους τελευταίους μήνες στα νότια παράλια της Κρήτης. Οι άνθρωποι και οι λαοί πάντοτε μετακινούνταν, είτε για βιοποριστικούς είτε για οικονομικούς, εμπορικούς και αποικιοκρατικούς-επεκτατικούς λόγους.
Εκτός από τη βία που αρχικώς απαιτούσε μια οποιαδήποτε μετακίνηση (επικράτηση των επήλυδων ή αντίσταση των ιθαγενών) γρήγορα από αυτή τη συνύπαρξη δημιουργούνταν μοναδικά πολιτισμικά υβρίδια, τα οποία έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στη δημιουργία του παγκόσμιου πολιτισμού. Χαρακτηριστικά αναφέρω τον ελληνιστικό πολιτισμό, τον ευρωπαϊκό και τον αμερικανικό.
Η Μεσόγειος, η Ευρώπη, η Αμερική από το βορρά μέχρι το νότο της αποτέλεσαν πεδία στα οποία αναμείχθηκαν και «χτυπήθηκαν» αδυσώπητα τόσο ετερόκλητα στοιχεία και «έβγαλαν» μοναδικά μείγματα. Μερικά δε, ήταν και είναι τόσο μοναδικά και ισχυρά που «επισκίασαν» και εξαφάνισαν τα πρωταρχικά στοιχεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η Αλεξάνδρεια των ελληνιστικών χρόνων, η Κωνσταντινούπολη του Βυζαντίου, το βικτωριανό Λονδίνο και η μοναδική Νέα Υόρκη των μετανεοτερικών χρόνων.
Ποιο όμως είναι το κοινό στοιχείο αυτών των μοναδικών μειγμάτων; Είναι μόνο ένα: Η πρόθεση και η βούληση όλων αυτών των ετερόκλητων πληθυσμών για συν-ύπαρξη, συν-βίωση, συν-δημιουργία νέων ταυτοτήτων με παράλληλη ύπαρξη των παλιών.
Έτσι ο Εβραίος της κεντρικής Ευρώπης διωγμένος από τα πογκρόμ, ο Ιρλανδός καθολικός διωγμένος από τις φτωχές σοδειές της πατάτας, ο Πελοποννήσιος διωγμένος από τη σταφιδική κρίση, ο Ναπολιτάνος διωγμένος από την ακραία φτώχεια, ο Ρώσος διωγμένος από την αλλαγή καθεστώτος το 1917, ο Γερμανός διωγμένος από τους αλλεπάλληλους πολέμους των γερμανικών κρατιδίων, οι Αφρικανοί σκλάβοι και οι Ασιάτες «ξεβράστηκαν» στο λιμάνι της Νέας Υόρκης. Πόνεσαν, έκλαψαν, έγιναν αντικείμενο εκμετάλλευσης, δέχτηκαν ρατσιστικές συμπεριφορές, αισθάνθηκαν αρχικά ξένοι, απογοητεύτηκαν...
Σε τι διέφεραν από τους σημερινούς λαθρομετανάστες;
Σε τρία πράγματα.
1. H συντριπτική πλειοψηφία τους έφτασε στη νέα χώρα νόμιμα.
2. εργάστηκαν σκληρά. Πολύ σκληρά. Και με τη σκληρή τους δουλειά απέδειξαν στους γηγενείς ότι αξίζουν. Και μάλιστα αξίζουν πολύ. Έτσι η αρχική καχυποψία και επιφυλακτικότητα, οι ρατσιστικές συμπεριφορές μετατράπηκαν γρήγορα σε αποδοχή, αναγνώριση και τελικά σε θαυμασμό.
3. Οι ίδιοι, χωρίς να χάσουν τη δική τους ταυτότητα, όχι μόνο απέκτησαν παράλληλα και τη νέα ταυτότητα αλλά σε δεύτερο χρόνο αγάπησαν, λάτρεψαν, πόνεσαν, τη νέα πατρίδα.
Δυστυχώς, τίποτε από τα τρία παραπάνω δε διαθέτουν όσοι έρχονται σήμερα στην Ευρώπη από τις χώρες της Αφρικής και της Ασίας. Όχι εξαιτίας του χρώματος ή της καταγωγής αλλά εξαιτίας της θρησκείας τους.
Αυτό είναι το πρόβλημα, θρησκευτικο-πολιτισμικό και σε καμία περίπτωση φυλετικό. Η αναχρονιστική-επιθετικη τους θρησκεία, οι απάνθρωπες αντιλήψεις και πρακτικές της, η βία που εμπεριέχει, ο υποβιβασμός γυναικών και παιδιών. Το ότι αυτοί οι άνθρωποι δυστυχώς έχουν μείνει πίσω. Αλλά ακόμη και αυτό δεν είναι τόσο σημαντικό πρόβλημα. Μπορούμε να τους βοηθήσουμε και να καλύψουν ό,τι δεν μπόρεσαν να κατακτήσουν και όσα κατακτήσαμε εμείς.
Το πρόβλημα είναι ότι δε θέλουν. Το πρόβλημα είναι ότι έρχονται με «αποσκευές» παλιές, ξεπερασμένες, βαριές και δε θέλουν να απαλλαγούν απ' αυτές. Όπως απαλλάχτηκαν από τις «αποσκευές» τους στο Έλις Άιλαντ κάποιοι άλλοι μετανάστες. Η Νέα Υόρκη, το Μπουένος Άιρες, το Ρίο ντε Τζανέιρο και όλη η Αμερική, ο Καναδάς, η Αυστραλία έγιναν αυτό που έγιναν, όχι γιατί γέμισαν μετανάστες. Έγιναν, γιατί αυτοί οι μετανάστες πέταξαν στα λιμάνια που τους υποδέχτηκαν οποία «αποσκευή» τους εμπόδιζε να αποκτήσουν ή να φτιάξουν τη νέα τους ταυτότητα.
