Για το τι άφησαν πίσω τους οι πλημμύρες στη Θεσσαλία, για όσα γνώριζαν μέχρι σήμερα οι άνθρωποι που ζουν στις πόλεις και θα πρέπει να τα αναθεωρήσουν, για την επικίνδυνη άναρχη δόμηση, για τις καταστροφές που μπορούν να προβλεφθούν αλλά και για τα λάθη που έγιναν, μίλησαν επιστήμονες από την Ελλάδα και τη Γαλλία.
Η συνάντηση έγινε το απόγευμα της Δευτέρας (14/11) στο αμφιθέατρο του ΝΟΗΣΙΣ, στο πλαίσιο της ελληνογαλλικής 1ης Γιορτής της Επιστήμης και της επιστημονικής εκδήλωσης, που διοργάνωσε το Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης με θέμα «Το νερό στη δίνη της κλιματικής αλλαγής».
«Είναι ευθύνη καθενός που λαμβάνει αποφάσεις αλλά και του ίδιου του πολίτη για το πώς ζει» τόνισε η Αναστασία Ζαμπανιώτου, καθηγήτρια στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, μιλώντας για την κλιματική κρίση και τους κινδύνους για το νερό εισάγοντας στη συζήτηση της «Nature based solutions», τις λύσεις που βασίζονται στη φύση οι οποίες, «μπορούν να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή μειώνοντας τις εκπομπές του αερίου του θερμοκηπίου, αλλά και να ενισχύσουν την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων των πόλεων σε κλιματικούς κινδύνους, όπως πλημμύρες, καύσωνες, πυρκαγιές ακόμη και πιθανή άνοδο της στάθμης της θάλασσας».
Απαιτείται, όμως, όπως πρόσθεσε, η εκπόνηση εθνικού σχεδίου που θα ενσωματώνει τις λύσεις αυτές στον αστικό σχεδιασμό, στην πολεοδομία αλλά και στα μελλοντικά αναπτυξιακά σχέδια.
«Χρειάζονται περισσότερες μετρήσεις στη Θεσσαλία για την επιμόλυνση εδάφους - υδάτων, μετά την αρχική καταγραφή».
Για το νερό, την κλιματική κρίση, τις φυσικές καταστροφές και τις επιπτώσεις τους στη δημόσια υγεία, μίλησε ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης, καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής στο Τμήμα Χημικών Μηχανικών Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εστιάζοντας στην αλλαγή των παγκόσμιων καιρικών μοτίβων και την ιδιαιτερότητα της Μεσογείου, αλλά και παρουσιάζοντας τι έδειξαν οι αναλύσεις των περιβαλλοντικών δειγμάτων που έχουν γίνει έως τώρα μετά τις πλημμύρες στη Θεσσαλία.
«Οι αυξανόμενες παγκόσμιες θερμοκρασίες αυξάνουν την υγρασία που μπορεί να κρατήσει η ατμόσφαιρα, με αποτέλεσμα περισσότερες καταιγίδες και έντονες βροχοπτώσεις αλλά παραδόξως και πιο έντονες περιόδους ξηρασίας καθώς εξατμίζεται περισσότερο νερό από τη γη και αλλάζουν τα παγκόσμια καιρικά μοτίβα».
«Οι κίνδυνοι ξηρασίας και πλημμύρας και οι συναφείς κοινωνικές ζημιές προβλέπεται να αυξηθούν περαιτέρω με κάθε βαθμό υπερθέρμανσης του πλανήτη. Πηγαίνουμε σε μία κατάσταση που θα είναι πρωτόγνωρη, και μάλιστα περιοχές, όπως η Μεσόγειος -και η χώρα μας- που ήταν κλασικό παράδειγμα της καμπύλης του κλίματος θα νιώσουν πιο έντονα τη διαφορά. Αυτό το σύμπλεγμα νερού, κλιματικής κρίσης και καταστροφών, έχει σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία πέρα από υποβάθμιση των υποδομών» υπογράμμισε.
Σε ό,τι αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πρόσφατων πλημμυρών στη Θεσσαλία επισήμανε την ανάγκη «να δούμε εάν υπάρχει επιμόλυνση σε βάθος χρόνου από φυτοφάρμακα, μέταλλα, υδρογονάνθρακες, που μπορεί να έχουν να μπει στο περιβάλλον μέσα από το νερό στα ιζήματα, και αντίστοιχα στο έδαφος, στα υπόγεια νερά».
Όπως εξήγησε, «ένα πρόβλημα που έχει η επιστημονική πληροφορία είναι ότι λέμε πως μετρήσαμε κάτι, όμως το αποτέλεσμα επηρεάζεται από το πότε μετρήσαμε, πώς μετρήσαμε και πού. Το πού, το πότε, το πώς και το τι επηρεάζουν, άρα θα πρέπει να είμαστε απολύτως σαφείς, ώστε να έχουμε την πλήρη εικόνα».
Για τις πρώτες καταγραφές που έγιναν από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, το ΙΓΜΕ και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας σημείωσε πως επιλέχθηκαν 350 θέσεις δειγματοληψίας ιζημάτων λάσπης και εδάφους για την προκαταρκτική έρευνα εκτίμησης των πλημμυρικών φαινομένων στο έδαφος. Οι θέσεις δειγματοληψίας καθορίστηκαν σε δύο ζώνες, κατά μήκος της κύριας κοίτης του Πηνειού, καθώς και σε επιλεγμένες θέσεις στις υπόλοιπες πλημμυρισμένες περιοχές.
