Συγκλήθηκε την Τρίτη (03/06) η Διοικητική Ολομέλεια του Ανωτάτου Δικαστηρίου, όπου οι αρεοπαγίτες και οι αντεισαγγελείς ψήφισαν για πρώτη φορά τους προτεινόμενους δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι θα περάσουν από τη Βουλή και το υπουργικό συμβούλιο για να επιλεγούν τελικά για την ηγεσία της Δικαιοσύνης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το dikastiko.gr, την πρώτη στην επετηρίδα αρχαιότητας και Αντιπρόεδρο του Ανωτάτου Δικαστηρίου Αλεξάνδρα Αποστολάκη, επέλεξε ως επικρατέστερη μεταξύ των συναδέλφων της για τη θέση της Πρόεδρου του Αρείου Πάγου και μάλιστα με μεγάλο αριθμό ψήφων, η Διοικητική Ολομέλεια του δικαστηρίου.
Ως επικρατέστερος με μεγάλη επίσης συγκέντρωση ψήφων για τη θέση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, επελέγη ο Κων/νος Τζαβέλλας.
Πρόκειται για την πρώτη ψηφοφορία που διενεργείται μετά την ψήφιση της σχετικής διάταξης, με την οποία οι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί του Ανωτάτου Δικαστηρίου γνωμοδοτούν σχετικά με τους 3-5 επικρατέστερους για τη θέση του προέδρου και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου καθώς και για τους αντιπροέδρους.
Την τελική επιλογή θα κάνει το υπουργικό συμβούλιο αλλά είναι προφανές πως η (μη δεσμευτική) άποψη των δικαστών δεν μπορεί να μη ληφθεί σοβαρά υπόψιν από την κυβέρνηση.
Τα ονόματα
Η ψηφοφορία για τους επικρατέστερους για την προεδρία του Αρείου Πάγου ανέδειξε πρώτη την αντιπρόεδρο Αλεξάνδρα Αποστολάκη, και ακολουθούν η αντιπρόεδρος Αγάπη Τζουλιαδάκη και Σπυρίδων-Στέφανος Πανταζόπουλος, η αντιπρόεδρος και διευθύντρια της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών Αναστασία Παπαδοπούλου, Παναγιώτης Βενιζελέας, Αικατερίνη Χονδρορίζου, Σωκράτης Πλαστήρας και ο Γιώργος Σχοινοχωρίτης.
Κοινό χαρακτηριστικό για τους πέντε πρώτους είναι το γεγονός ότι είναι ψηλά στην επετηρίδα και ενδεικτικά είναι της ίδιας «σειράς», αφού εισήχθησαν στο δικαστικό σώμα στο διαγωνισμό του 1989. Δηλαδή οι δικαστές ψήφισαν και «αρχαιότητα».
Οι αντιπρόεδροι
Για τις θέσεις των αντιπροέδρων τις προτιμήσεις συγκέντρωσαν οι Παναγιώτης Βενιζελέας( ήταν στην επιλογή και για πρόεδρος), Χρυσούλα Πλατιά, Σωκράτης Πλαστήρας (επίσης ψηφίστηκε και για πρόεδρος) και Γιώργος Σχοινοχωρίτης (επίσης μεταξύ όσων ψηφίστηκαν για την προεδρία). Είναι προφανές πως οι εν λόγω δικαστικοί λειτουργοί (που είναι όλοι της σειράς του διαγωνισμού του 1991) ψηφίστηκαν με τη λογική «κάνουν για πρόεδροι αλλά σίγουρα πρέπει να γίνουν αντιπρόεδροι».
Εισαγγελέας
Για την κάλυψη της θέσης του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου πρώτος με μεγάλη διαφορά μεταξύ των συναδέλφων του ψηφίστηκε ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Κων/νος Τζαβέλλας. Ακολούθησαν οι αντεισαγγελείς Αναστάσιος Σκάρας και Βασίλης Φλωρίδης (αδελφός του Υπουργού Δικαιοσύνης), Ελένη Καρκαμπούνα, Ελένη Κοντακτσή και Μαρία Γκανέ.
Η νέα διάταξη
Υπενθυμίζεται ότι, ήδη ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης έστειλε από τις αρχές Μαΐου την σχετική πρόσκληση προς την ηγεσία του Δικαστηρίου ώστε να εφαρμοστεί για πρώτη φορά ο νόμος που ψηφίστηκε τον Ιούλιο του 2024 με βάσει τον οποίο θα κληθούν οι διοικητικές ολομέλειες των δικαστηρίων να αναδείξουν σε μυστική ψηφοφορία τις επιλογές τους.
Η γνώμη των Ολομελειών, Αρείου Πάγου και Εισαγγελίας, είναι γνωμοδοτική και όχι δεσμευτική αλλά προφανώς η άποψη των δικαστών είναι δύσκολο να αγνοηθεί από το υπουργικό συμβούλιο που θα κάνει την τελική επιλογή μετά από εισήγηση του Υπουργού Δικαιοσύνης.
Όπως αναφέρεται η εκλογική διαδικασία – για μια ακόμα χρονιά – θα αλλάξει ριζικά την ανθρωπογεωγραφία του Αρείου Πάγου δεδομένου ότι αποχωρούν η Πρόεδρος και η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, οκτώ αντιπρόεδροι του δικαστηρίου, αριθμός εξαιρετικά μεγάλος, αφού ο συνολικός αριθμός τους είναι 11 καθώς και έντεκα αρεοπαγίτες, αριθμός επίσης μεγάλος για τα δεδομένα του Ανωτάτου Δικαστηρίου.
Η διαδικασία επιλογής
Μετά και τις αλλαγές που υιοθετήθηκαν την τελευταία στιγμή από το υπουργείο Δικαιοσύνης ύστερα και από πρόταση των Ολομελειών των Ανωτάτων Δικαστηρίων:
Η επιλογή Προέδρου πρέπει να γίνεται μεταξύ των Αντιπροέδρων και των δέκα (10) αρχαιοτέρων μελών της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου που δεν αφυπηρετούν το έτος της προαγωγής.
Για κάθε μία (1) θέση αφυπηρετούντος Αντιπροέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, στον αριθμό των υποψηφίων προς επιλογή προστίθεται το επόμενο κατά σειρά αρχαιότητας μέλος της οικείας Ολομέλειας που έχει τα νόμιμα προσόντα και δεν αφυπηρετεί το έτος της προαγωγής.
Για κάθε μία (1) θέση αφυπηρετούντος Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου, στον αριθμό των υποψηφίων προς επιλογή προστίθενται τα τέσσερα (4) επόμενα κατά σειρά αρχαιότητας μέλη της οικείας Ολομέλειας που έχουν τα νόμιμα προσόντα και δεν αφυπηρετούν κατά το έτος της προαγωγής,
Η επιλογή Αντιπροέδρου γίνεται μεταξύ των δέκα (10) αρχαιοτέρων μελών της Ολομέλειας του Ανωτάτου Δικαστηρίου που δεν αφυπηρετούν κατά το έτος της προαγωγής, ενώ ο αριθμός των υποψηφίων προς επιλογή αυξάνεται για κάθε επιπλέον θέση Αντιπροέδρου με τα επόμενα τέσσερα (4) κατά σειρά αρχαιότητας μέλη της Ολομέλειας του οικείου Ανωτάτου Δικαστηρίου που δεν αφυπηρετούν κατά το έτος της προαγωγής.
Ως προς τον αριθμό των ψήφων, διατηρείται η πολλαπλή ψήφος που προβλέφθηκε ήδη με το άρθρο 27 του ν. 5123/2024, προς τον σκοπό της διαφύλαξης της εσωτερικής γαλήνης του σώματος και των καλών σχέσεων μεταξύ των δικαστών, καθώς και προς διευκόλυνση των μελών του Δικαστηρίου, τα οποία καλούνται να επιλέξουν μεταξύ περισσοτέρων ικανότατων και πολύπειρων συναδέλφων, και προβλέπεται, περαιτέρω, ακριβώς προς διασφάλιση των ανωτέρω, ως υποχρεωτική, επί ποινή ακυρότητας του ψηφοδελτίου:
- ως προς τη θέση του Προέδρου των Ανωτάτων Δικαστηρίων, η επιλογή τριών (κατ’ ελάχιστο όριο) έως πέντε (κατά ανώτατο όριο) υποψήφιων δικαστικών λειτουργών,
- ως προς τη θέση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η επιλογή τριών (κατ’ελάχιστο όριο) έως πέντε (κατά ανώτατο όριο) υποψήφιων δικαστικών ή εισαγγελικών λειτουργών στην ψηφοφορία της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου, και υποχρεωτικά η επιλογή τριών εισαγγελικών λειτουργών στην ψηφοφορία της Ολομέλειας της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου.
Με την επιβολή ενός κατώτατου ορίου ψήφων διαφυλάσσεται η εσωτερική γαλήνη του σώματος, καθώς αποφεύγεται το ενδεχόμενο της ψήφισης ενός μόνο δικαστικού λειτουργού, ενώ, εξάλλου, με την επιβολή ανώτατου ορίου ψήφων αποφεύγεται ο κίνδυνος της διασποράς των επιλογών σε τέτοιο βαθμό ώστε να αναιρείται κατ’ ουσίαν ο σκοπός της ρύθμισης, ήτοι η έκφραση σαφούς γνώμης του δικαστικού σώματος ως προς την ηγεσία του.
