Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Τι κι αν ο εμπορικός πόλεμος έχει δημιουργήσει κλίμα έντονης αντιπαράθεσης μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Πεκίνου και οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου βρίσκονται σε διαρκή κόντρα; Οι μεγαλύτεροι διαχειριστές κεφαλαίων στον κόσμο, πανίσχυρα funds και τραπεζικοί κολοσσοί ετοιμάζονται κονταροχτυπηθούν, αλλά και να συνεργαστούν μέσα στο 2020, λόγω του «big bang» που λαμβάνει χώρα σε μία αγορά μεγέθους 45 τρισ. δολαρίων.
Ποια είναι αυτή η αγορά; Ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της Κίνας, ο οποίος... ανοίγει τις πόρτες του από φέτος για να υποδεχθεί ανταγωνιστές από ολόκληρο τον κόσμο και, όπως είναι φυσικό, οι «μεγάλοι» της Wall Street έχουν τον πρώτο λόγο. Από το περασμένο καλοκαίρι, υψηλόβαθμα στελέχη αμερικανικών μεγαθηρίων, όπως της JP Morgan και της Goldman Sachs, ξεκίνησαν επαφές με τις ρυθμιστικές αρχές του Πεκίνου (κεντρική τράπεζα και επιτροπή κεφαλαιαγοράς) για να προετοιμαστούν για τη μεγάλη «απόβαση» στην Κίνα.
Το Πεκίνο εδώ και λίγα χρόνια έχει αποφασίσει να ανοίξει τον χρηματοπιστωτικό κλάδο, αρχίζοντας από τη λειτουργία hedge funds, ενώ μέσα στο 2020 επιταχύνει τις εξελίξεις, επιτρέποντας σε ξένες εταιρείες να εγκατασταθούν στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Μέχρι πρότινος, για να δραστηριοποιηθεί μια ξένη τράπεζα ή fund στην Κίνα, έπρεπε να συνεργαστεί με κάποια κινεζική εταιρεία.
Μέσα στο 2018, το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι ξένοι επενδυτές θα έχουν τη δυνατότητα να αποκτούν ποσοστό 51% σε χρηματιστηριακές εταιρείες, από 49% που ήταν το ανώτατο όριο. Μιλάμε για μία αγορά που μπορεί να αποφέρει περί τα 9 δισ. δολάρια σε ετήσια κέρδη για τους κολοσσούς που θα κερδίσουν δεσπόζουσα θέση. Μέσα στο 2019 η κινεζική κυβέρνηση άνοιξε τον δρόμο, επιτρέποντας την πλήρη εξαγορά εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων από πολυεθνικούς κολοσσούς. Επέτρεψε, επίσης, σε ξένες εταιρείες να αποκτούν τον έλεγχο σε ασφαλιστικές εταιρείες και εταιρείες διαχείρισης μετοχών και αμοιβαίων κεφαλαίων.
Από το 2020 οι κανόνες χαλαρώνουν ακόμη περισσότερο και οι ξένοι παίκτες θα μπορούν να ιδρύουν τις δικές τους εταιρείες. Ειδικότερα, τον περασμένο Ιούλιο, η κινεζική κυβέρνηση παρουσίασε 11 μέτρα για το άνοιγμα του χρηματοοικονομικού κλάδου, από τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες, έως τα αμοιβαία κεφάλαια, τους διαχειριστές κεφαλαίων, τις χρηματιστηριακές και τις εταιρείες παραγώγων. Οι αλλαγές θα λάβουν χώρα μέσα στους πρώτους μήνες του 2020, έναν χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό.
Τράπεζες - χρηματιστηριακές
Και μόνο το γεγονός ότι τα κέρδη του κλάδου εμπορικής τραπεζικής εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 8,5 δισ. δολάρια το 2030, είναι αρκετό για να γίνει αντιληπτό το πόσο ελκυστική είναι η είσοδος στην κινεζική τραπεζική αγορά. Αν και αναλυτές εκτιμούν ότι οι μεγαλύτερες τράπεζες του πλανήτη θα ενδιαφερθούν στο δεύτερο κύμα εισόδου και όχι στο πρώτο, η παρουσία τους στην Κίνα αρχίζει να γίνεται αισθητή. Οι UBS, Nomura και JP Morgan κατέχουν ήδη πλειοψηφικό ποσοστό σε κινεζικές κοινοπραξίες στον τομέα της επενδυτικής τραπεζικής, ενώ οι Goldman Sachs, Morgan Stanley και Credit Suisse έχουν αιτηθεί την εξαγορά ποσοστού 51% σε αντίστοιχες συνεργασίες. Η Citigroup ετοιμάζεται να ιδρύσει τη δική της χρηματιστηριακή στην Κίνα, χωρίς τη... συνδρομή κάποιου εγχώριου παίκτη, ενώ κάτι ανάλογο ετοιμάζει και η Societe Generale.
Ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ έχει ξεκαθαρίσει ότι το άνοιγμα του χρηματοπιστωτικού κλάδου θα γίνει με τους όρους που θα θέσει η Κίνα και οι αρμόδιες αρχές θα παρακολουθούν πολύ στενά τις εξελίξεις, καθώς στόχος είναι να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός και να εκσυγχρονιστούν οι προσφερόμενες υπηρεσίες και όχι να παραγκωνιστούν οι τοπικοί παίκτες. Η αγορά μετοχών και ομολόγων της Κίνας αγγίζει τα 21 τρισ. δολάρια και σε αυτήν δραστηριοποιούνται πάνω από 120 εταιρείες οι οποίες διαθέτουν συνολικά περίπου όσα κεφάλαια διαχειρίζεται μόνη της η Goldman.
Ασφαλιστικές
Μπορεί οι τράπεζες να έχουν την αίγλη, όμως ο ασφαλιστικός κλάδος είναι αυτός που αναμένεται να προσελκύσει τα μεγαλύτερα ονόματα. Κορυφαίες ασφαλιστικές εταιρείες του πλανήτη έχουν προσπαθήσει να δημιουργήσουν δεσμούς με την κινεζική αγορά, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ασφαλιστική αγορά στον κόσμο, με εγγεγραμμένα ασφάλιστρα που αγγίζουν τα 575 δισ. δολάρια.
Στα 11 μέτρα που ανακοινώθηκαν από την κυβέρνηση τον περασμένο Ιούλιο ήταν και η κατάργηση των περιορισμών ξένης ιδιοκτησίας σε ασφαλιστικές εταιρείες, από το 2020, έναντι του 2021 που είχε προγραμματιστεί. Συνολικά, 12 ξένες ασφαλιστικές εταιρείες έχουν μέχρι στιγμής επενδύσει περίπου 1 δισ. δολάρια στην κινεζική αγορά.
Η Allianz China Insurance Holding έλαβε τις απαραίτητες εγκρίσεις τον περασμένο Νοέμβριο και έγινε η πρώτη ασφαλιστική εταιρεία συμμετοχών που ανήκει εξολοκλήρου σε ξένη ιδιοκτησία και της επιτράπηκε η εγκατάσταση στην Κίνα. Η Standard Life Aberdeen και η κινεζική Tianjin TEDA έλαβαν την απαιτούμενη έγκριση τον περασμένο Μάρτιο για την ίδρυση της κοινοπραξίας Heng An Standard Life, της πρώτης ξένης ασφαλιστικής που δραστηριοποιείται στον κλάδο των συντάξεων στην Κίνα. Η γαλλική AXA δημιούργησε την ICBC-AXA Asset Management, η οποία άρχισε να λειτουργεί τον Μάιο και είναι η πρώτη ασφαλιστική κοινοπραξία στον τομέα διαχείρισης κεφαλαίων που λαμβάνει έγκριση στη χώρα.
Σημαντικός κλάδος είναι και αυτός των ασφαλίσεων υγείας, καθώς σήμερα στην Κίνα διατίθενται πάνω από 5.000 ασφαλιστικά προϊόντα που καλύπτουν όλο το φάσμα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και των υπηρεσιών υγείας. Τα ασφάλιστρα του κλάδου αυξήθηκαν με τον εντυπωσιακό ρυθμό του 30,7% μέσα στο 2019 και αναμένεται να ξεπεράσουν τα 250 δισ. δολάρια έως το 2025.
Αμοιβαία κεφάλαια - παράγωγα
Εξειδικευμένα funds στην αγορά των αμοιβαίων κεφαλαίων έχουν πραγματοποιήσει συναντήσεις με τις ρυθμιστικές αρχές της Κίνας και έχουν εκφράσει ενδιαφέρον να λάβουν άδεια λειτουργίας για 100% δικά τους Α/Κ. Πρόκειται για κεντρικούς παίκτες της διεθνούς σκηνής, όπως η Vanguard, η BlackRock, η Fidelity και η Schroders. Η JP Morgan από την πλευρά της κατέχει ήδη ποσοστό σε σχήμα αμοιβαίων κεφαλαίων και έχει συμφωνήσει να εξαγοράσει επιπλέον μερίδιο για να ανεβάσει τη συμμετοχή της και να έχει πλειοψηφικό πακέτο.
Η πρώτη ξένη χρηματιστηριακή εταιρεία στην Κίνα είναι η UBS, η οποία τον Δεκέμβριο του 2018 αύξησε το ποσοστό της στην UBS Securities στο 51%. Οι BlackRock και Temasek βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις με θυγατρική της China Construction Bank για την εξαγορά ποσοστού πλειοψηφίας σε μια νέα εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων. Η Amundi έχει λάβει έγκριση να αποκτήσει ποσοστό που θα της δώσει τον έλεγχο σε κοινοπραξία διαχείρισης περιουσίας με θυγατρική της Bank of China.
Από την Πρωτοχρονιά του 2020 ξένοι επενδυτές έχουν τη δυνατότητα να ιδρύσουν τις δικές τους εταιρείες για τη διαπραγμάτευση παραγώγων σε μία αγορά που απαριθμεί ήδη 150 εγχώριους παίκτες και απέφερε στο α’ εξάμηνο του 2019 συνολικά κέρδη ύψους 485 εκατ. δολαρίων. Η αγορά παραγώγων της Κίνας δεν είναι ακόμη τόσο ελκυστική λόγω των περιορισμών που υφίστανται, όμως αναμένονται αλλαγές που θα ανοίξουν το... παιχνίδι.
Το χρονικό του «ανοίγματος»
Ιούνιος 2017: Η HSBC έλαβε έγκριση για τη λειτουργία της HSBC Qianhai Securities, της πρώτης κοινοπραξίας παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών για εισηγμένες στην Κίνα που το 51% ανήκει σε ξένη εταιρεία.
Αύγουστος 2018: Αποσύρονται οι περιορισμοί στο ιδιοκτησιακό καθεστώς για τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων, επιτρέποντας στους ξένους την ίδια πρόσβαση στην αγορά με τους εγχώριους παίκτες.
Απρίλιος 2019: Ο δείκτης Bloomberg Barclays Global Aggregate άρχισε τη σταδιακά εισαγωγή 364 κινεζικών ομολόγων σε μία διαδικασία που θα διαρκέσει 30 μήνες.
Μάιος 2019: Η κινεζική ρυθμιστική αρχή τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών (CBIRC) δεσμεύτηκε να παρουσιάσει επιπλέον μέτρα για το άνοιγμα του τραπεζικού κλάδου. Στις αλλαγές περιλαμβάνεται η κατάργηση της απαίτησης συγκεκριμένου επιπέδου κεφαλαίων για ξένες τράπεζες που θέλουν να ιδρύσουν ένα νομικό πρόσωπο ή υποκατάστημα στην Κίνα. Επιπλέον, καταργούνται οι διαδικασίες έγκρισης για ξένες τράπεζες που θέλουν να διεξαγάγουν δραστηριότητες σε γουάν και μειώνεται το όριο των προθεσμιακών καταθέσεων σε γουάν που δέχονται ξένες τράπεζες.
Ιούλιος 2019: Το Πεκίνο ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει πλήρως τους περιορισμούς ξένης ιδιοκτησίας για χρηματιστηριακές, εταιρείες παραγώγων και ασφαλιστικές, από το 2020, έναν χρόνο νωρίτερα από τον αρχικό πλάνο, παρουσιάζοντας μια δέσμη 11 μέτρων.
Οκτώβριος 2019: Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς της Κίνας ανακοίνωσε την επίσημη κατάργηση των περιορισμών ξένης ιδιοκτησίας για εταιρείες διαχείρισης κεφαλαίων από την 1η Απριλίου του 2020. Παράλληλα, η κυβέρνηση αναθεώρησε το νομικό πλαίσιο, έτσι ώστε οι ξένες τράπεζες να μπορούν να ιδρύουν υποκαταστήματα και θυγατρικές ταυτόχρονα και να δέχονται προθεσμιακές καταθέσεις σε γουάν με ελάχιστο όριο τα 0,5 εκατ. γουάν, από 1 εκατ. γουάν προηγουμένως.
Φεβρουάριος 2020: Η JP Morgan θα συμπεριλάβει σταδιακά στα χαρτοφυλάκιά της 9 κινεζικά κρατικά ομόλογα.
*Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 10ης Ιανουαρίου
