Ο αναξιοποίητος θησαυρός των κρατικών ακινήτων

Ο αναξιοποίητος θησαυρός των κρατικών ακινήτων

Το εγχείρημα της αξιοποίησης των κρατικών ακινήτων παραπέμπει στην παροιμιώδη έκφραση «ποιος θα βγάλει το φίδι από την τρύπα». Όλοι το βλέπουν, οι περισσότεροι κατανοούν ότι πρέπει να βγει, εκπονώντας στρατηγικά σχέδια, αλλά, εν τέλει, το…συμπαθές κατά ​τα ​άλλα ερπετό παραμένει στην τρύπα του. 

​​Εδώ και δεκαετίες για όλες τις κυβερνήσεις τα κρατικά ακίνητα αποτελούν αναξιοποίητο «θησαυρό», ο οποίος εάν αναδειχθεί θα μπορούσε να αποφέρει ισχυρά πολλαπλασιαστικά οφέλη για την ελληνική οικονομία. 

Το εν λόγω project προσπαθεί να φέρει εις πέρας και η παρούσα κυβέρνηση και γι’ αυτό η υπαγωγή του Κτηματολογίου στο υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης ισχυροποιεί τις προσδοκίες. Ιδιαίτερη αναφορά στο συγκεκριμένο έργο γίνεται και στον κρατικό προϋπολογισμό του 2021, ενώ στο υπουργείο Οικονομικών συστάθηκε, πρόσφατα, ομάδα εργασίας με αντικείμενο την παρακολούθηση της μελέτης σχετικά με τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία. 

Συντονιστής της εν λόγω επιτροπής είναι ο Χρήστος Τριαντόπουλος, Γενικός Γραμματέας Οικονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, ενώ, μεταξύ των μελών του, ανήκουν στελέχη της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας. Την εκπόνηση της μελέτης θα αναθέσει σε εξειδικευμένη εταιρεία το υπερταμείο.

Κοιμώμενος γίγαντας

Η λίστα των μεταρρυθμίσεων-«δύσκολων αποστολών» που θα πρέπει να ολοκληρώσει η παρούσα κυβέρνηση σχετίζεται και με την αξιοποίηση των κρατικών ακινήτων. Η ΕΤΑΔ, που έχει ενταχθεί στο υπερταμείο, αποτελεί τον μεγαλύτερο ιδιοκτήτη ιδιωτικών ακινήτων του Δημοσίου με χαρτοφυλάκιο άνω των 72.000 ακινήτων σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ένα κλάσμα όμως, από αυτά κυρίως τουριστικά ακίνητα, αποδίδει εισόδημα στο Δημόσιο, καθώς σημαντικός αριθμός ιδιοκτησιών αντιστοιχεί σε οικόπεδα, νησίδες, αγροτεμάχια που είναι ιδιαίτερα δύσκολο να αξιοποιηθούν. Οι Αλυκές του Μεσολογγίου, έκτασης 73,4 στρεμμάτων, αποτελούν ένα από τα μεγαλύτερα ακίνητα του χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ, ενώ σημαντικού μεγέθους (12 χιλ. στρεμ.) είναι και οι Βοσκότοποι στην περιοχή Γρίππα του Κιλκίς.

Σύμφωνα με παλαιότερη-λίγο πριν ξεσπάσει η χρηματοοικονομική κρίση του 2010- εκτίμηση της Τράπεζας της Ελλάδος, η αξία της κρατικής ακίνητης περιουσίας (κεντρικής κυβέρνησης, ΟΤΕ, κληροδοτημάτων, δημοσίων επιχειρήσεων) τοποθετείται σε 300 δισ. ευρώ. Το μέγεθος όμως, αυτό δεν κατάφερε να κινητοποιήσει τον κρατικό μηχανισμό, καθώς οι «παλιές αμαρτίες» ήταν πολλές και λειτούργησαν ως τροχοπέδη.

 Προτού δηλαδή, συσταθεί η ΕΤΑΔ, όπου πέρασαν τέσσερις επιμέρους εταιρείες διαχείρισης και αξιοποίησης δημόσιων ακινήτων (ΕΤΑ, Ολυμπιακά Ακίνητα, ΚΕΔ και Παράκτιο Αττικό Μέτωπο), κάθε φορέας ή υπουργείο είχε την ευθύνη της αξιοποίησης της “δικής του” ακίνητης περιουσίας είτε µέσα από τους ήδη υπάρχοντες γραφειοκρατικούς µηχανισµούς είτε συγκροτώντας κατά περίπτωση εταιρίες που είχαν στο χαρτοφυλάκιό τους περιορισµένο αριθµό ακινήτων.

Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την μη κτηματογράφηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου που έχει οδηγήσει στην καταπάτηση ακινήτων – «φιλέτων» είναι οι βασικοί λόγοι για τους οποίους το εγχείρημα της αξιοποίησης των κρατικών ακινήτων είχε στεφθεί με αποτυχία. Κι έχει τροφοδοτήσει αντιδικίες με ιδιώτες, όπως η δικαστική διαμάχη της ΕΤΑΔ με τον όμιλο Μαντωνανάκη, που διεκδικεί από την εταιρεία 1,2 δισ. ευρώ.