Κίνδυνος να χαθούν μόνιμα 4 στις 10 δουλειές

Κίνδυνος να χαθούν μόνιμα 4 στις 10 δουλειές

Δεκάδες εκατομμύρια χαμένες θέσεις εργασίας που δεν θα ανακτηθούν ποτέ αναμένεται να αφήσει πίσω της η κρίση της πανδημίας. Τα lockdown και η επακόλουθη πρωτοφανής ύφεση, σε συνδυασμό με την τρομακτική επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλάζουν πλήρως το τοπίο στην παγκόσμια αγορά εργασίας με τις εκτιμήσεις να αναφέρουν ότι το 42% των θέσεων εργασίας που χάνονται, χάνονται για πάντα. 

Η εικόνα που περιγράφεται στην έκθεση του ΟΟΣΑ είναι τουλάχιστον ζοφερή, με τον οργανισμό να προβλέπει ότι η ανεργία δεν θα επιστρέψει στα προ κρίσης επίπεδα πριν το 2022 και δεν αποκλείεται η απασχόληση να κινείται για πάντα σε πιο χαμηλά επίπεδα. Την ίδια ώρα, ο Άντριου Γιάνγκ, πρώην υποψήφιος για το χρίσμα του Ρεπουμπλικανικού κόμματος και ιδρυτής του Humanity Forward εξέφρασε χθες την ανησυχία του για τον αντίκτυπο που θα έχουν στην αγορά εργασίας οι τρέχουσες εξελίξεις.

Μόνο στις ΗΠΑ καταγράφονται 38-39 εκατομμύρια επιδόματα ανεργίας τα οποία δεν αντανακλούν πλήρως το μέγεθος του προβλήματος καθώς δεν είναι όλοι σε θέση να καταθέσουν αίτηση. Σύμφωνα με τον ίδιο το 42% αυτών των θέσεων εργασίας ή περίπου 16 εκατομμύρια χάθηκαν για πάντα. Συγκριτικά, κατά τη διάρκεια της παγκόσμιας κρίσης του 2008-09 χάθηκαν περίπου 9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, συνεπώς μιλάμε για μία πολύ μεγαλύτερη καταστροφή που δεν έχει προηγούμενο. 

Από την πλευρά του, ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι η ανεργία παγκοσμίως προβλέπεται να φτάσει στο 10% στις χώρες του οργανισμού στο τέλος του 2020, έναντι 5,3% στο τέλος του 2019, ενώ δεν αποκλείεται να φτάσει ή και να ξεπεράσει το 12% στην περίπτωση δεύτερου κύματος της πανδημίας. Στις ΗΠΑ, μάλιστα, ενδέχεται να αγγίξει το «αστρονομικό» για τα προ κρίσης δεδομένα επίπεδο του 17%, όταν προς το τέλος του 2019 κατέγραφε διαδοχικά ιστορικά χαμηλά. 

Όσο για την ανάκαμψη των θέσεων εργασίας αυτή μετατίθεται για μετά το 2021, καθώς ακόμη και στο δ’ τρίμηνο του επόμενου έτους η ανεργία εκτιμάται ότι θα βρίσκεται πολύ πάνω από τα προ κορονοϊού επίπεδα. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η πανδημία μπορεί να κοστίσει 400 εκατ. θέσεις εργασίας στο β΄ τρίμηνο και το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα καταφέρει ποτέ η παγκόσμια οικονομία να ανακτήσει πλήρως τις χαμένες δουλειές.

Ένα ακόμα απογοητευτικό στοιχείο που δείχνει το μέγεθος της καταστροφής είναι η μείωση των καταγεγραμμένων ωρών εργασίας που σε ορισμένες χώρες είναι 10 φορές μεγαλύτερη σε σύγκριση με την κρίση του 2008-09. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας εκτιμά ότι στο τρίμηνο Απριλίου-Ιουνίου οι ώρες εργασίας παγκοσμίως μειώθηκαν κατά 14%, με την Αμερική να εμφανίζει πτώση 18,3% που αντιστοιχεί σε 70 εκατομμύρια θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. 

Στο γράφημα που ακολουθεί ο ΟΟΣΑ παραθέτει δύο πιθανά σενάρια για την εξέλιξη της ανεργίας. Το πρώτο σενάριο προβλέπει ένα κύμα ανεργίας και το δεύτερο σενάριο ένα δεύτερο κύμα. Και στα δύο σενάριο, το ποσοστό ανεργίας σε παγκόσμιο επίπεδο στο τέλος του 2021 θα είναι πολύ υψηλότερο από το 5,7% που διαμορφωνόταν πριν το ξέσπασμα της πανδημίας. 

Το χτύπημα στις θέσεις απασχόλησης είναι διαφορετικό από χώρα σε χώρα, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις τα στοιχεία είναι πραγματικά απίστευτα καθώς το ποσοστό της ανεργίας εξαιτίας της πανδημίας είναι σχεδόν διπλάσιο από το 2008-9. Στον Καναδά, για παράδειγμα, η ανεργία έχει ξεπεράσει το 13% όταν στο απόγειο της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης παρέμεινε κάτω από το 9%.

Στον αντίποδα, υπάρχουν χώρες που χτυπήθηκαν πολύ περισσότερο το 2008-09, εξαιτίας των διαφορετικών χαρακτηριστικών της κρίσης και της θέσης στην οποία τις πέτυχε η κρίση. Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η Ιαπωνία, η οποία βλέπει σήμερα την