Σε οικονομικές κυρώσεις, ενεργειακή ανεξαρτησία και μακροπρόθεσμη στρατιωτική υποστήριξη επικεντρώνονται τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενίσχυση της πίεσης στη Ρωσία και την ενδυνάμωση της θέσης της Ουκρανίας στη συνεχιζόμενη σύγκρουση. Τα μέτρα, τα οποία παρουσίασε το Σάββατο (10/05) η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατά τη διάσκεψη της «συμμαχίας των προθυμων», αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση της ΕΕ για μια στρατηγική και συντονισμένη ανταπόκριση. Οι δε κυρώσεις, έχουν ως στόχο την παράλυση του σκιώδους στόλου της Ρωσίας.
Ο σκιώδης στόλος της Ρωσίας
Ειδικότερα, κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής της ΕΕ είναι το προτεινόμενο 17ο πακέτο κυρώσεων, το οποίο στοχεύει τις μυστικές επιχειρήσεις της Ρωσίας. Το πακέτο αυτό θα επιβάλει κυρώσεις σε σχεδόν 200 πλοία του σκιώδους στόλου, υπερδιπλασιάζοντας τον αριθμό των πλοίων σε καθεστώς κυρώσεων σε 350.
Αυτά τα πλοία, που συχνά χρησιμοποιούνται για την παράκαμψη υφιστάμενων περιορισμών, είναι κρίσιμα για την οικονομική ανθεκτικότητα της Ρωσίας.
Σταδιακή κατάργηση των εισαγωγών ρωσικής ενέργειας
Ακόμη, η ΕΕ επιταχύνει την προσπάθειά της για ενεργειακή ανεξαρτησία από τη Ρωσία, μια κίνηση που η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε κρίσιμη για τον τερματισμό της εξάρτησης της Ευρώπης από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα. Στην αρχή του πολέμου, η ΕΕ ξόδευε 12 δισεκατομμύρια ευρώ μηνιαίως για ρωσική ενέργεια. Σήμερα, το ποσό αυτό έχει μειωθεί σε 1,8 δισεκατομμύρια ευρώ.
Για την πλήρη εξάλειψη αυτής της εξάρτησης, η ΕΕ προτείνει την απαγόρευση νέων συμβολαίων και εισαγωγών στην αγορά spot έως το τέλος του 2025, με πλήρη διακοπή όλων των εισαγωγών ρωσικού φυσικού αερίου –τόσο μέσω αγωγών όσο και LNG– έως το τέλος του 2027.
Επιπλέον, η φον ντερ Λάιεν ζήτησε κυρώσεις κατά της κοινοπραξίας Nord Stream II, σηματοδοτώντας το οριστικό τέλος της ρωσικής ενεργειακής επιρροής στην Ευρώπη.
Πρόταση για εκεχειρία και συντονισμένη πίεση
Συν τοις άλλοις, η πρόεδρος της Κομισιόν υποστήριξε μια 30ήμερη άνευ όρων εκεχειρία για την εκκίνηση ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων, μια κίνηση που περιέγραψε ως πιθανό σημείο καμπής, ενισχυμένη από την ανανεωμένη πίεση των ΗΠΑ προς τη Ρωσία υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Η πρόταση θέτει τη Ρωσία υπεύθυνη για τη συμμόρφωση, με την ΕΕ, τις ΗΠΑ και τις χώρες του G7 έτοιμες να συντονίσουν «ισχυρές κυρώσεις» εάν η Ρωσία παραβιάσει την εκεχειρία.
Μακροπρόθεσμη υποστήριξη
Για τη διασφάλιση της ασφάλειας της Ουκρανίας, η ΕΕ ενισχύει την ενσωμάτωσή της με την ουκρανική αμυντική βιομηχανία μέσω της πρότασης SAFE. Αυτή η πρωτοβουλία διευκολύνει τις κοινές προμήθειες και τις επενδύσεις στον ουκρανικό αμυντικό τομέα, προάγοντας την ανθεκτικότητα και τη διαλειτουργικότητα.
Έχει συσταθεί ειδική ομάδα εργασίας για την ενίσχυση της βιομηχανικής συνεργασίας, ιδιαίτερα σε drones και ηλεκτρονικό πόλεμο.
Αυτές οι προσπάθειες στοχεύουν στη μάθηση από τις προηγούμενες ρωσικές τακτικές και στην προετοιμασία για μελλοντικές απειλές, τοποθετώντας την Ουκρανία ως στρατηγικό εταίρο στην ευρωπαϊκή άμυνα.
Πιθανές Αντιδράσεις
Οι προτάσεις της ΕΕ είναι πιθανό να προκαλέσουν ποικίλες αντιδράσεις. Η Ουκρανία, με επικεφαλής τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αναμένεται να χαιρετίσει την εκεχειρία και την ενισχυμένη στρατιωτική υποστήριξη, καθώς ενισχύουν τη διαπραγματευτική της θέση και την αμυντική της ικανότητα. Ωστόσο, ορισμένοι Ουκρανοί αξιωματούχοι μπορεί να εκφράσουν επιφυλάξεις για την εξάρτηση από την τήρηση της εκεχειρίας από τη Ρωσία.
Η Ρωσία, από την πλευρά της, πιθανότατα θα απορρίψει τις νέες κυρώσεις και την απαγόρευση ενεργειακών εισαγωγών ως «εχθρικές», ενδεχομένως κλιμακώνοντας τη ρητορική ή τις κυβερνοεπιθέσεις.
Οι ΗΠΑ, υπό τον Τραμπ, μπορεί να υποστηρίξουν την πίεση στη Ρωσία, αλλά η δέσμευσή τους στην εκεχειρία θα εξαρτηθεί από εσωτερικές πολιτικές προτεραιότητες.
Εντός της ΕΕ, χώρες όπως η Πολωνία και οι Βαλτικές χώρες πιθανότατα θα υποστηρίξουν πλήρως τα μέτρα, ενώ κράτη όπως η Ουγγαρία μπορεί να αντιδράσουν στην πλήρη απαγόρευση ρωσικού φυσικού αερίου λόγω ενεργειακών εξαρτήσεων. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις είναι πιθανό να επαινέσουν την κατάργηση των ρωσικών ορυκτών καυσίμων, πιέζοντας για ταχύτερη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές.
Όπως κατέληξε η φον ντερ Λάιεν, «η εποχή των ρωσικών ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη πρέπει να τελειώσει». Με αυτά τα μέτρα, η ΕΕ όχι μόνο τερματίζει αυτή την εποχή αλλά και χαράσσει έναν δρόμο προς ένα ισχυρότερο, ενωμένο μέτωπο υπέρ της Ουκρανίας.
Πηγή: ΕΡΤ
