Η Ρωσία ενδέχεται να σχεδιάζει ευρείας κλίμακας επιθέσεις στις βόρειες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ, με τη συγκέντρωση έως και 600.000 στρατιωτών κοντά στα σύνορα με τη Φινλανδία και τις Βαλτικές χώρες, σύμφωνα με ανησυχητικές εκτιμήσεις πηγών της Συμμαχίας.
Δορυφορικές εικόνες αποκαλύπτουν συγκέντρωση ρωσικών δυνάμεων λίγα μόλις μίλια από τα σύνορα με τη Φινλανδία, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι η Μόσχα κατασκευάζει εγκαταστάσεις για τη στέγαση στρατευμάτων, υποδομές για αεροσκάφη και άλλες νέες στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε καίριες βάσεις.
Οι συγκεκριμένες ενδείξεις για τη συγκέντρωση όπλων και στρατευμάτων στην περιοχή ενισχύουν τις εκτιμήσεις, μεταξύ άλλων του πρωθυπουργού της Φινλανδίας και της γερμανικής υπηρεσίας πληροφοριών, ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν προετοιμάζεται για μια μακρά σύγκρουση με τη Δύση.
Έκθεση της φινλανδικής κυβέρνησης, την οποία επικαλέστηκε τον Δεκέμβριο η φινλανδική εφημερίδα Iltalehti, ανέφερε ότι το Ελσίνκι θεωρεί πιθανό το ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης εναντίον της Φινλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας και των χωρών της Βαλτικής.
«Η Ρωσία ενισχύει τη στρατιωτική της παρουσία και δραστηριότητα προς τη βορειοδυτική κατεύθυνση σε όλα τα επιχειρησιακά μέτωπα με τη μέγιστη ταχύτητα», προειδοποιεί η έκθεση.
Πηγές του ΝΑΤΟ που μίλησαν στην εφημερίδα φέρεται να δήλωσαν ότι η Μόσχα έχει προχωρήσει σε ασκήσεις με σενάρια επίθεσης κατά της ανατολικής πτέρυγας της Συμμαχίας και έχει καταρτίσει εκτιμήσεις κινδύνου για πιθανούς στόχους.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, μια συντονισμένη ρωσική επίθεση από διάφορες μονάδες θα μπορούσε να πλήξει ταυτόχρονα τις ακτές της Νορβηγίας, τη νότια Φινλανδία και τη Λαπωνία, το σουηδικό νησί Γκότλαντ, ακόμα και να διασπάσει τις γραμμές σε Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία.
Ωστόσο, ειδικοί εκτιμούν ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν είναι πιθανότερο να επιλέξει μικρής κλίμακας επιθέσεις, με σκοπό να προκαλέσει σύγχυση και διχασμό στο εσωτερικό του ΝΑΤΟ. Τέτοιες ενέργειες θα μπορούσαν να θέσουν τα μέλη της Συμμαχίας ενώπιον του διλήμματος εάν θα εφαρμόσουν την αρχή της συλλογικής άμυνας ή εάν θα επιτρέψουν στη Ρωσία να καταλάβει εδάφη ώστε να αποφευχθεί μια γενικευμένη ευρωπαϊκή σύρραξη.
Το 2017, η Μόσχα πραγματοποίησε επταήμερη στρατιωτική άσκηση με την ονομασία «επιχείρηση Zapad», που σημαίνει «Δύση» στα ρωσικά, κατά την οποία προσομοίωσε επιθέσεις εναντίον χωρών της Ανατολικής Ευρώπης
Οι ασκήσεις, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Δύσης, περιλάμβαναν περίπου 100.000 στρατιώτες και χιλιάδες τεθωρακισμένα οχήματα, με στόχο την κατάληψη της φανταστικής χώρας Βεσνορίγια, της οποίας το έδαφος έμοιαζε με εκείνο των κρατών της Βαλτικής.
«Οι Ρώσοι δεν έχουν εγκαταλείψει το επιθετικό τους σχέδιο, απλώς θέλουν να το εφαρμόσουν μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία», φέρεται να δήλωσε πηγή στην Iltalehti.
«Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, το σχέδιο εξακολουθεί να υπάρχει και η Ρωσία δεν έχει παραιτηθεί από την πρόθεση να το υλοποιήσει».
Αναλύοντας ένα πιθανό σχέδιο επίθεσης βασισμένο σε όσα έχει προσομοιώσει η Μόσχα στις ασκήσεις της, πηγές του ΝΑΤΟ εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε να επιτεθεί στους δυτικούς γείτονές της από ξηράς, θαλάσσης και αέρος.
Τα πιθανά σενάρια
Ένα σενάριο περιλαμβάνει την αποστολή αποβατικών δυνάμεων στη Λαπωνία της Φινλανδίας, με στόχο τη δημιουργία ζώνης ασφαλείας και την κατάληψη στρατηγικών σημείων, όπως το αεροδρόμιο του Ίβαλο. Η Μόσχα θα μπορούσε επίσης να εξαπολύσει αεροπορική επίθεση από τη Χερσόνησο Κόλα και να προωθήσει στρατεύματα στο νότιο τμήμα της χώρας, ενώ δεν αποκλείεται να εκτοξεύσει πυραύλους κατά του Ελσίνκι.
Παράλληλα, ρωσικές δυνάμεις θα μπορούσαν να επιτεθούν στο σουηδικό νησί Γκότλαντ, και να επιχειρήσουν εισβολή σε Εσθονία και Λετονία.
Μια πιθανή επίθεση στη Λιθουανία θα είχε κατά πάσα πιθανότητα στόχο την κατάληψη και την εξασφάλιση ζώνης γύρω από τον λεγόμενο Διάδρομο του Σουβάλκι, ο οποίος συνδέει τη Ρωσία με τον στρατιωτικοποιημένο ρωσικό θύλακα του Καλίνινγκραντ.
Ωστόσο, αυτή η εκτίμηση θεωρείται από τους ειδικούς ως το χειρότερο δυνατό σενάριο και βασίζεται σε δεδομένα στρατιωτικών πληροφοριών και στην πρόσφατη κινητικότητα ρωσικών μονάδων.
Πηγή: DailyMail
Ο Εντ Άρνολντ, ανώτερος ερευνητής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια στο Royal United Services Institute (RUSI), εξηγεί ότι μια τόσο μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση θα «διασκόρπιζε» υπερβολικά τις ρωσικές δυνάμεις.
«Θα ήταν πολύ δύσκολο για τη Ρωσία να εξαπολύσει μια ευρύτερη επίθεση σε πολλαπλούς στόχους στις βόρειες και ανατολικές πλευρές του ΝΑΤΟ», δήλωσε.
Το ρωσικό σενάριο θα μπορούσε να είναι τόσο περιορισμένο όσο η είσοδος σε έναν διάδρομο και η κατάληψη μερικών μιλίων εδάφους, διευρύνοντας τον διάδρομο κατά μερικά μίλια εκατέρωθεν.
«Αυτό θα έθετε το ΝΑΤΟ σε δύσκολη θέση ως προς το πώς να αντιδράσει, αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την ενεργοποίηση του Άρθρου 5 κ.λπ. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο η Ρωσία θα μπορούσε να επιχειρήσει επίθεση κατά του ΝΑΤΟ.
Ο Άρνολντ δήλωσε ότι ένα τέτοιου είδους μικρής κλίμακας σενάριο είναι «πιθανό» να συμβεί, χωρίς όμως να αποκλείει το ενδεχόμενο ευρύτερης σύρραξης.
Πώς αναπτύσσει τις δυνάμεις της η Ρωσία
Στην Πετροζαβόντσκ, περίπου 160 χιλιόμετρα από τα φινλανδικά σύνορα, έχουν κατασκευαστεί πρόσφατα αποθήκες, οι οποίες σύμφωνα με ειδικούς χρησιμοποιούνται για τη φύλαξη τεθωρακισμένων οχημάτων.
Στο Καμένκα, μόλις 55 χιλιόμετρα από τα σύνορα με τη Φινλανδία, έχουν εγκατασταθεί πάνω από 130 στρατιωτικές σκηνές από τον Φεβρουάριο, ικανές να στεγάσουν περίπου 2.000 στρατιώτες.
Μέχρι πρότινος κλειστή αεροπορική βάση Severomorsk-2 έχει πλέον τεθεί σε λειτουργία, με τα έργα ανακαίνισης να φαίνεται ότι έχουν ολοκληρωθεί τα τελευταία χρόνια.
Αρκετά ελικόπτερα φαίνονται σταθμευμένα σε χώρους δίπλα στον διάδρομο απογείωσης, που απέχει μόλις 180 χιλιόμετρα από τα φινλανδικά σύνορα και λιγότερο από 110 χιλιόμετρα από τη Νορβηγία.
Την ίδια στιγμή, στη βάση του Ολένια, περίπου 145 χιλιόμετρα από τη Φινλανδία, η δραστηριότητα φέρεται να είναι πλήρης. Σύμφωνα με πληροφορίες από το Κίεβο, ρωσικά βομβαρδιστικά που σταθμεύουν εκεί πραγματοποιούν επιθέσεις κατά ουκρανικών στόχων.
Αν και το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών δυνάμεων είναι αυτή τη στιγμή συγκεντρωμένο στην Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν φέρεται να στρέφει πλέον την προσοχή του στην ανασυγκρότηση στρατιωτικών δυνάμεων στη βορειοδυτική Ρωσία.
Το Κρεμλίνο σχεδιάζει την κατασκευή ενός νέου στρατηγείου στην πόλη Πετροζαβόντσκ, περίπου 160 χιλιόμετρα από τα φινλανδικά σύνορα, το οποίο θα μπορεί να διοικεί δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες τα επόμενα χρόνια.
Πηγές του ΝΑΤΟ εκτιμούν ότι η Μόσχα θα μπορούσε να συγκεντρώσει επιθετική δύναμη έως και 600.000 στρατιωτών κοντά στα σύνορα με τη Φινλανδία και τις χώρες της Βαλτικής, ενισχυμένη ενδεχομένως από μονάδες που θα επιστρέψουν από το ουκρανικό μέτωπο όταν τελειώσει ο πόλεμος.
Ο Ίαν Μποντ, αναπληρωτής διευθυντής του Centre for European Reform, δήλωσε στο BBC ότι ακόμη και αν επιτευχθεί πλήρης κατάπαυση του πυρός στην Ουκρανία, είναι απίθανο να περιοριστεί η επιθετικότητα του Πούτιν.
Ο Ρουσλάν Πούκοφ, διευθυντής του Κέντρου Ανάλυσης Στρατηγικών και Τεχνολογιών της Μόσχας, προειδοποίησε ότι «όταν τα στρατεύματα επιστρέψουν από την Ουκρανία, θα κοιτάζουν πέρα από τα σύνορα προς μια χώρα που θεωρούν εχθρό. Η λογική της τελευταίας δεκαετίας δείχνει ότι αναμένουμε κάποια σύγκρουση με το ΝΑΤΟ».
Μιλώντας στο Κογκρέσο των ΗΠΑ τον περασμένο μήνα, ο στρατηγός Κρίστοφερ Καβόλι, επικεφαλής των αμερικανικών δυνάμεων στην Ευρώπη, δήλωσε ότι «ο ρωσικός στρατός ανασυγκροτείται και αναπτύσσεται με ταχύτερο ρυθμό απ’ ό,τι περίμεναν οι περισσότεροι αναλυτές. Στην πραγματικότητα, ο ρωσικός στρατός σήμερα είναι μεγαλύτερος απ’ ό,τι ήταν στην αρχή του πολέμου».
Οι ρωσικές αμυντικές δαπάνες έχουν φτάσει στο 6% του ΑΕΠ φέτος, υπερδιπλάσιες σε σύγκριση με το 3,5% που ήταν στην έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, το 2022.
Η στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ έχει προχωρήσει τα τελευταία χρόνια στην ενίσχυση της ετοιμότητάς της στο πεδίο της μάχης, με εντατικές στρατιωτικές ασκήσεις κατά μήκος της ανατολικής της πτέρυγας — μεταξύ αυτών και οι ετήσιες ασκήσεις DEFENDER, οι οποίες βρίσκονται αυτή την περίοδο σε εξέλιξη στην περιοχή.
Στη νότια Φινλανδία, ο στρατός φέρεται να έχει πραγματοποιήσει ασκήσεις ανατίναξης γεφυρών σε περίπτωση εισβολής.
Μέσα στο πλαίσιο του πολέμου στην Ουκρανία, ο Βλαντίμιρ Πούτιν έχει δηλώσει πως στόχος του είναι να αποκαταστήσει όλα τα «ιστορικά εδάφη» της Ρωσίας, ενώ έχει συγκρίνει τον εαυτό του με τον Πέτρο τον Μέγα, τον τσάρο που διεξήγαγε πόλεμο κατά της Σουηδίας.
Λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η Μόσχα έχει διεξαγάγει την εκστρατεία της στην Ουκρανία, φινλανδική κυβερνητική έκθεση φέρεται να προειδοποιεί πως δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο επιθέσεων κατά αμάχων.
Η ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ στις 4 Απριλίου 2023, που επεκτείνει τα σύνορα της Συμμαχίας με τη Ρωσία κατά περισσότερα από 1.300 χιλιόμετρα, προκάλεσε έντονη οργή στη Μόσχα.
Ως απάντηση, ο Βλαντίμιρ Πούτιν ανακοίνωσε την επανίδρυση της «Στρατιωτικής Περιφέρειας του Λένινγκραντ» κοντά στα φινλανδικά σύνορα, καθώς και την ανάπτυξη πρόσθετων στρατιωτικών μονάδων στην περιοχή.
Τον περασμένο μήνα, ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, προειδοποίησε ότι τα νέα μέλη του ΝΑΤΟ είναι πλέον πιθανοί στόχοι πυρηνικής επίθεσης εάν το αποφασίσει η Μόσχα.
Ο Μεντβέντεφ, που έχει υιοθετήσει έναν από τους πιο επιθετικούς αντιδυτικούς λόγους στη Ρωσία, φάνηκε να αναφέρεται συγκεκριμένα στη Σουηδία και τη Φινλανδία, τις δύο τελευταίες χώρες που εντάχθηκαν στη δυτική στρατιωτική συμμαχία.
Την περασμένη εβδομάδα, η Μόσχα προειδοποίησε επίσης τη Βρετανία να μην ηγηθεί μιας «συμμαχίας των προθύμων» για την υποστήριξη της Ουκρανίας, δηλώνοντας πως κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε έναν πυρηνικό Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο.