Οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμφώνησαν την Πέμπτη να προχωρήσει η Ένωση στον καθορισμό ενός στόχου για τις εκπομπές ρύπων έως το 2040, τον οποίο προσπαθεί να επιτύχει πριν από τις παγκόσμιες διαπραγματεύσεις για το κλίμα του ΟΗΕ τον επόμενο μήνα.
Η ΕΕ προσπαθεί να θεσπίσει έναν νέο στόχο για τη μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% έως το 2040, προκειμένου να θέσει την Ένωση σε τροχιά για την επίτευξη μηδενικών εκπομπών έως το 2050 - κάτι που οι επιστήμονες θεωρούν ως ένα ουσιαστικό βήμα για την αποτροπή των χειρότερων επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ο στόχος για το 2040 αποσκοπεί να διατηρήσει την ΕΕ σε τροχιά μεταξύ της υφιστάμενης νομικά δεσμευτικής δέσμευσής της για μείωση των εκπομπών κατά 55% έως το 2030 και του στόχου για το 2050.
Οι ηγέτες των κυβερνήσεων της ΕΕ συμφώνησαν την Πέμπτη να προχωρήσουν με τον στόχο για το 2040, αλλά να αφήσουν τις λεπτομέρειες προς έγκριση από τους υπουργούς σε συνάντηση στις 4 Νοεμβρίου. Αυτό αποτελεί μια δύσκολη αποστολή, καθώς οι ηγέτες δεν έλυσαν βασικά σημεία διαφωνίας, όπως το ποσοστό του στόχου μείωσης των εκπομπών κατά 90% που μπορούν να επιτύχουν οι χώρες αγοράζοντας ξένα πιστωτικά δικαιώματα εκπομπών.
«Κανείς από εμάς δεν αμφισβητεί τον στόχο της προστασίας του κλίματος. Όλοι μας πιστεύουμε ότι πρέπει να συνδυάσουμε αυτό με την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας», δήλωσε ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς.
Οι ηγέτες συμφώνησαν να επιβάλουν ορισμένους όρους στον στόχο, αντανακλώντας τις ανησυχίες ορισμένων πρωτευουσών σχετικά με τον τρόπο χρηματοδότησης της μετάβασης σε οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα, παράλληλα με προτεραιότητες όπως η άμυνα κατά της ρωσικής επιθετικότητας και η αναζωογόνηση των επιχειρήσεων.
Στην κοινή δήλωση της συνόδου κορυφής, οι ηγέτες της ΕΕ δήλωσαν ότι ο στόχος για το 2040 θα πρέπει να περιλαμβάνει μια «ρήτρα αναθεώρησης» που θα επιτρέπει την ενδεχόμενη χαλάρωσή του στο
Χώρες όπως η Πολωνία έχουν υποστηρίξει ότι αυτό είναι απαραίτητο σε περίπτωση που οι πράσινες τεχνολογίες δεν αναπτυχθούν όπως έχει προγραμματιστεί ή οι οικονομικές συνθήκες εμποδίσουν τις επενδύσεις που απαιτούνται για την επίτευξη του κλιματικού στόχου.
Οι πλουσιότερες χώρες της Δύσης και του Βορρά, των οποίων η υιοθέτηση των ηλεκτρικών οχημάτων και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έχει ξεπεράσει εκείνη των φτωχότερων κρατών της ΕΕ, είναι πιο αισιόδοξες. Ωστόσο, και αυτές επιθυμούν πιο ευέλικτους στόχους, αντανακλώντας ανησυχίες όπως το γεγονός ότι τα δάση τους δυσκολεύονται να απορροφήσουν τις εκπομπές CO2 λόγω προβλημάτων όπως οι πυρκαγι
Οι ηγέτες ζήτησαν επίσης ότι, εάν τα δάση δεν αποδώσουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην απορρόφηση των εκπομπών CO2, άλλες βιομηχανίες δεν θα υποχρεωθούν να μειώσουν τις εκπομπές τους ταχύτερα για να επιτευχθεί ο στόχος του 2040.
Η χρηματοδότηση
Τον περασμένο μήνα, η ΕΕ δεν τήρησε την προθεσμία των Ηνωμένων Εθνών για την έγκριση του κλιματικού στόχου της και τώρα προσπαθεί να τον εγκρίνει πριν από τη συνάντηση των παγκόσμιων ηγετών στην κλιματική σύνοδο COP30 στις 6-7 Νοεμβρίου.
Παρά την επιδείνωση των ακραίων καιρικών φαινομένων σε όλο τον κόσμο, οι φιλόδοξες προσπάθειες για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής εξασθενούν. Στις ΗΠΑ, ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει καταργήσει τα μέτρα μείωσης των εκπομπών.
Οι αρχηγοί των κυβερνήσεων της ΕΕ επικέντρωσαν τις συνομιλίες τους στις λεγόμενες «ευνοϊκές συνθήκες» - χρηματοδότηση και υποστηρικτικές πολιτικές - που απαιτούνται για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, αποφεύγοντας ταυτόχρονα την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας για τους πολίτες και υποστηρίζοντας τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν φθηνές κινεζικές εισαγωγές και αμερ
Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας Ντικ Σουφ δήλωσε ότι αναμένει από την ΕΕ να παραμείνει προσηλωμένη στους κλιματικούς της στόχους, τους οποίους, τουλάχιστον για το 2030, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, η Ένωση είναι σε καλό δρόμο να επιτύχει. «Ωστόσο, θα πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά πώς θα τους διατηρήσουμε εφικτούς για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις», πρόσθεσε.
Νομοθεσία για το κλίμα
Οι Βρυξέλλες έχουν ήδη περιορίσει πολλές πολιτικές βιωσιμότητας φέτος, σε μια προσπάθεια να περιορίσουν την πολιτική αντίδραση, τόσο από τις κυβερνήσεις της ΕΕ όσο και από εμπορικούς εταίρους, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Κατάρ.
Επιδιώκοντας να ενισχύσει την υποστήριξη για τον κλιματικό στόχο του 2040, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε στους ηγέτες πριν από τη σύνοδο κορυφής ότι η μετάβαση σε μια καθαρή οικονομία ήταν η ευκαιρία της Ευρώπης να αναζωογονήσει τις βιομηχανίες και να μειώσει την εξάρτησή της από τις εισαγωγές από την Κίνα, η οποία κυριαρχεί στην κατασκευή τεχνολογιών όπως μπαταρίες και ηλιακοί συλλέκτες.
«Αυτή είναι μια σημαντική επιχειρηματική ευκαιρία για την Ευρώπη. Για να την αξιοποιήσουμε, απαιτείται σταθερότητα και αδιάκοπη προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τους ανταγωνιστές μας, ξεκινώντας από την Κίνα», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν σε επιστολή που είδε το Reuters και χρονολογείται στις 20 Οκτωβρίου.
Υποσχέθηκε επίσης να τροποποιήσει ορισμένα μέτρα για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένου του ελέγχου των τιμών στην επικείμενη αγορά άνθρακα για καύσιμα μεταφοράς και της ενίσχυσης του φόρου άνθρακα στα σύνορα της ΕΕ, ένα βασικό αίτημα της Γαλλίας. Οι Βρυξέλλες εξετάζουν επίσης το ενδεχόμενο να χαλαρώσουν την απαγόρευση των κινητήρων εσωτερικής καύσης το 2035, μετά από πιέσεις από τη Γερμανία και την Ιταλία.
