«Η οικονομία πήγε πολύ καλύτερα από ό,τι νομίζαμε». «Θα ολοκληρώσουμε τη χρονιά, παρά το shutdown με αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 3%».
Με αυτές τις δηλώσεις στο «Face the Nation» του CBS News υποδέχθηκε χθες Κυριακή τη νέα εβδομάδα ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, προσπαθώντας να υπεραμυνθεί των εκθέσεων που υποδεικνύουν ότι οι Αμερικανοί είναι απαισιόδοξοι για την πορεία της οικονομίας.
Ο Μπέσεντ υποστήριξε ότι εξελίσσεται «πολύ δυνατά» η εορταστική περίοδος για την οικονομία, προέβλεψε ότι οι ΗΠΑ θα κλείσουν το έτος με αύξηση 3% του πραγματικού ΑΕΠ, ενώ σχολίασε ότι η απαισιοδοξία και οι απόψεις των Αμερικανών καταναλωτών σχετικά με την «προσιτή» τιμή έχουν επηρεαστεί από τη μονομερή κάλυψη της οικονομίας από τα μέσα ενημέρωσης.
Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική οικονομία συνεχίζει να μας εκπλήσσει. Παρά το γεγονός ότι το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν συρρικνώθηκε κατά 0,6% σε ετήσια βάση για τους πρώτους τρεις μήνες του 2025 σύμφωνα με το Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης, εντούτοις το δεύτερο τρίμηνο του έτους κάλυψε σημαντικό έδαφος και σημείωσε αύξηση 3,8%.
Σημειωτέον ότι οι αρχικές εκτιμήσεις για τις επιδόσεις της οικονομίας το τρίτο τρίμηνο έχουν προγραμματιστεί να δημοσιευτούν στις 23 Δεκεμβρίου. Σύμφωνα πάντως με την τελευταία εκτίμηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας της Ατλάντα στις 5 Δεκεμβρίου, η ετήσια αύξηση του ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο αναμένεται πέριξ του 3,5%.
Οι παραπάνω εκτιμήσεις κινούνται σε αντίθετο κλίμα με την πρόσφατη έρευνα καταναλωτικού κλίματος του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, σύμφωνα με την οποία ναι μεν βρισκόμαστε στις 53,3 μονάδες τον Δεκέμβριο, σημειώνοντας αύξηση 4,5% σε σχέση με τον Νοέμβριο, όμως ανοίγοντας το πλάνο συνειδητοποιεί κανείς ότι βρισκόμαστε 28% κάτω από την ίδια εποχή πέρυσι.
Εν ολίγοις, οι καταναλωτές, των οποίων οι δαπάνες αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 70% του ΑΕΠ των ΗΠΑ, παραμένουν απαισιόδοξοι για την κατάσταση της οικονομίας. (σ.σ: Βέβαια μένει να δούμε πώς αυτή η απαισιοδοξία θα αντικατοπτριστεί στους χριστουγεννιάτικους τζίρους).
Ο πληθωρισμός είναι ένας εκ των βασικών λόγων αυτής της απαισιοδοξίας.
Η τελευταία έκθεση για τον πληθωρισμό, η οποία καθυστέρησε λόγω του lockdown της κυβέρνησης, έδειξε ότι οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 3% σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο, συμπεριλαμβανομένης μιας αύξησης 3,1% στο κόστος των τροφίμων.
Ο δομικός πληθωρισμός που παρακολουθεί η Fed έφτασε στο 2,8%, σύμφωνα με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου, ενώ την ίδια στιγμή οι Αμερικανοί βομβαρδίζονται συνεχώς από ανακοινώσεις απολύσεων, οι οποίες ξεπέρασαν το 1,1 εκατομμύριο το 2025.
Πρόκειται για τον υψηλότερο αριθμό απολύσεων από το 2020.
Οι ανακοινώσεις για τις μισθοδοσίες στον ιδιωτικό τομέα που μειώθηκαν απροσδόκητα κατά 32.000 τον Νοέμβριο σύμφωνα με έκθεση του ADP, δεν βοήθησαν επίσης στο να εμπνεύσουν αισιοδοξία στους Αμερικανούς καταναλωτές για τους επόμενους μήνες.
Καθώς οι αυξανόμενες τιμές συνεχίζουν να επηρεάζουν το πώς βλέπουν οι Αμερικανοί το μέλλον, οι ψηφοφόροι εκφράζουν ολοένα και περισσότερο την απογοήτευσή τους για τον χειρισμό της οικονομίας από τον Τραμπ. Περίπου τα 2/3 των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων λένε ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει αποτύχει όσον αφορά την οικονομία και το κόστος ζωής, σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του NBC News.
Ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αντικρούει βέβαια την ιδέα ότι οι Αμερικανοί αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες.
«Η λέξη «προσιτότητα» είναι μια απάτη των Δημοκρατικών», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός Πρόεδρος κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου την περασμένη Τρίτη.
Όταν ρωτήθηκε την Κυριακή για τα σχόλια του Τραμπ, ο Μπέσεντ υπεραμύνθηκε δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση ασχολείται με ζητήματα πληθωρισμού που έχουν «απομείνει από την κυβέρνηση Μπάιντεν» και επεσήμανε την κάλυψη των μέσων ενημέρωσης ως «πηγή της άποψης των Αμερικανών για την οικονομία».
Ο Υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ υποστήριξε ότι ακόμα και αν η κυβέρνηση χάσει τη μάχη με το Ανώτατο Δικαστήριο, εντούτοις η κυβέρνηση θα μπορέσει να αναπαράγει τους δασμούς και να προχωρήσει στο «κοινωνικό μέρισμα» που θα υποστηρίξει την κατανάλωση και την ψυχολογία του Αμερικανού Καταναλωτή.
Εβδομάδα Fed
Oι δηλώσεις του Μπέσεντ έρχονται σε μια καταλυτική εβδομάδα για την αγορά, καθώς η Fed αναμένεται να μειώσει τα επιτόκια στις 10 Δεκεμβρίου, προετοιμάζοντας το έδαφος και για τις τελευταίες συνεδριάσεις πολιτικής των άλλων κεντρικών τραπεζών για το 2025.
Φυσικά, η ρητορική με την οποία θα «ντύσει» ο Τζέρομ Πάουελ την ανακοίνωση για τη μείωση των επιτοκίων θα είναι στο μικροσκόπιο των αναλυτών, αν και αυτή τη φορά ίσως σε λιγότερο βαθμό λόγω της αναμενόμενης αλλαγής σκυτάλης στο τιμόνι της Fed.
Όπως και να έχει, η άφιξη του Δεκεμβρίου έφερε μια σημαντική μετατόπιση του κλίματος απέναντι στην επόμενη κίνηση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ.
Μόλις πριν από τρεις εβδομάδες, η αγορά δεν θεωρούσε σίγουρο στοίχημα μια μείωση των επιτοκίων τον τελευταίο μήνα του έτους, με τα οικονομικά δεδομένα και τις επιθετικές δηλώσεις από αξιωματούχους της κεντρικής τράπεζας να ωθούν την πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων κάτω από το 50%, σύμφωνα με το FedWatch Tool.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, έχουμε την πλήρη ανατροπή, με τα στοιχεία από την αγορά εργασίας να είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα οδηγήσουν τους αξιωματούχους της Fed σε μείωση του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης αυτή την εβδομάδα.
Πώς αναμένεται να εξελιχθεί όμως η μετατόπιση της Fed σε διεθνές επίπεδο;
H Ελβετική Κεντρική Τράπεζα –SNB- η οποία ανακοινώνει επιτόκια την Πέμπτη αναμένεται να διατηρήσει τα μηδενικά επιτόκια, παρά τις πρόσφατες ανακοινώσεις για τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ. Μάλιστα κάποιοι οίκοι όπως η BNP Paribas, αναμένουν ότι η SNB θα παραμείνει σε στάση αναμονής όσον αφορά τα επιτόκια μέχρι το δεύτερο εξάμηνο του 2027.
Η εικόνα είναι διαφορετική για την Τράπεζα της Αγγλίας. Η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής συνεδριάζει στις 18 Δεκεμβρίου και οι απόψεις διίστανται για την επόμενη κίνηση.
H εταιρεία επενδύσεων T. Rowe Price πιστεύει ότι μια μείωση των επιτοκίων είναι πιθανή, προβλέποντας περαιτέρω επιδείνωση της αγοράς εργασίας τους επόμενους μήνες. Ωστόσο, σύμφωνα με μια σημαντική μερίδα αναλυτών, ο επίμονος πληθωρισμός και η δυναμική της αγοράς εργασίας δεν δημιουργούν τις προϋποθέσεις για μείωση επιτοκίων στη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου και θα πρέπει να τις περιμένουμε με τη νέα χρονιά.
Η ΕΚΤ αναμένεται να παραμείνει σταθερή στην πορεία της. Υπενθυμίζουμε ότι διατήρησε τα επιτόκια στο 2% για δεύτερη συνεχόμενη συνεδρίαση τον Οκτώβριο και σύμφωνα με πολλούς οίκους τα επιτόκια είναι πιθανό να παραμείνουν αμετάβλητα για κάποιο καιρό, λόγω της υποχώρησης του πληθωρισμού.
Το μεγάλο ερώτημα όμως για τις αγορές λόγω των επιπτώσεων στο carry trade μεταξύ δολαρίου-γιεν είναι το αν η Τράπεζα της Ιαπωνίας θα προχωρήσει ή όχι σε αύξηση επιτοκίων.
Πολλά δημοσιεύματα του Reuters και του Bloomberg υποδηλώνουν ότι η ιαπωνική κυβέρνηση δεν θα προσπαθήσει να αποτρέψει την κεντρική τράπεζα από το να αυξήσει τα επιτόκια. Για μια μεγάλη μερίδα αναλυτών όμως, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μεγαλύτερη αστάθεια, ιδίως στην αγορά ομολόγων, όπου οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων έχουν εκτοξευθεί στο υψηλότερο επίπεδό τους από το 2007.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
