Το Συμβούλιο της Ευρώπης προσέφερε την υποστήριξή του στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ), μία ημέρα αφού η Ιταλία και άλλες οκτώ ευρωπαϊκές χώρες το αμφισβήτησαν, σε θέματα που αφορούν τη μετανάστευση.
Ο επικεφαλής του Συμβουλίου της Ευρώπης απέρριψε το Σάββατο την έκκληση εννέα χωρών της ΕΕ να διευκολυνθεί η απέλαση μεταναστών που διαπράττουν εγκλήματα.
Σύμφωνα με το Politico, ο Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης, Αλέν Μπερσέ, προειδοποίησε ότι τα δικαστήρια δεν πρέπει να «χρησιμοποιούνται ως όπλα» για πολιτικά οφέλη.
Σε δήλωση που εκδόθηκε την Πέμπτη, η Ιταλία, η Δανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Τσεχία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία και η Πολωνία ζήτησαν από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων να επανεξετάσει τον τρόπο με τον οποίο ερμηνεύει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Ειδικότερα, σε ανοιχτή επιστολή που δόθηκε στη δημοσιότητα την Παρασκευή από το γραφείο της Ιταλίδας πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι, εννέα ευρωπαϊκές χώρες θεωρούν «αναγκαίο να ξεκινήσει μια συζήτηση για τον τρόπο με τον οποίο οι διεθνείς συμβάσεις ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα». Όσον αφορά το ΕΔΑΔ, οι εννέα χώρες θέλουν να δουν «εάν το Δικαστήριο, σε ορισμένες περιπτώσεις, επέκτεινε το πεδίο εφαρμογής της Σύμβασης» απομακρυνόμενο πολύ από τις «αρχικές προθέσεις».
Υποστήριξαν ότι σε ορισμένες περιπτώσεις το Δικαστήριο «έθεσε υπερβολικούς περιορισμούς στην ικανότητα των κρατών να αποφασίζουν ποιον θα απελάσουν από τα εδάφη τους» και ζήτησαν «έναν νέο και ανοιχτόμυαλο διάλογο για την ερμηνεία» του Δικαστηρίου.
Ο Μπερσέ απάντησε στην ομάδα, δηλώνοντας πως «η διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας του Δικαστηρίου αποτελεί θεμέλιο λίθο μας».
Πρόσθεσε ότι, ενώ η πολιτική συζήτηση είναι «υγιής» σε κάθε δημοκρατία, «η πολιτικοποίηση του Δικαστηρίου δεν είναι», και προειδοποίησε ότι «κανένα δικαστικό σώμα δεν πρέπει να δέχεται πολιτικές πιέσεις».
«Τα θεσμικά όργανα που προστατεύουν τα θεμελιώδη δικαιώματα δεν μπορούν να υποτάσσονται σε πολιτικούς κύκλους. Αν το κάνουν, διατρέχουμε τον κίνδυνο να υπονομεύσουμε τη σταθερότητα την οποία έχουν δημιουργηθεί για να διασφαλίζουν», υπογράμμισε ο Μπερσέ.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης, που ιδρύθηκε το 1949, περιλαμβάνει 46 κράτη μέλη και έχει ως βασική του αποστολή την προάσπιση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.
Υπενθυμίζεται ότι, το ΕΔΑΔ έχει καταδικάσει τα τελευταία χρόνια πολλές χώρες για τις ενέργειές τους όσον αφορά την καταπολέμηση της παράτυπης μετανάστευσης.
Απαγόρευσε, για παράδειγμα, στη Βρετανία να στέλνει αιτούντες άσυλο στη Ρουάντα, συγκεντρώνοντας τα πυρά της προηγούμενης, συντηρητικής κυβέρνησης.
Στη Γαλλία, το Δικαστήριο ανέστειλε το 2023 την απέλαση ενός Τσετσένου στη Ρωσία. Ο τότε υπουργός Εσωτερικών της Γαλλίας, Ζεράλντ Νταρμανέν, δήλωσε έτοιμος να πληρώσει το πρόστιμο που επέβαλε το Δικαστήριο. «Δεν είναι βαρύ», σχολίασε μάλιστα.
Η ανοιχτή επιστολή δόθηκε στη δημοσιότητα μετά τη συνάντηση που είχαν στη Ρώμη η Μελόνι με την πρωθυπουργό της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν – και οι δύο τηρούν «σκληρή» στάση στο μεταναστευτικό. Την υπέγραψαν επίσης οι ηγέτες της Αυστρίας, του Βελγίου, της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Πολωνίας και της Τσεχίας.
«Πιστεύουμε ότι η εξέλιξη της ερμηνείας του Δικαστηρίου, σε ορισμένες περιπτώσεις, περιόρισε τη δυνατότητά μας να λαμβάνουμε πολιτικές αποφάσεις στις δημοκρατίες μας» αναφέρουν οι υπογράφοντες.
Η κυβέρνηση της Μελόνι έχει υποσχεθεί ότι θα καταπολεμήσει την παράτυπη μετανάστευση, όμως το κυριότερο σχέδιό της, δηλαδή να στέλνει τους μετανάστες σε κέντρα κράτησης στην Αλβανία, έχει προσκρούσει σε σειρά νομικών εμποδίων.
Ιταλοί δικαστές αρνήθηκαν να επικυρώσουν την κράτηση στην Αλβανία των μεταναστών που εντοπίζουν στη θάλασσα οι ιταλικές αρχές και ζήτησαν να αποφανθεί το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο (που εδρεύει στο Λουξεμβούργο) για τη νομιμότητα του μέτρου. Μέχρι στιγμής το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν έχει εκδώσει απόφαση.
Ο Γάλλος δικαστής Ματιάς Γκιγιομάρ, που θα αναλάβει την Παρασκευή την προεδρία του ΕΔΑΔ, υποσχέθηκε από την πλευρά του να υπερασπιστεί τον θεσμό απέναντι στις «επιθέσεις κατά του κράτους δικαίου» και «την αμφισβήτηση των αξιών» που περιγράφονται στη Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Στο ΕΔΑΔ προσφεύγουν κάθε χρόνο δεκάδες χιλιάδες ιδιώτες, αφού έχουν εξαντλήσει όλα τα νομικά μέσα στις χώρες τους.
