Ο κόσμος δεν κατάφερε να επιτύχει τον κύριο στόχο του για την κλιματική αλλαγή, που είναι ο περιορισμός της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας σε 1,5 βαθμούς Κελσίου, και πιθανότατα θα υπερβεί αυτό το όριο την επόμενη δεκαετία, ανέφερε το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον την Τρίτη.
Η ετήσια έκθεση Emissions Gap ανέφερε ότι, λόγω της αργής δράσης των χωρών για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που προκαλούν την υπερθέρμανση του πλανήτη, είναι πλέον σαφές ότι ο κόσμος θα υπερβεί τον βασικό στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 - τουλάχιστον προσωρινά.
«Αυτό θα είναι δύσκολο να αντιστραφεί – απαιτεί ταχύτερες και μεγαλύτερες πρόσθετες μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου για να ελαχιστοποιηθεί η υπέρβαση», ανέφερε το UNEP.
Η κύρια συντάκτρια της έκθεσης, Ανν Όλχοφ, δήλωσε ότι οι σημαντικές μειώσεις των εκπομπών τώρα θα μπορούσαν να καθυστερήσουν την υπέρβαση, «αλλά δεν μπορούμε πλέον να την αποφύγουμε εντελώς».
Η Συμφωνία του Παρισιού του 2015 δεσμεύει τις χώρες να περιορίσουν την αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας σε 2 °C πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα και να στοχεύσουν σε 1,5 °C.
Ωστόσο, σύμφωνα με το UNEP, οι τελευταίες δεσμεύσεις των κυβερνήσεων για μείωση των εκπομπών στο μέλλον, αν τηρηθούν, θα οδηγήσουν τον κόσμο σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2,3-2,5 °C.
Αυτό είναι περίπου 0,3 °C λιγότερο από την πρόβλεψη του ΟΗΕ πριν από ένα χρόνο, υποδηλώνοντας ότι τα νέα σχέδια μείωσης των εκπομπών που ανακοινώθηκαν φέτος από χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας, η οποία είναι ο μεγαλύτερος εκπομπέας CO2, δεν κατάφεραν να καλύψουν ουσιαστικά το χάσμα.
Η Κίνα δεσμεύτηκε τον Σεπτέμβριο να μειώσει τις εκπομπές κατά 7-10% από το ανώτατο όριο έως το 2035. Οι αναλυτές σημειώνουν ότι η χώρα τείνει να θέτει μετριοπαθείς στόχους και να τους υπερβαίνει.
Η COP30
Τα αποτελέσματα αυξάνουν την πίεση στη διεθνή διάσκεψη COP30 του ΟΗΕ που θα πραγματοποιηθεί αυτό το μήνα, όπου οι χώρες θα συζητήσουν πώς να ξεκινήσουν και να χρηματοδοτήσουν ταχύτερες δράσεις για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Οι στόχοι της Συμφωνίας του Παρισιού για τη θερμοκρασία βασίστηκαν σε επιστημονικές εκτιμήσεις για το πώς κάθε αύξηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη επιδεινώνει τις καύσωνες, τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές. Για παράδειγμα, η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 2 °C θα διπλασιάσει το ποσοστό του πληθυσμού που εκτίθεται σε ακραία ζέστη, σε σύγκριση με την αύξηση κατά 1,5 °C. Η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C θα καταστρέψει τουλάχιστον το 70% των κοραλλιογενών υφάλων, έναντι 99% με αύξηση κατά 2 °C.
Οι τρέχουσες πολιτικές - αυτές που έχουν ήδη θεσπίσει οι χώρες - θα οδηγήσουν σε ακόμη μεγαλύτερη αύξηση της θερμοκρασίας, κατά περίπου 2,8 °C, σύμφωνα με το UNEP.
Ο κόσμος έχει σημειώσει κάποια πρόοδο. Πριν από μια δεκαετία, όταν υπογράφηκε η Συμφωνία του Παρισιού, ο πλανήτης βρισκόταν σε πορεία για αύξηση της θερμοκρασίας κατά περίπου 4°C.
Ωστόσο, οι εκπομπές CO2 που παγιδεύουν τη θερμότητα συνεχίζουν να αυξάνονται, καθώς οι χώρες καίνε άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο για να τροφοδοτήσουν τις οικονομίες τους.
Οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου αυξήθηκαν κατά 2,3% το 2024, φτάνοντας τα 57,7 γιγατόνια ισοδύναμου CO2, σύμφωνα με το UNEP.
