Η Γαλλία βρίσκεται σε πολιτικό αδιέξοδο, καθώς η κυβέρνηση μειοψηφίας του πρωθυπουργού Φρανσουά Μπαϊρού κινδυνεύει να καταρρεύσει τον επόμενο μήνα μετά τη διεξαγωγή ψήφου εμπιστοσύνης, αναφέρει το Politico παραθέτοντας τις τρεις επιλογές που έχει ο Γάλλος πρόεδρος σε περίπτωση που τελικά περάσει η πρόταση μομφής.
Η προσπάθεια του Μπαϊρού να μειώσει το τεράστιο έλλειμμα του προϋπολογισμού έχει συναντήσει έντονη αντίσταση από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, ενώ η ακροαριστερή Γαλλία Ανυπότακτη, οι Σοσιαλιστές και ακόμα και η ακροδεξιά του Εθνικού Συναγερμού δηλώνουν έτοιμοι να καταψηφίσουν την κυβέρνηση. Αν η πρόταση μομφής περάσει, η επόμενη κίνηση ανήκει στον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος αντιμετωπίζει τρεις κύριες επιλογές.
Η πρώτη είναι ο διορισμός νέου πρωθυπουργού. Η εμπειρία έχει δείξει ότι η εξεύρεση κοινού εδάφους στην Εθνοσυνέλευση είναι δύσκολη, καθώς το κοινοβούλιο αποτελείται από τρία σχεδόν ισοδύναμα μπλοκ.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να επιλέξει έναν κεντρώο ή κεντροδεξιό υποψήφιο, όπως ο υπουργός Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορρνού, που έχει σχέσεις με την άκρα δεξιά.
Εναλλακτικά, θα μπορούσε να στραφεί προς την κεντροαριστερά και να προσκαλέσει τους Σοσιαλιστές σε κυβερνητικό συνασπισμό, υπό την προϋπόθεση ότι θα γίνουν σημαντικές πολιτικές παραχωρήσεις.
Ωστόσο, οι διαιρέσεις στην κεντροαριστερά καθιστούν αβέβαιο το αν ένας τέτοιος συνασπισμός θα λειτουργήσει.
Η δεύτερη επιλογή είναι η προκήρυξη νέων πρόωρων εκλογών. Αν και πολιτικά δελεαστική, η διάλυση του κοινοβουλίου δεν εγγυάται διαφορετικό αποτέλεσμα, δεδομένου ότι το πολιτικό τοπίο παραμένει σχεδόν αμετάβλητο από τις εκλογές του περασμένου καλοκαιριού. Παρ’ όλα αυτά, κάποιοι πολιτικοί ελπίζουν ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να δώσουν ξεκάθαρη πλειοψηφία σε μια δύναμη, αποκαθιστώντας τη σταθερότητα.
Η τρίτη, πιο ακραία επιλογή, είναι η παραίτηση του Μακρόν. Αν και οι πιέσεις για μια τέτοια κίνηση εντείνονται, ο πρόεδρος έχει επανειλημμένα απορρίψει την πιθανότητα πρόωρης αποχώρησης. Το πολιτικό και οικονομικό χάος, ωστόσο, καθιστά σαφές ότι η επιβίωση της κυβέρνησης και η δυνατότητα εφαρμογής του προϋπολογισμού του 2026 αποτελούν κρίσιμη προτεραιότητα για τη σταθερότητα της χώρας.
Όποια απόφαση κι αν λάβει ο Μακρόν, η Γαλλία εισέρχεται σε μια περίοδο αβεβαιότητας, όπου οι πολιτικές ανατροπές και οι δημοσιονομικές πιέσεις μπορούν εύκολα να δημιουργήσουν εκρηκτικό πολιτικό σκηνικό, καταλήγει, μεταξύ άλλων το δημοσίευμα.
Ο κίνδυνος κατάρρευσης «δεν έχει αποτιμηθεί»
«Σε περίπτωση που η κυβέρνηση χάσει την ψήφο εμπιστοσύνης, ο Πρόεδρος Μακρόν μπορεί να επιδιώξει να ορίσει έναν διαφορετικό Πρωθυπουργό για να σχηματίσει κυβέρνηση, ο οποίος στη συνέχεια θα αντιμετωπίσει την άμεση πρόκληση της ψήφισης ενός προϋπολογισμού για το 2026», ανέφεραν αναλυτές της Deutsche Bank σε σημείωμα της Τρίτης.
«Εναλλακτικά, ο Μακρόν θα μπορούσε να προκηρύξει πρόωρες εκλογές. Οι τρέχουσες δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα άλλο κατακερματισμένο αποτέλεσμα, όπως συνέβη μετά τις πρόωρες εκλογές του καλοκαιριού του 2024, αν και με την ακροδεξιά [Εθνική Συναγερμό] να προηγείται στις δημοσκοπήσεις, οι επενδυτές θα είναι προσεκτικοί για το αν θα μπορούσε να μεταφράσει αυτό το προβάδισμα σε μια απόλυτη πλειοψηφία αυτή τη φορά».
Τα άλλα δύο σενάρια στη Γαλλία
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρίσκεται και πάλι στο επίκεντρο, αλλά οι επιλογές που διαθέτει είναι λιγοστές: ο διορισμός ενός νέου πρωθυπουργού, η συγκρότηση μιας κυβέρνησης τεχνοκρατών ή η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης - η προηγούμενη, τον Ιούνιο του 2024, ήταν εκείνη που επέσπευσε το πολιτικό χάος – δεν φαίνεται να είναι βιώσιμες λύσεις, σε ένα κατακερματισμένο κοινοβούλιο, εάν πέσει ο Μπαϊρού, αναφέρει το γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων, όπως μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ
Τα άλλα δύο σενάρια θεωρούνται ακόμη πιο απίθανα: η επιβίωση της κυβέρνησης Μπαϊρού και η παραίτηση του ίδιου του προέδρου της Δημοκρατίας.
Ζητώντας ψήφο εμπιστοσύνης από την Εθνοσυνέλευση, τη Δευτέρα, ο πρωθυπουργός έλαβε αμέσως αρνητική απάντηση από όλα τα αντιπολιτευόμενα κόμματα, από την άκρα δεξιά μέχρι την αριστερά, συμπεριλαμβανομένων και των σοσιαλιστών.
«Το αποτέλεσμα είναι γνωστό εκ των προτέρων, εκτός και αν βρει, μέσα στις επόμενες δέκα ημέρες, έναν δρόμο που θα οδηγεί σε πραγματική διαπραγμάτευση με τις πολιτικές δυνάμεις», οι οποίες θέλουν «να ξηλώσουν ένα μέρος του σχεδίου του προϋπολογισμού», σημείωσε ο πολιτικός επιστήμονας Βενσάν Μαρτινί.
Ο Μπαϊρού είναι «σαφής, θαρραλέος και μαχητικός» διαβεβαίωνε το πρωί ένας πολιτικός, εξερχόμενος από τη συνάντηση του πρωθυπουργού με τους ηγέτες των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. «Μας είπε: έχουμε 15 ημέρες για να πείσουμε. Πρέπει να στραφούμε στην κοινή γνώμη», πρόσθεσε αυτό το στέλεχος.
Όμως ο πρωθυπουργός είναι ταυτόχρονα και εξαιρετικά αντιδημοφιλής, κάτι που περιπλέκει το στοίχημά του.
Ο Μακρόν θα μπορούσε να αποφασίσει να του αναθέσει και πάλι τον σχηματισμό κυβέρνησης, ακόμη και αν ηττηθεί στις 8 Σεπτεμβρίου στην Εθνοσυνέλευση. Όμως το πρόβλημα θα παρέμενε ακέραιο, εκτός και αν τροποποιήσει τον προϋπολογισμό του 2026, ο οποίος έχει απορριφθεί κατηγορηματικά από την αντιπολίτευση και την κοινή γνώμη.
Μια άλλη λύση για τον Μακρόν θα ήταν να αναθέσει την πρωθυπουργία σε κάποιο άλλο πρόσωπο εμπιστοσύνης του ιδίου και του Ματινιόν, όπως στον υπουργό Άμυνας Σεμπαστιάν Λεκορνί. «Όμως η κατάσταση θα παρέμενε η ίδια, εφόσον αυτός ο πρωθυπουργός δεν παρουσίαζε ένα ριζικά διαφορετικό προϋπολογισμό», εκτίμησε ο Μαρτινί.
Απομένει η επιλογή ενός πρωθυπουργού προερχόμενου από την αριστερά. «Όμως πιθανότατα είναι πολύ αργά» αφού οι θέσεις των κομμάτων γίνονται πιο άκαμπτες όσο πλησιάζουν οι προεδρικές εκλογές του 2027, είπε ο Ματιέ Γκαλάρ, διευθυντής έρευνας στο ινστιτούτο δημοσκοπήσεων Ipsos.
Υπάρχει επίσης η λύση της κυβέρνησης τεχνοκρατών, που θα φέρει λίγη περισσότερη σταθερότητα, ενόψει και των μέτρων απομείωσης του χρέους που θα πρέπει να επιβάλει.
Ορισμένοι ζητούν τη διάλυση, ξανά, της Εθνοσυνέλευσης ώστε ο καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του και να ξεκαθαριστούν, για άλλη μια φορά, οι ισορροπίες δυνάμεων. Μετά το πείραμα του 2024 όμως, με την εσπευσμένη και ακατανόητη για τους Γάλλους διάλυση του κοινοβουλίου, ο Μακρόν εμφανίζεται πιο διστακτικός από ποτέ. Πολύ απλά «δεν το θέλει», είπε ένα στέλεχος προσκείμενο στο προεδρικό στρατόπεδο.
Ίσως να μην υπάρχει άλλη επιλογή. «Εάν μια νέα κυβέρνηση καταψηφιστεί πριν από την έγκριση του προϋπολογισμού, η αστάθεια θα δημιουργούσε τις συνθήκες για τη διάλυση» της Εθνοσυνέλευσης, εκτίμησε ένα μέλος της κυβέρνησης.
Κάποιοι δεν βλέπουν παρά μόνο μία λύση, την παραίτηση του αρχηγού του κράτους που κυβερνά τη Γαλλία από το 2017 και επανεξελέγη το 2022. Ή την καθαίρεσή του, όπως ζητά επίμονα ο Ζαν-Λικ Μελανσόν, ο ηγέτης της ριζοσπαστικής αριστεράς. «Το χάος, είναι ο Μακρόν», είπε σήμερα στον ραδιοφωνικό σταθμό France Inter.
Όμως ο πρόεδρος επαναλαμβάνει διαρκώς ότι θα ολοκληρώσει τη θητεία του, το 2027, ό,τι και αν συμβεί στο μεταξύ.
