Η Ευρωπαϊκή Ένωση «παλεύει» να ανταποκριθεί στη μεταβαλλόμενη παγκόσμια τάξη, δήλωσε την Παρασκευή ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι, προωθώντας τον «πραγματιστικό φεντεραλισμό» ως μέσο για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες της Ένωσης.
«Σχεδόν όλοι οι κανόνες πάνω στους οποίους ιδρύθηκε η Ένωση τελούν υπό πίεση», είπε ο Ντράγκι σε ομιλία του στην Οβιέδο της Ισπανίας, μετά τη βράβευσή του με το Βραβείο Πριγκίπισσας Αστούριας για τη Διεθνή Συνεργασία.
«Χτίσαμε την ευημερία μας πάνω στη διαφάνεια και τον πολυμερισμό, αλλά τώρα αντιμετωπίζουμε προστατευτισμό και μονομερείς ενέργειες» καθώς και την «επιστροφή της σκληρής στρατιωτικής ισχύος», συνέχισε, υποστηρίζοντας ότι η ΕΕ όπως λειτουργεί σήμερα δεν είναι επαρκώς εξοπλισμένη για να αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις.
Το πρόβλημα, είπε ο Ντράγκι, είναι ότι «η διακυβέρνησή μας δεν έχει αλλάξει εδώ και πολλά χρόνια» και η ευρωπαϊκή δομή που υπάρχει σήμερα «απλώς δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε τέτοιες απαιτήσεις».
Για να ξεπεράσει η Ένωση τις οικονομικές, κοινωνικές και ασφαλιστικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει, η ΕΕ χρειάζεται επειγόντως να μεταρρυθμιστεί και να αλλάξει τις συνθήκες της, υποστήριξε ο πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και συγγραφέας μιας ιστορικής έκθεσης για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ το 2024.
«Ένας νέος πραγματιστικός φεντεραλισμός είναι η μόνη βιώσιμη οδός», τόνισε ο Ντράγκι.
Ένας τέτοιος φεντεραλισμός θα «χτίζεται μέσω συμμαχιών πρόθυμων χωρών γύρω από κοινά στρατηγικά συμφέροντα, αναγνωρίζοντας ότι οι διαφορετικές δυνάμεις που υπάρχουν στην Ευρώπη δεν απαιτούν από όλες τις χώρες να προχωρούν με τον ίδιο ρυθμό», εξήγησε ο Ντράγκι. «Όλοι όσοι ήθελαν να συμμετάσχουν θα μπορούσαν να το κάνουν, ενώ όσοι προσπαθούσαν να μπλοκάρουν την πρόοδο δεν θα μπορούσαν πλέον να εμποδίζουν τους άλλους».
Συγκεκριμένα, αυτό θα σήμαινε μια Ευρώπη πολλαπλών ταχυτήτων.
Τέτοιες συμμαχίες θα μπορούσαν να στηρίξουν την ανάπτυξη ευρωπαϊκών πρωταγωνιστών σε βιομηχανικούς τομείς όπως τα ημιαγωγά ή οι δικτυακές υποδομές, μειώνοντας το κόστος ενέργειας και ενισχύοντας τις προσπάθειες καινοτομίας σε ολόκληρη την Ένωση, σύμφωνα με τον Ντράγκι.
Ωστόσο, αυτό το φεντεραλιστικό άλμα θα απαιτούσε από τις εθνικές κυβερνήσεις να παραιτηθούν από το δικαίωμα βέτο, κάτι που ιστορικά έχει συναντήσει αντίσταση από μικρότερες χώρες-μέλη της ΕΕ που φοβούνται ότι θα περιθωριοποιηθούν από τις μεγαλύτερες.
Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ντράγκι τάσσεται υπέρ μιας πιο ομοσπονδιακής Ευρώπης. Έκανε μια παρόμοια προσπάθεια το 2022, ενώ ήταν πρωθυπουργός της Ιταλίας, καλώντας τους συναδέλφους του στην ΕΕ να υιοθετήσουν τον «πραγματιστικό φεντεραλισμό» και να τερματίσουν τα εθνικά βέτο για να επιταχυνθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων της Ένωσης.
