Ο Τζάρεντ Κούσνερ, ο γαμπρός του Ντόναλντ Τραμπ και ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου, Στιβ Γουίτκοφ, πρόκειται να μεταφέρουν στον Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτν την αντιπρόταση του Κιέβου για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, για την οποία η αμερικάνικη κυβέρνηση φαίνεται να είναι αρκετά αισιόδοξη.
Συγκεκριμένα, ο Λευκός Οίκος κάνει λόγο για «πολύ αισιόδοξες» ενδείξεις και στο επίκεντρο της διπλωματικής αυτής κινητικότητας να βρίσκονται δύο πρόσωπα που δεν προέρχονται από το παραδοσιακό διπλωματικό κατεστημένο. Οι Κούσνερ και Γουίτκοφ, οι οποίοι είχαν συνδράμει με συνάντησή τους με τη Χαμάς στην επίτευξη της ειρηνευτικής συμφωνίας για τη Γάζα.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι η συνάντηση του Γουίτκοφ με τον Πούτιν θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη μετά τις 17:00 ώρα Μόσχας (16:00 ώρα Ελλάδος), αλλά αρνήθηκε να αναφερθεί στις κόκκινες γραμμές της Ρωσίας, λέγοντας ότι η διπλωματία του μεγαφώνου δεν είναι χρήσιμη.
Η σύνοδος κορυφής έρχεται μετά από δύο ημέρες διαπραγματεύσεων στη Φλόριντα μεταξύ Ουκρανών και Αμερικανών αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των Γουίτκοφ και Κούσνερ, με στόχο τη βελτίωση ενός ειρηνευτικού σχεδίου που υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ και το οποίο θεωρούνταν ευνοϊκό για τη Ρωσία.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε τις συνομιλίες «εποικοδομητικές», αλλά είπε ότι υπάρχουν «ορισμένα δύσκολα ζητήματα που πρέπει ακόμη να διευθετηθούν», σύμφωνα με το BBC.
Στο περιθώριο ο Ρούμπιο
Η επιρροή του Στιβ Γουίτκοφ και του Τζάρεντ Κούσνερ είχαν ως αποτέλεσμα τον περιορισμό του ρόλου του υπουργού Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο σε αυτές τις συνομιλίες.
Παρότι ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ συμμετείχε ενεργά στην αναδιαμόρφωση του αρχικού ειρηνευτικού σχεδίου των 28 σημείων -προσθέτοντας στοιχεία πιο φιλικά προς τις ουκρανικές θέσεις-, ο ρόλος του έχει περιοριστεί σημαντικά.
Το σχέδιο των 28 σημείων και οι αντιδράσεις
Τα σχέδια του αμερικανικού σχεδίου 28 σημείων για ειρήνευση διέρρευσαν την περασμένη εβδομάδα, προκαλώντας ανησυχία στους Ουκρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους, οι οποίοι θεώρησαν ότι υποκύπτουν στις βασικές απαιτήσεις της Μόσχας σχετικά με το ΝΑΤΟ, τον έλεγχο της Μόσχας στο ένα πέμπτο της Ουκρανίας και τους περιορισμούς στον ουκρανικό στρατό, αναφέρει το Reuters.
Οι ευρωπαϊκές δυνάμεις υπέβαλαν στη συνέχεια την αντίθεσή τους για την ειρήνη και, κατά τη διάρκεια συνομιλιών στη Γενεύη, οι ΗΠΑ και η Ουκρανία δήλωσαν ότι είχαν δημιουργήσει ένα «ενημερωμένο και βελτιωμένο πλαίσιο ειρήνης» για τον τερματισμό του πολέμου.
Η παρέμβαση Ρούμπιο οδήγησε σε ένα νέο σχέδιο 19 σημείων, το οποίο ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε «βελτιωμένο», αν και παραδέχθηκε ότι «το ζήτημα της εδαφικής ακεραιότητας παραμένει το δυσκολότερο».
Διπλωματική επιρροή Κούσνερ παρά την απουσία επίσημου ρόλου
Παρότι δεν κατέχει επίσημη θέση στη νυν κυβέρνηση Τραμπ, ο Κούσνερ φαίνεται να διαδραματίζει όλο και πιο σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της εξωτερικής πολιτικής.
Οι εκτεταμένες επιχειρηματικές του σχέσεις -ιδίως η επένδυση ύψους 2 δισ. δολαρίων από το σαουδαραβικό κρατικό επενδυτικό ταμείο στην εταιρεία του λίγο μετά την αποχώρησή του από τη θέση του συμβούλου του Τραμπ το 2021- έχουν ερμηνευθεί από κάποιους ως δίκτυο επιρροής που διευκολύνει παράλληλες διπλωματικές διαδρομές.
Επαφές Ζελένσκι
Μιλώντας μετά από συνάντηση με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στο Παρίσι τη Δευτέρα, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι οι προτεραιότητες του Κιέβου στις ειρηνευτικές συνομιλίες είναι η διατήρηση της κυριαρχίας της Ουκρανίας και η εξασφάλιση ισχυρών εγγυήσεων ασφαλείας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι το «εδαφικό ζήτημα είναι το πιο δύσκολο» στοιχείο της ειρηνευτικής συμφωνίας, με το Κρεμλίνο να συνεχίζει να πιέζει την Ουκρανία να παραχωρήσει εδάφη στα ανατολικά, τα οποία εξακολουθεί να ελέγχει - κάτι που το Κίεβο υποστηρίζει εδώ και καιρό ότι δεν θα κάνει ποτέ.
Παράλληλα, ο επικεφαλής των ουκρανικών διαπραγματεύσεων, Ρουστέμ Ουμέροφ, είχε διαδοχικές συναντήσεις με τον Γουίτκοφ. Ο Ουμέροφ έκανε λόγο για «σημαντική πρόοδο» στη Φλόριντα, αλλά υπογράμμισε ότι το ανανεωμένο σχέδιο «χρειάζεται περαιτέρω βελτίωση».
Σε ανάρτησή του τόνισε την «εποικοδομητική και συνεργατική προσέγγιση της αμερικανικής πλευράς», προσθέτοντας ότι οι επαφές θα συνεχιστούν «με στενή και συνεχή επικοινωνία».
Οι δεσμεύσεις
Από τότε που εμφανίστηκαν τα προσχέδια των προτάσεων των ΗΠΑ στα τέλη του περασμένου μήνα, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις προσπαθούν να ενισχύσουν την Ουκρανία ενάντια σε αυτό που θεωρούν ως τιμωρητική φιλορωσική ειρήνη, η οποία θα μπορούσε να ανοίξει τη Ρωσία στις αμερικανικές επενδύσεις σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και σπάνιες γαίες και να επαναφέρει τη Μόσχα στο G8.
Οι βασικές απαιτήσεις της Ρωσίας περιλαμβάνουν τη δέσμευση ότι η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ, την επιβολή ανώτατων ορίων στον ουκρανικό στρατό, τον ρωσικό έλεγχο ολόκληρου του Ντονμπάς, την αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου της Κριμαίας, του Ντονμπάς, της Ζαπορίζια και της Χερσόνης, καθώς και την προστασία των ρωσόφωνων και των ρωσορθόδοξων πιστών στην Ουκρανία.
Η Ουκρανία υποστηρίζει ότι αυτά θα ισοδυναμούσαν με συνθηκολόγηση και θα την έκαναν ευάλωτη σε ενδεχόμενη κατάκτηση από τη Ρωσία, αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν επίσης προτείνει μια δεκαετή εγγύηση ασφάλειας για το Κίεβο.
Αδιάλλακτη στάση Πούτιν: Ρωσία λέει πως κατέλαβε την κρίσιμη πόλη του Ποκρόβσκ - Διαψεύδει το Κίεβο
Παρά την κινητικότητα στις διαπραγματεύσεις, ο Βλαντίμιρ Πούτιν, υποστήριξε την Τρίτη πως οι δυνάμεις της Μόσχας κατέλαβαν το σύνολο της πόλης του Ποκρόβσκ, στην ανατολική Ουκρανία, ενόψει της κρίσιμης συνάντησης που θα έχει με τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, στο Κρεμλίνο.
Όπως μετέδωσε το Reuters, το Ποκρόβσκ ήταν στρατηγικός κόμβος logistics για τον ουκρανικό στρατό.
«Θέλω να σας ευχαριστήσω. Αυτή είναι μια σημαντική κατεύθυνση. Όλοι καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική είναι», δήλωσε ο Πούτιν, ντυμένος με στρατιωτική στολή και καθισμένος σε ένα κέντρο διοίκησης, στους ανώτερους αξιωματικούς του στρατού σε ένα βίντεο που κυκλοφόρησε το Κρεμλίνο.
«Θα εξασφαλίσει λύσεις για τα καθήκοντα που θέσαμε αρχικά στην αρχή της ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», πρόσθεσε, χρησιμοποιώντας τη φράση που χρησιμοποιεί η Μόσχα για να περιγράψει την σχεδόν τετραετή στρατιωτική εκστρατεία της στην Ουκρανία.
Σημειώνεται πάντως πως οι ουκρανικές δυνάμεις διέψευσαν τα περί πλήρης απώλειες της πόλης, λέγοντας πως το βράδυ της Δευτέρας πραγματοποίησαν επιθέσεις κατά των ρωσικών δυνάμεων στο νότιο τμήμα του Ποκρόβσκ.
Η πτώση της πόλης, αν επιβεβαιωθεί, δίνει στη Μόσχα μια πλατφόρμα για να προχωρήσει βόρεια προς τις δύο μεγαλύτερες πόλεις που παραμένουν υπό τον έλεγχο της Ουκρανίας στην περιοχή του Ντονέτσκ, το Κραματόρσκ και το Σλοβιάνσκ.
