Για φόρμουλα λύσης στο πρόβλημα του ρωσικού συστήματος αεράμυνας S-400 που προμηθεύτηκε η Άγκυρα κάνει λόγο η τουρκική εφημερίδα Oksijen, επικαλούμενη δηλώσεις του πρώην μόνιμου αντιπρόσωπου της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, Φατίχ Τζεϊλάν.
Σύμφωνα με τη φιλοδυτική τουρκική εφημερίδα, ο Φατίχ Τζεϊλάν δήλωσε ότι «στη φόρμουλα που τελικά θα εφαρμοστεί, η Τουρκία θα μπορεί να διατηρήσει μόνιμα εκτός λειτουργίας τους S-400 που αγόρασε για περισσότερα από 2 δισεκατομμύρια δολάρια και θα μπορεί να δημιουργηθεί ένας μηχανισμός επιθεώρησης για την επαλήθευση».
Ο ίδιος ανέφερε ακόμη ότι έπειτα από αυτήν τη ρύθμιση, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να ζητήσει από το Κογκρέσο ευελιξία στη διατύπωση του νόμου.
Όσον αφορά τον μηχανισμό επαλήθευσης, αυτός θα μπορούσε να δημιουργηθεί είτε μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας είτε μεταξύ του ΝΑΤΟ και της Τουρκίας.
Ο Τούρκος πρέσβης ε.τ. δήλωσε ακόμη ότι εάν δημιουργηθεί ένας μηχανισμός ελέγχου μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας, οι S-400 μπορούν να μεταφερθούν στην αεροπορική βάση του Ιντζιρλίκ. «Ωστόσο, οι ΗΠΑ ενδέχεται να είναι απρόθυμες να έχουν ρωσικά συστήματα αεράμυνας σε μια βάση όπου βρίσκονται πυρηνικές κεφαλές». Εναλλακτικά, οι S-400 θα μπορούσαν να μεταφερθούν σε μια άλλη εγκατάσταση του ΝΑΤΟ.
Σύμφωνα με τον Τζεϊλάν, «μια άλλη επιλογή θα μπορούσε να είναι η πλήρης απομάκρυνση των S-400 από την Τουρκία. Για παράδειγμα, την περασμένη εβδομάδα, ρωσικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι η Ρωσία ήθελε να πάρει πίσω τα συστήματα αεροπορικής άμυνας της από την Τουρκία». Ωστόσο, διπλωματικές πηγές που μίλησαν στην εφημερίδα Oksijen δήλωσαν ότι δεν υπήρξε επίσημο αίτημα προς την Τουρκία.
Ο Φατίχ Τζεϊλάν τόνισε ότι «σε οποιοδήποτε σενάριο κατά το οποίο οι S-400 θα έφευγαν από το τουρκικό έδαφος, το πρόβλημα θα είχε ήδη λυθεί και δεν θα χρειαζόταν να εφαρμοστεί καμία φόρμουλα. Για να πουλήσει η Τουρκία τα όπλα σε τρίτη χώρα απαιτείται η έγκριση της Ρωσίας. Ωστόσο, η αποθήκευσή τους σε αποθήκη δεν είναι θέμα που απασχολεί τη Μόσχα.
Σύμφωνα με την ανάλυση του Τζεϊλάν, τα λόγια του πρέσβη των ΗΠΑ στην Άγκυρα, Τομ Μπάρακ, ότι «θα ακούσετε νέα πολύ σύντομα», υποδηλώνουν ότι η φόρμουλα έχει πλέον ωριμάσει και έχουμε εισέλθει στη διαδικασία εφαρμογής.
Εξαιτίας της προμήθειας των ρωσικών S-400 η Ουάσινγκτον απέβαλε την Τουρκία από το πρόγραμμα των μαχητικών πέμπτης γενιάς F-35 εφαρμόζοντας τις κυρώσεις που προβλέπονται από τον αμερικανικό νόμο CAATSA (Πράξη Αντιμετώπισης των Εχθρών της Αμερικής μέσω Κυρώσεων). Η Άγκυρα ζητά την επιστροφή της στο πρόγραμμα των F-35 ή, εναλλακτικά, την επιστροφή των χρημάτων (1,45 δισ. δολάρια) που κατέβαλε για τη συμμετοχή της.
Αναφερόμενος στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε στην προχθεσινή δεξίωση στην Εθνοσυνέλευση για την έναρξη της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου: «Υπενθύμισα στον πρόεδρο των ΗΠΑ Τραμπ ότι πληρώσαμε για τα αεροσκάφη F-35. Παρακολουθούμε τις εξελίξεις».
